Nachtduik op Madeira
Duiken op Madeira is gevarieerd! In deel drie van de vierluik gaat Susan Dogterom een nachtduik maken.
Ik vind nachtduiken heerlijk omdat je dan op precies dezelfde locatie een compleet andere duik kan maken met ander leven dan overdag. Geen duikvakantie is in mijn ogen dan ook compleet zonder een nachtduik! Zo ook op Madeira. We gaan ruim anderhalf uur na zonsondergang te water vanaf de kant vlakbij het duikcentrum en doen een route die we eerder al hebben gezwommen. Gids Sophia verwacht dat de twee mededuikers eerder door hun lucht heen zijn, dus we spreken af dat we tegelijk met hen het water ingaan, maar dat we op afstand volgen – in ons eigen tempo.
Tijdens de briefing geeft Sophia aan wat we allemaal tegen kunnen komen. Ze noemt onder andere de octopussen die zich overdag verstoppen, maar ’s nachts op pad gaan om te jagen. Op La Palma zie je tijdens nachtduiken een rode octopus met witte stippen. Die verstopt zich zo goed dat je hem overdag niet kan vinden. Ik heb ze daar vaak gezien tijdens nachtduiken. Omdat Madeira vergelijkbaar is, vraag ik Sophia of ze daar ook leven. Ze geeft aan dat ze deze octopus maar een paar keer per jaar ziet. Ze zal gaan zoeken, maar kan niets beloven. Het is wel duidelijk dat ze er weinig vertrouwen in heeft, dus ik besluit dat ik maar beter kan focussen op de dieren die we wél tegenkomen.
Zodra we te water gaan, zien we bijna meteen de eerste jagende octopus. En tien meter verderop nog een. We zien al snel een krab die geen geluk heeft en met precisie wordt gevangen en opgegeten. Daarna gaat de octopus meteen verder met de volgende aanval op een visje die met de schrik vrij komt. De nacht is gevaarlijk voor kleine dieren onder water. Maar voor ons is het wel spectaculair om te volgen. Het is mooi om de jachttechniek van de octopus te zien. Het dier loopt over de bodem en spreidt zich uit bij ieder gaatje en holletje met leven. Zo blokkeert de octopus de ingang en kan het potentiële slachtoffer geen kant meer op. Zeer efficiënt, ook al zien we toch ook soms eten ontsnappen.
Er is veel meer te zien. Over de bodem lopen veel zeehazen, zowel donkere als lichte met mooie blauwe ringen. Ook de zeekomkommers zijn in grote getale aanwezig, evenals zeesterren en anemonen. Sophia weet ook in het donker de hengelaarsvis te vinden, ook al zit hij nu op een andere plek dan eerst.
Opeens zien we iets over de zandvlakte zweven, een vlinderrog! Deze is met een meter breedte nog vrij klein. De rog graaft zich snel in en is bijna niet meer te zien. We willen net terugkeren naar de basaltwand als er een veel grotere vlinderrog langs komt zwemmen. Sierlijk beweegt deze zich voort, totdat ook die rog zich gaat ingraven. Dat doen ze met een mooie techniek. Eerst een aantal keer bewegen met de vinnen waardoor het zand los komt en dan – met een grote beweging – hebben ze opeens een laag zand over zich heen. Geen enkel stuk van de rog is dan nog onbedekt. Alleen een silhouet met een stel ogen blijft over.
We gaan nu alsnog terug naar de wand en ik zie een mooie garnaal die ook nog even stil wil zitten voor een foto. Vlak daarna komen we een sepia tegen met precies zo een garnaal ingeklemd in de tentakels. Stilzitten is dus misschien niet zo een goed idee als je een garnaal bent…
Tijdens de briefing hebben we de lampsignalen besproken en tot nu toe gaf Sophia iedere keer een bescheiden rondje met haar lamp als ze iets zag. Maar opeens begint ze wild in mijn richting rondjes te draaien met haar lamp en ik weet meteen wat ze heeft gespot: de rode octopus met witte stippen! Ik spoed erheen, want ik heb de ervaring dat ze er snel vandoor gaan als er licht op ze schijnt. Maar de octopus heeft geen haast, dus ik heb alle tijd om mooie foto’s te maken. In het Duits noemen ze het een langarmoctopus en die naam maakt hij ook nog waar. Een mooie afsluiting van een topduik!