Rob Aarsen in beeld

Elke onderwaterfotograaf heeft zijn eigen stijl en voorkeuren! En dat brengen we in beeld met een reeks portfolio’s van bekende en minder bekende onderwaterfotografen. Deze maand is het de beurt aan Rob Aarsen!

Rob Aarsen (1964) is een zeer ervaren onderwaterfotograaf die al fotografeerde toen ikzelf nog een brugpieper was. Rob begon met duiken in 1982 en heeft dus al heel wat draaiuurtjes gemaakt. Hij woonde toen nog bij zijn ouders thuis in Sluiskil. De dichtstbijzijnde vereniging was net over de grens in Zelzate (België), zijn eerste brevet is dus een NELOS-brevet. Tegenwoordig woont Rob in Amersfoort, waar hij lid is van de NOB-duikvereniging Aqua Holic. Sinds 2015 is Rob -voor de tweede keer- hoofdredacteur van de Onderwatersport (het blad van de NOB).

Zelfstudie

Onderwaterfotografie pakte hij op in 1991. Hij fotografeerde al een tijdje op het droge en zocht iets om het duiken interessanter te maken. Rob: «Door het fotograferen duik ik nu nog steeds, anders was ik allang gestopt.» Van 1991 tot en met 1994 was Rob ook al hoofdredacteur van de Onderwatersport en hij vond het handig om zelf foto’s te kunnen maken. Er was in die tijd lang niet zo veel goed beeld voorhanden als nu. Rob leerde zichzelf onder water fotograferen uit de boekjes van Ruud Roozendaal en woonde af en toe een avond bij van het College van Fotografen en Filmers (het latere Aquashot). Af en toe volgt Rob workshops bovenwaterfotografie, portretten in de studio bijvoorbeeld of macro. «Wat je daar leert, kan je onder water ook toepassen.»

Van analoog naar digitaal

Rob is begonnen in de analoge tijd en gebruikte lange tijd een Nikon 801s in een Miniflex huis van Subal. Deze set had een perfecte ergonomie met een diepe groef voor de rechterduim – je kon het huis met één hand vasthouden en bedienen. Af en toe gebruikte hij ook de analoge Nikonos RS met «de fantastische, enorme zoeker en de 13mm fisheye». Pas vrij laat -vindt hij zelf- stapte hij over op digitaal: eerst een Nikon D80 (crop-sensor) in een ND80 Subal huis, daarna een Nikon D600 (terug naar full frame) in een Nauticam behuizing. Tegenwoordig gaat hij onder water met een Nikon D810 in een Nauticam huis. Met deze camera heeft hij het idee dat digitaal volwassen is geworden. Hier zal hij het voorlopig bij houden.

Rob belicht zijn foto’s met twee Sea&Sea YS-D1 flitsers, soms aangevuld met zijn ‘oude’ YS-D90 en YS-350 voor effecten of tegenlicht. De lenzen die hij onder water gebruikt, zijn een Nikon 60mm macro, 105mm macro, Sigma 180mm macro, Nikon 16-35 zoom en Sigma 15mm FE. Elke onderwaterfotograaf zal het herkennen – je blijft spullen verzamelen. Rob is daarop geen uitzondering. Recentelijk breidde hij zijn set uit met de Nauticam SMC-2 (een macro 4x converter). «De nieuwe groothoek-voorzetlenzen van Nauticam zien er ook veelbelovend uit,» vertelt hij. Ik denk dat ik weet wat zijn volgende aankoop wordt!

Fotograferen vindt Rob écht leuk, maar hij is niet zo zeer een wedstrijdfotograaf. «Competitie legt druk op een activiteit die ik juist onderneem om de druk van alledag een beetje af te reageren.» Eigenlijk heeft hij daar wel een punt, ik herken het wel. Ooit heeft hij deelgenomen aan het Konica Otter festival in Groningen (1994), waar hij een speciale juryprijs en de publieksprijs won met een foto van een Spaanse danseres. In 2018 heeft hij meegedaan aan het Open Nederlands Kampioenschap: «Voor de ervaring en om te weten waar ik sta als fotograaf.»

Publicaties

Robs foto’s, zoals de foto van de U-boat Worx onderzeeboot, zijn regelmatig te zien in de Onderwatersport. «Het lijntje is kort,» grapt hij. Daarnaast hebben de meeste landelijke dagbladen (Volkskrant, NRC, AD) en regionale kranten (met name PZC) zijn foto’s geplaatst bij content over onderwerpen als reefballs, het Oostvoornse Meer, het sepiaseizoen of onderwaterhockey. Maar Rob is duidelijk het meest trots op de foto’s die hij maakte voor de lesboeken van de NOB. Zijn beelden komen daar goed tot hun recht: «Zowel aan de vormgeving van de boeken als aan de inhoud wordt veel aandacht besteed. Bovendien blijven deze foto’s jarenlang zichtbaar.» De lesboeken gaan immers lang mee en staan na de opleiding nog altijd bij mensen in de kast.

Online is Rob online vooral actief op Facebook. Met Instagram is hij net begonnen. Een bezoek aan zijn website, www.in2thedeep.com, is zeker de moeite waard.

Wegkruipen in de zoeker

Over zijn favoriete tak van onderwaterfotografie is hij duidelijk: «In essentie ben ik een reportagefotograaf.» Dat hangt voor Rob samen met zijn vrijetijdswerk voor het blad. Hij gaat ergens naar toe en legt vast wat de situatie is of wat er gebeurt. Of hij maakt een portret. Meestal kiest hij dan voor de groothoek-zoom. In ‘vrij werk’ is hij redelijk allround. Macro vindt hij leuk omdat hij supergeconcentreerd moet zijn. Hij kan een uur met spookkreeftjes bezig zijn. Hij ‘kruipt’ dan weg in de zoeker en wanneer hij het water uit stapt, heeft hij zijn hoofd helemaal leeg gemaakt. Visportretten maakt Rob het liefst in het buitenland (TODI schaart hij daar ook onder) vanwege de lenzen die hij gebruikt en de bijbehorende werkafstand. Groothoek en groothoek met model zijn weer heel anders – hij wil vooral de sfeer en het landschap in de foto terug laten komen.

Favoriete omgeving

Bijna elke fotograaf heeft wel een favoriete bestemming. Maar Rob niet! «Ik lig net zo lief in een zwembad met de nationale selectie onderwaterhockey als in een tropische zee met een manta. Qua fotografie is de uitdaging hetzelfde en in ‘ons’ eigen water eigenlijk nog groter.» Die zag ik niet aankomen!
Voor macro geeft hij de voorkeur aan een helling met zand en verspreid wat blokken zodat hij stiekem iets op de bodem kan steunen, zoals Wasini Channel bij Kenia of een strand bij Tulamben op Bali. Voor groothoek heeft hij een voorkeur voor wrakken (Scapa Flow bijvoorbeeld waar hij niet voor niets al drie keer is geweest, of Kroatië waar hij dit jaar nog was) of ruige natuur met riffen, drop-offs en mangroves. Qua landschappen was zijn live-aboard met Siren Fleet in Raja Ampat een hoogtepunt. Voor de korte termijn heeft Rob nog wel een bestemming op zijn bucketlist staan: Lofoten in Noorwegen. Rob is een koudwaterfan omdat hij de kleur van het water mooi vindt en in Noorwegen al het leven net een maatje groter is: «Het water is er glashelder en er liggen ook mooie wrakken.»

Rob hoeft niet zo zeer een bepaalde foto nog te maken. Na het afstruinen van internet heeft hij het idee dat alles zo’n beetje gemaakt is en daar heeft hij niet veel aan toe te voegen. Hij is duidelijk meer op zoek naar een eigen stijl en invalshoek. Samen met Ron Offermans en Marco Heesbeen heeft hij niet zo lang geleden een proefsessie modelfotografie gedaan in een zwembad. Met visagie, vier modellen, achtergronddoeken, flitsers op statieven. Daar heeft hij veel van geleerd en het was ontzettend leuk om te doen (ook voor de modellen). Daarmee wil hij wel doorgaan – mooie serie modelfoto’s voor aan de muur.

Op familiebezoek

Ambities of doelen heeft Rob niet echt. Hij wil vooral goed blijven kijken en daardoor nog meer genieten van de onderwaterwereld. Als hij supermacro doet, is hij eerst een kwartier bezig om op een ander schaalniveau te kijken. Met een knipoog: «Ik duik dan zonder contactlenzen zodat ik alleen dichtbij scherp zie – een voordeel van de leeftijd.» Hij maakt zichzelf als het ware net zo klein als de beestjes waar het hem om gaat. En ligt vervolgens een uur op het live-view-scherm naar spookkreeftjes te kijken en foto’s te maken. Net alsof hij dat uur tussen de spookkreeftjes leeft: «Alsof ik op familiebezoek ben…» Als er dan een geslaagde foto tussen zit, is Rob helemaal blij.

Andere ogen

Kijkt een hoofdredacteur met andere ogen naar foto’s dan een fotograaf? Voordat Rob daar antwoord op geeft, zegt hij: «Ik ben heel blij dat zo veel fotografen het leuk vinden om hun werk in Onderwatersport te publiceren. Zelf vind ik het ook belangrijk dat het blad open staat voor onderwaterfotografen uit Nederland en België: zo veel mogelijkheden om in druk te publiceren zijn er niet.» De kwaliteit van wat hij krijgt toegestuurd, is in de regel hoog.
Bij de selectie van foto’s in zijn rol van hoofdredacteur kijkt hij of het beeld bij de tekst past. Is het een goede illustratie? Vertelt de foto het verhaal? Lezers kijken immers eerst naar de foto’s en besluiten dan of ze het artikel lezen. Voor Onderwatersport is ook de afwisseling tussen groothoek, macro en visportretten, en tussen liggend en staand. De coverfoto is altijd staand. Daar moet links bovenin ‘negative space’ zijn voor het titellogo.

Voorbeelden

Ook een fotograaf als Rob heeft voorbeelden. Filip Staes laat zien hoe het artistieker kan in Zeeland. Stefan Vanfleteren (een ‘bovenwater’-fotograaf) bewondert hij om de sfeer in zijn portretten en landschappen. Voor modelfotografie ontdekte Rob op Facebook Dindi, Gabriele Viertel, Harry Fayt. Of Irena Stangierska – zij maakt onwerkelijke beelden van technische duiken in grotten, steengroeven en ondergelopen mijnen.

Ik hoop dat we in de toekomst nog veel van Robs werk gaan zien. Eens kijken of hij dan ook een heel eigen stijl gaat vinden.

Geniet van zijn portfolio! Klik hieronder op een thumbnail voor de volledige weergave en om de diavoorstelling te starten.