Inloggen

Wachtwoord vergeten?

Foto en film

Test: Welke macro-voorzetlens is de beste? (3/3)

Het testen van de wetdiopters levert niet alleen veel inzicht in de onderlinge verschillen tussen deze macro-voorzetlenzen op, maar ook algemene praktische tips. Wat moet je weten, wat moet je als gebruiker wel en wat moet je vooral niet doen?

Water heeft een andere brekingsindex van het licht dan lucht. Vandaar ook dat je onder water met een duikbril op alles ongeveer 25% groter ziet dan boven water. Dit is een bekend verschijnsel voor jou als duiker. Het ligt voor de hand dat dit gegeven ook geldt voor een wetdiopter. Hoe die 25% zich dan vertaalt in vergrotingsmaatstaf, is natuurlijk interessant om te weten. We hebben dit onderzocht met één van de geteste diopters. Boven water geeft de Nauticam SMC een vergrotingsmaatstaf van 1:2,23, onder water wordt dat vergroot tot 1:2,38. Niet exact dezelfde verhouding dus, het laat zeker zien dat je een wetdiopter onder water op zijn prestaties moet beoordelen.

Macrolens of wetdiopter

Als je de keuze gaat maken tussen het gebruik van een echte macro lens of een “standaard” lens waarbij je een wetdiopter gebruikt, waar kies je dan voor? Los van het verschil in kosten en flexibiliteit dat je onder water hebt, speelt ook de kwaliteit een rol voor deze keuze. De resultaten in onze test hebben uitgewezen dat wat vergrotingsmaatstaf of beeldkwaliteit betreft geen enkele wetdiopter dezelfde kwaliteit levert als een echte macrolens. Niet zo gek misschien als je ziet welke route het licht moet gaan voordat het de chip van de camera bereikt.

 

voorzetlenzen

Als je deze “lichtroute” in je achterhoofd houdt, is het zonder meer een hele knappe prestatie van de verschillende ontwerpers van de macrovoorzetlenzen. De prestaties van de meeste wetdiopters zijn namelijk zeker niet slecht.

Factoren die afbreuk kunnen doen aan de vergrotingsfactor en kwaliteit

– Afstand tussen lens en frontglas poort

Fabrikanten van onderwaterhuizen leveren een beperkt aantal poorten zodat je vaak meerdere lenzen in dezelfde poort moet gebruiken. Naast poorten met verschillende lengtes is het ook mogelijk om een poort verlengen met een tussenring om de lengte zelf aan te passen. Bij een aantal combinaties van lenzen en poorten kan het toch gebeuren dat ruimte overblijft tussen de voorkant van de lens en het glas van de poort. Is dat een probleem? In de meeste gevallen zal dit beetje ruimte geen enkel probleem opleveren. In de test zien wij echter wel dat deze ruimte van invloed is bij het gebruik van een wetdiopter. De vergrotingsfactor van je macro-voorzetlens loopt dan namelijk sterk terug. Het is bij het gebruik van een wetdiopter dus heel belangrijk dat de lens en poort heel goed op elkaar afgestemd worden.

In de test zagen wij bij het gebruik van de Nauticam SMC, die een vergrotende factor heeft van 1:2,38, dat deze vergroting fors kan teruglopen. Zit het glas van je eigen lens niet vlak tegen de lenspoort aan, maar is er bijvoorbeeld 2 cm meer ruimte, dan loopt de vergrotende factor terug naar 1:2,01.  Een bijkomend nadeel is dat naast de kleinere vergrotingsfactor ook de werkafstand tussen diopter en onderwerp kleiner is geworden. In feite creëer je zo twee ongunstige factoren. Zorg er daarom voor dat je de juiste poorten en tussenringen gebruikt zodat je lens zo dicht mogelijk tegen het glas van de poort aan zit.

voorzetlenzen 2

 

Wellicht geen onverstandige tip, let hierbij goed op of je een lens hebt die bij het scherpstellen in lengte toeneemt, dan zou je die ruimte wel eens nodig kunnen hebben. 

– Afstand tussen frontglas poort en diopter

voorzetlenzen 3Er zijn verschillende mogelijkheden om een diopter aan de poort van de camera te bevestigen. Een handige en tegenwoordig hele populaire methode is door gebruikt te maken van een flip adapter. Let bij elke methode van bevestiging echter wel op de afstand tussen het frontglas van je poort en de diopter. Tijdens de wetdioptertest hebben we geconstateerd dat ook deze ruimte bepalend is. Te veel ruimte gaat ook hier ten koste van de vergrotingsmaatstaf.  

De Nauticam SMC is voor deze test de ideale wetdiopter. Het verschil in vergroting bij verschillende tussenruimtes kan hiermee goed getest worden omdat deze wetdiopter zowel schroefdraad aan de zijkant als draad aan de achterzijde heeft wanneer de extra ring wordt gebruikt. Bij het testen zagen we dat de vergrotingsmaatstaf varieerde van 1:2,01 (schroefdraad zijkant) naar 1:1,86 (schroefdraad achterkant).  Zonder de ring, bij het gebruik van het schroefdraad aan de zijkant, bevindt de wetdiopter zich veel dichter tegen het frontglas van de poort aan en zien wij dus een grotere vergroting.

 

voorzetlenzen 4

Wij hebben de Aquatica poort tijdens de test uit kunnen rusten met zowel een AquaCam als een Reefnet flipadapter. Hierbij is duidelijk geworden dat de afstand tussen de diopter en het frontglas kan verschillen per flipadapter. Duidelijk iets om rekening mee te houden bij de aanschaf van je adapter. Hoe dichter de adapter je diopter bij het frontglas brengt, des te gunstiger voor de werking. Overigens goed om te melden dat AquaCam naar aanleiding van deze test al heeft aangegeven de flipadapters op dit vlak verder te optimaliseren.

voorzetlenzen 5voorzetlenzen 6

 

Nog meer vergroting

– Wetdiopters stapelen

Om een nog grotere vergroting te krijgen kun je twee of meer diopters op elkaar schroeven. De diopters moeten daarvoor dan wel aan twee kanten over schroefdraad beschikken. Van de geteste diopters beschikken de Dyron, Fantasea, Epoque, Inon en de SubSee over schroefdraad aan twee zijden. Bij de Dyron is dat 77mm schroefdraad – hierbij zou het dus kunnen dat je een verloopring moet gebruiken. De Nauticam beschikt niet over schroefdraad aan de voorzijde, maar Nauticam levert een eigen extra diopter (Nauticam Multiplier), die via soort kleine flip voor de SMC kan worden geklapt.

Wanneer je diopters gaat stapelen, kan je als stelregel aanhouden dat je altijd eerst de sterkste diopter monteert en daarop minder sterkere. Wanneer je dit doet, kan je de dioptriewaarden bij elkaar optellen. Test de combinatie wel eerst goed. De resultaten kunnen, door de nu wel heel erg ingewikkelde optische constructie, tegenvallen.

voorzetlenzen 7

 

De foto van de stompe moerasslak is gefotografeerd met een Nikon D700 DSLR met een 105 mm macrolens en een 1,4 converter.

– Brandpunt verlengen met teleconverter

Een andere methode om de macro eigenschappen van je lens te vergroten is door gebruik te maken van een teleconvertor.  In feite verleng je dan de macrolens. Het brandpunt van de lens wordt verlengd met de waarde van de converter, meestal 1,4 of 2,0. Je krijgt dan een vergroting met die waarde bij een gelijke kortste scherpstelafstand. Een 50 mm macrolens is in combinatie met een 2.0 convertor te vergelijken met een 100 mm macrolens. In sommige gevallen presteert een teleconverter met een iets gematigde diopter beter dan wanneer je alleen een hele sterke diopter in combinatie met de macrolens gebruikt. Zo geven de Nauticam en de SubSee bij de Nikon met 105 mm en een 1,4 teleconverter een grotere en scherpere vergroting dan alleen de 105 mm met Saga +15.

De Geleirups mosdiertjes vormen kolonies van enkele centimeters; Cristatella mucedo bryozoans form colonies of a few centimeters

De foto van het geleirusp mosdiertje is gefotografeerd met een Nikon D700 DSLR met een 105 mm macrolens en een 1,4 converter en de SubSee +10 diopter.

– De meeste effectieve combinatie

In onze test hebben wij de meeste vergroting kunnen realiseren door de Nikon met DX chip en een 105 mm macrolens te gebruiken met een 1,4 teleconverter samen met de Saga +15. Wij hebben hierbij een vergrotingsmaatstaf kunnen realiseren van 1 : 4,86, helaas wel met een sterk afgenomen kwaliteit. Dezelfde combinatie, maar dan de Nauticam SMC in plaats van de Saga vergroot iets minder (1:4,6) maar is kwalitatief wel veel beter. Bij het testen met de PEN camera in combinatie met de 60mm macro lens gaf de Saga +15 eveneens de grootste vergrotingsmaatstaf (1:3,27). In deze combinatie zien wij dat de kwaliteit wel prima is. Qua vergroting wordt deze combinatie op de voet gevolgd door de 60 mm macro in combinatie met de Inon UCL 100. Het is dus zaak om niet zo maar over te gaan tot aanschaf, maar goed te kijken welke diopter voor jouw camera en lenzencombinatie optimaal werkt. Let zelf ook altijd op het voorkomen van te veel loze ruimte tussen zowel je lens en het frontglas van de poort, als naar de diopter toe.

In deel 1 van de test kan je lezen hoe de bestaande wetdiopters en de nieuwkomers op de markt aan de tand zijn gevoeld. In deel 2 wordt je meegenomen in de resultaten en vooral de verschillen tussen de geteste diopters.

Voor deze test hebben wij de medewerking gekregen van: AquaCam.nl, Cor Bosman, Onderwaterhuis.nl, René Weterings en ScubaCam.nl

Foto’s en ander beeldmateriaal: Ron Offermans

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met * zijn verplicht *

Nieuwsbrief