Test: Compact camera Olympus Tough TG-6 – de nieuwe functies

Onderwaterfotograaf Ron Offermans nam de Olympus Tough TG-6 voor een test mee onder water en vertelt wat er is veranderd ten opzichte van topper TG-5. 

Reikhalzend werd ernaar uitgezien – een opvolger van de veelzijdige én betaalbare Olympus Tough TG-5, die zo populair is bij onderwaterfotografen dat zelfs bezitters van veel duurdere profesionelere camera’s kozen voor een TG-5.

De verwachtingen zijn dan ook hooggespannen als de TG-6 wordt aangekondigd. Want wat hebben we eigenlijk nog te wensen?  Met de TG-5 kun je zonder extra macroconverter al extreem dichtbij fotograferen en er zitten veel geavanceerde functies op de camera zoals ik al ruimschoots beschreef in de review op Duikeninbeeld. Toen al was mijn verbazing groot dat Olympus een camera op de markt kon brengen met zo veel functionaliteit voor zo weinig geld.

De vraag is dan ook – kan Olympus hier met de TG-6 nog iets aan toevoegen of verbeteren?

Hardwarematige verbeteringen

De enige grote hardwarematige verbetering is de resolutie van het lcd-scherm – meer dan 1 miljoen pixels. Bij gewoon gebruik zal dat niet zo opvallen. Alleen bij gebruik van een zoekerloep zal je het verschil merken. Met een zoekerloep wordt het display namelijk behoorlijk vergroot bekeken. Je kunt zo op het oog, zien of het beeld goed scherpgesteld is.

Langzaamste sluitertijd instellen

Een van de weinig minpuntjes van de TG-5 was dat je geen handmatige belichting kon instellen. Bij de TG-6 kan dat nog steeds niet, maar je kunt bij flitsopnamen wel de langzaamste sluitertijd bepalen – namelijk tussen de 1/2 en 1/500 sec (bij de TG-5 was dat altijd 1/30 sec).

Met het instellen van een snellere langzaamste sluitertijd voorkom je bewegingsonscherpte als je snel bewegende onderwerpen fotografeert in een situatie met flitslicht in combinatie met natuurlijk licht. Het onderwerp wordt dan gedeeltelijk door het flitslicht en gedeeltelijk door het natuurlijke licht verlicht. In dat geval kan de standaard langzaamste sluitertijd bij flitsopnamen van 1/30 sec wel eens te lang zijn. Beter is het dan een hogere langzaamste sluitertijd te kiezen zoals bijvoorbeeld 1/125 of 1/250 sec.

Langzaamste sluitertijd en ISO-Auto

Ook belangrijk om te vermelden is dat het instellen van de langzaamste sluitertijd niet is te combineren met een handmatig ingestelde ISO-waarde. De ISO-instelling moet eerst op ISO-AUTO worden ingesteld, als hij daar al niet op staat, voordat je de langzaamste sluitertijd kunt instellen. Hierdoor behoud je een automatische belichting doordat de ISO-waarde zich nu aanpast aan de lichtomstandigheden.  Blijkbaar willen de ontwerpers van de TG-6 koste wat het kost voorkomen dat je per ongeluk een onder- of overbelichte foto maakt. Om als gebruiker toch weer een beetje grip op de zaak te krijgen kun je bij de ISO-AUTO instellen dat de ISO-waarde nooit hoger mag worden dan ISO 400. Hierdoor kan de Automatische ISO-waarde alleen variëren tussen de ISO 100 en 400.

Langzaamste sluitertijd en menglicht

Je kunt het instellen van de langzaamste sluitertijd ook gebruiken om de verhouding tussen het flitslicht en het natuurlijk licht te manipuleren. Dit wordt de menglichttechniek genoemd.
Als je in de belichtingsmodus A het kleinste diafragma gebruikt en je stelt de langzaamste sluitertijd in op 1/500 sec en voor de automatische ISO-waarde een limiet van ISO 400, dan kan de camera hooguit belichten met diafragma F/8, 1/500sec en ISO 400. Hiermee zal in veel onderwatersituaties het natuurlijke licht weinig effect hebben in de foto zodat je een donkere tot zwarte achtergrond krijgt.

Andersom, als je voor de langste sluitertijd 1/2 sec instelt, kan de achtergrond ook in donkere situaties opgevuld worden met natuurlijk licht, maar dan moet de camera wel heel goed stilgehouden worden. De camera kan dan, ook als de flitser is ingeschakeld, een belichtingstijd kiezen tussen de 1/30 en 1/2 sec.

Dat klinkt allemaal erg ingewikkeld en dat is het ook. Veel eenvoudiger zou het zijn geweest als er gewoon een handmatige belichting mogelijk was geweest waarbij je zelf direct diafragma en sluitertijd kunt instellen. Maar goed, het is een verbetering ten opzichte van de TG-5.

Microscoopmodus

De capaciteit van de microscoopmodus is onveranderd gebleven. Dat is ook geen enkel probleem, deze is al geweldig!

Een verschil met de TG-5 is dat je de microscoopmodus nu vanuit drie verschillende instellingen kunt activeren – dat is zeker een verbetering. Was het bij de TG-5 een volledig op zichzelf staande cameramodus die je met de functiemodusknop apart moest instellen. Nu is de microscoopmodus, die overigens nu ook Supermacromodus wordt genoemd, ook te activeren vanuit de onderwatermodus en het autofocusmenu in het Live Control Panel.

In de onderwatermodus is het voordeel daarvan beperkt omdat de overige instellingen hoofdzakelijk automatisch door de camera worden bepaald. Het instellen van de supermacromodus via het Life Control Panel heeft wel grote voordelen. Je kunt deze dan ook gebruiken in de belichtingsmodus A, waarbij je dan alles wat handmatig is in te stellen, ook daadwerkelijk handmatig kunt instellen. Je kunt zelf het diafragma kiezen, een handmatige witbalans instellen, handmatig een ISO-waarde kiezen enzovoort. Dit geeft de camera absoluut veel meer mogelijkheden.

Diafragma in belichtingsmodus A

Zelf het diafragma kunnen instellen in de belichtingsmodus A is prettig maar de keuze uit het aantal diafragma’s dat gekozen kan worden, is onveranderd. Veel TG-5 bezitters hadden er misschien op gehoopt dat de keuze bij de TG-6 groter zou zijn. Nog steeds heb je keuze uit slechts drie diafragma’s: bij de groothoekzoomstand f/2, f/2.8 en f/8. De functionaliteit van het diafragma blijft hiermee heel beperkt. Helaas is het ook niet zo dat (zoals o.a. door de website Backscatter wordt beweerd) je met f/8 de meeste scherptediepte krijgt.
In mijn review over de TG-5 gaf ik al aan dat ik geen winst in scherptediepte kon waarnemen als je het kleinste diafragma gebruikt, maar dat ik toen nog niet precies wist waar dat aan te wijten was. Inmiddels weet ik dat de camera één fysiek diafragma heeft die het licht met de helft vermindert en de scherptediepte vergroot en daarnaast een grijs-filter dat het licht met drie stops extra vermindert, maar de scherptediepte niet verandert.

Dat zal ook nooit anders worden zolang de Tough hetzelfde formaat beeldsensor blijft gebruiken. De beeldsensor van de TG-5 en TG-6 is net zo klein als die van een mobiele telefoon. Hierdoor moet het diafragma ook heel klein worden uitgevoerd. Natuurkundige wetten bepalen dat wanneer lichtstralen door een heel klein gaatje gaan, de randstralen worden afgebogen. Dit wordt diffractie genoemd en heeft grote nadelige gevolgen voor de algemene scherpte van de foto.

Onderwaterwitbalans instellen

Het witbalansmenu heeft er twee extra instellingen bij gekregen. De TG-5 had al één instelling voor onderwaterwitbalans die optimaal zou moeten werken op een diepte tussen de 3 en 15 meter. Nu zijn er twee nieuwe bij gekomen, één tot 3 meter en één onder de 15 meter.

Onderwaterlicht met witbalans ingesteld op zonlicht

Onderwaterlicht met witbalans ingesteld op onderwater 1

Onderwaterlicht met witbalans ingesteld op onderwater 2

Onderwaterlicht met witbalans ingesteld op onderwater 3

Ik heb de instellingen voor onderwaterwitbalans getest en er is wel een versterking van de rood waarneembaar die groter wordt naarmate je een grotere diepte instelt, maar het werkt nog lang niet zo goed als een handmatig ingestelde witbalans op diepte. Deze was ook aanwezig op de TG-5. Buiten dat is het nog steeds handiger om in RAW te fotograferen en de witbalans achteraf in te stellen. In dat geval kun je het instellen van de witbalans vergeten.

Overige veranderingen

Verder zijn er nog een paar kleinere veranderingen, zoals het instellen van het aantal opnamen bij Focus Stacking en een digitale zoommogelijkheid, en het instellen van de witbalans bij video-opnamen is eenvoudiger geworden. Ook in het menu zijn een paar wijzigingen waardoor instellingen iets logischer bij elkaar zijn ondergebracht.

Conclusie

Al met al zijn het kleine aanpassingen en niet de grote ingrijpende veranderingen zoals handmatige belichting waarop men misschien had gehoopt. Toch staat ook de TG-6 aan de top staan binnen dit segment.