Op pad met de padden
Het is de tijd van de paddentrek. En dan kan niets onderwaterfotograaf Filip Staes ervan weerhouden op met de padden op pad te gaan.
Het is weer zo ver! De padden zijn het water in gedoken. Eén keer per jaar keren ze terug naar hun geboorteplek in het water. Dat kan een beek of sloot zijn, maar ook een kleine of grote vijver. Ze verlaten dan hun schuilplaatsen aan land en ondernemen een gevaarlijke tocht richting het water. Onderweg moeten ze vaak wegen oversteken en dat wordt menig pad fataal door het drukke verkeer. Gelukkig zijn er nog brave zielen die als vrijwilliger een handje helpen en de padden overzetten zodat ze veilig het water kunnen bereiken.
De start van de paddentrek wordt ieder jaar aangekondigd op televisie, maar uit ervaring weet ik dat het dan nog enkele weken duurt vooraleer ze in de wateren vertoeven waar ik ze ga fotograferen. Toch spring ik meestal ruim van tevoren al eens in het water, want het hoogtepunt van hun activiteiten duurt maar enkele dagen en dat mag niet gemist worden. Een snorkeluitrusting is al voldoende, want het water is over het algemeen maar kniediep.
Ook dit jaar was ik al twee keer langs geweest , maar meer dan enkele sfeervolle onderwaterlandschap-foto’s had ik nog niet kunnen maken. Padden beginnen te trekken als het enkele dagen minimaal acht graden is en bij vochtig weer. Ze trekken dan vanaf zonsondergang tot ongeveer middernacht en soms zie je onderweg al dat er zich koppeltjes gevormd hebben. De kleinere mannetjes springen dan op de rug van het vrouwtje en houden zich vast door met hun voorpoten het lichaam van het vrouwtje te omklemmen. Dat wordt ook wel amplexus genoemd. Tegen einde maart zaten er al enkele mannetjes ongeduldig in het water te wachten en besprongen ze alles wat maar bewoog – zelfs een fotograaf was niet meer veilig.
En plotseling was het dan raak: het leek alsof alle padden zich in het water verzameld hadden en er was volop activiteit. Mannetjes vochten om een vrouwtje te bemachtigen en soms hingen er wel acht tot tien mannetjes in een bol vastgeklemd rond het vrouwtje. Padden zijn amfibieën en dus moeten ze af en toe naar de oppervlakte om lucht te gaan happen. Het gebeurt dan ook niet zelden dat er een vrouwtje sterft omdat ze met al dat gewicht niet meer van de bodem weggeraakt. De natuur kan soms wreed zijn. De bevruchting gebeurt extern: het vrouwtje begint eieren af te zetten en het mannetje bevrucht ze zodra ze uit haar lichaam komen.
— Soms hangen er wel acht tot tien mannetjes vastgeklemd in een bol rond het vrouwtje. Het gebeurt dan ook niet zelden dat er een vrouwtje sterft omdat ze met al dat gewicht niet meer van de bodem weggeraakt. —
Bijna gelijktijdig met de padden keren ook de kikkers naar het water om zich voort te planten. Vaak zijn ze zelfs iets vroeger. Maar anders dan de padden blijven kikkers niet langer dan nodig en verlaten ze het water snel na het afzetten van hun eieren. Het kikkerdril, de eitjes van de kikkers, ziet er ook heel anders uit dan bij padden. Het lijken net grote wolken van transparante ronde eitjes waarbij je in elk eitje de foetus ziet zitten. Kikkerdril heeft onder water soms een mooie blauwachtige schijn. Bij de padden zijn het meterslange snoeren die gedrapeerd rond takken en waterplanten hangen. De eitjes zijn zwart en de snoeren zijn te vergelijken met een paternoster.
Ik gebruik vaak de fish-eye lens om deze taferelen vast te leggen. Het geeft indrukwekkende beelden wanneer heel de foto gevuld is met parende padden, hun eiersnoeren en hier en daar wat kikkerdril. Het voordeel van een fish-eye lens is ook dat je heel dicht op je onderwerp kan zitten – dat is erg handig als de zichtbaarheid wat tegenvalt. Flitsen is niet altijd nodig omdat je ondiep zit, maar als ik het doe, dan gebeurt het met mate, want je hebt al snel zweefvuil in je beeld.
Even plots als ze verschenen, waren de padden ook weer weg. Op enkele dagen tijd was hun werk voorbij en keerden ze terug landinwaarts waar ze een onopvallend leven leiden. Over een jaar begint alles weer opnieuw…
5 reacties
Bea
wat een mooi spektakel, dat wil ik ook wel eens zien
Onderwater Fotografie Academie
Dag Bea, gewoon een beek of vijver vinden dat helder genoeg is en waar je mag inspringen. In Nederland en België zijn er heel wat verenigingen en vrijwilligers die zich over de padden ontfermen tijdens hun jaarlijkse padden trek.
Caro
Wat een prachtige foto’s zeg! Geweldig hoe je dat vest hebt weten te leggen, superb!
Onderwater Fotografie Academie
Bedankt Caro!
Diederick B. Wouters
Indrukwekkend!