Gek op de stek: Chris Brans en de Boschmolenplas

Ruim duizend duiken maakte Chris Brans al in de Boschmolenplas! Dan moet je wel gek op de stek zijn! Susan Dogterom dook met hem onder.

Chris Brans is in 2010 tijdens een vakantie op de Malediven uit verveling begonnen met duiken. Na terugkomst kwam hij erachter dat je ook in Nederland kunt duiken en zelfs vlak bij hem om de hoek: in de Boschmolenplas. Tien jaar later heeft hij 1700 duiken gelogd, waarvan ruim 1000 in de bekendste plas van Limburg!

Duiklocatie Boschmolenplas

De duiklocatie wordt sinds 2012 gepacht door Maurits en Mieke van Gulick, zij zorgen dat alles hier goed geregeld is. Vanwege de coronamaatregelen hebben ze het vulstation naar buiten geplaatst en er zijn looproutes gemaakt met behulp van pallets. Die liggen ook op de parkeerplaats zodat iedereen automatisch op 1,5 meter afstand zich kan klaarmaken voor de duik. Het grote aantal Belgische en Duitse kentekens valt me op, maar daarna besef ik me dat zij waarschijnlijk dichterbij deze duikstek wonen dan ik.

Als ik er in september 2020 duik, wordt er druk gewerkt aan een gloednieuw duikcentrum. Inmiddels is dat in bedrijf, al gooit corona nu roet in het eten.

Helder!

Toen we aan Maurits de vraag stelden met wie ik het beste zou kunnen duiken, kwam acuut de naam van Chris Brans boven. Hij duikt hier meerdere keren per week en geeft er ook duikopleidingen. Hij kent de hele plas op zijn duimpje en laat eerst de instap zien. Op de steiger valt meteen op dat het zicht erg goed is. Dit lijkt wel op duiken in de Kreidesee bij Hemmoor (D)!

Chris legt uit dat het een afgesloten plas is, waarbij water vanuit de bodem wordt toegevoerd. Hierdoor is sprake van een natuurlijke filtering. De plas kan echter ook gebruikt worden als overloop van de Maas wanneer overstroming van deze rivier dreigt. Chris wijst naar de grote buis die een stukje verderop over de dijk komt. In al die tijd heeft hij nog maar één keer meegemaakt dat de overloop in werking werd gesteld. Onder water was er een hoop geraas te horen en hij zag die duik opvallend veel palingen. Die gaan we nu ook zoeken!

Veel te zien

Chris laat me de onderwaterkaart van de plas zien en daarop zijn zeer veel objecten te zien. Nu begrijp ik meteen waarom Chris me vroeg of ik tijd had voor twee duiken. Gezien mijn lange reistijd vind ik dat een prima plan. Hij voegt er wel meteen aan toe dat ook twee duiken eigenlijk niet genoeg zijn. In elk geval is hij blij dat ik met een droogpak duik, want dan kunnen we in ieder geval voor twee lange duiken gaan. Hij wijst de route voor de eerste duik aan en na het omkleden gaan we te water.

Minion

De eerste stop op het programma is de bekende minion Kevin. Maurits geeft aan dat deze speciaal voor de kinderen is en daarom staat de figuur ondiep en dichtbij de instap, zodat hij makkelijk bereikbaar is. Maar stiekem ben ik ook fan en dus benieuwd. Al vrij snel begint Chris te wijzen en er doemt iets voor ons op. Ik zie twee grote, witte ovalen en vraag me af of er dan twee minions zijn. Maar als we dichterbij komen, blijken het zijn ogen te zijn… Kevin is echt een stuk groter dan ik dacht. Vier meter 62 hoog om precies te zijn en de stalen constructie weegt bijna 3500 kilo. Een Duitse duiker heeft hem in 2016 gemaakt, inclusief een jaarkaart van de Boschmolenplas in zijn broekzak. Erg leuk om te zien! Voor de kinderen dan natuurlijk…

Kanonnen!

We gaan verder en Chris geeft de richting aan. Na een snoek die op de bodem ligt, komen we bij een enorme kerstboom. Ook daarin hangt een snoek – hij laat zich gewillig fotograferen. We zwemmen daarna langs meerdere objecten, waaronder 2 platformen, een auto en een soort raketten. Ook zien we meerdere wrakken, waar je bij een aantal doorheen kunt zwemmen. Er is zelfs een zelf gebouwde piratenboot met een leuk bovendek en binnenin staan kanonnen! Het diepst gelegen wrak waar we deze duik langskomen, ligt op 25 meter. Het is daar met 8 graden een stuk frisser dan de 20 graden in ondieper water.

Zonnebaarzen

Op de route terug naar boven komen we langs een mooie wand met meerdere lagen en kleuren. Na het passeren daarvan voelt de temperatuur ook weer wat aangenamer. We komen langs een helikopter, een wrakje waar veel zoetwaterkwalletjes omheen hangen en een wrakje waar Chris zonnebaarzen aanwijst. Die heb ik nog nooit gezien! Volgens Wikipedia is het een schadelijke invasieve exoot, maar ze zien er wel mooi en tropisch uit. Ze fotograferen vind ik wel een uitdaging. Zodra je ze belicht, worden het een soort reflectoren. Zo wordt het ook meteen duidelijk hoe ze (denk ik) aan hun naam komen. We gaan ondiep door het mooie groen terug naar de steiger. Er zwemt nog een karper langs, maar die heeft maar weinig zin in een fotosessie.

Na 79 minuten komen we boven en we houden even pauze. Ik begin snel met opschrijven wat ik allemaal heb gezien, zodat ik niets vergeet. Gelukkig kan Chris makkelijk een precieze opsomming geven van de route die we hebben afgelegd. Alles precies volgens plan en volgens mij heb ik hem niet een keer op zijn kompas zien kijken. Terwijl de route, als je op de kaart kijkt, niet heel rechttoe rechtaan is. Bij de kaart geeft Chris het plan voor de tweede duik en daarin zit geen enkele overlap met de route van de eerste duik. Dat heb je volgens mij niet op veel duikstekken.

Zoveel variatie

We gaan weer te water en ondanks dat er nu toch behoorlijk wat duikers zijn, is het zicht zelfs bij de instap nog steeds goed. We duiken door een stel containers heen en zien nog meer objecten, waaronder een robotduiker en verschillende beelden. Op 18 meter diepte in een wand is een engeltje geplaatst. Ik probeer een foto te maken, maar verlies even mijn evenwicht waardoor ik mijn vinger op de bodem zet. Of beter gezegd, door de bodem heen steek. Er is een explosie van stof en het beeldje verdwijnt in de wolk. Ik zeg hardop sorry tegen het engeltje en we zwemmen weer verder.

We komen terug bij het groen en daar zien we veel jonge baarsjes. Als ik mijn licht erop schijn, reflecteren sommige. Er zitten dus ook jonge zonnebaarsjes tussen. Even later wijst Chris ook nog stekelbaarsjes aan, maar die schieten voor ik een foto kan nemen, tussen het groen. Wel leuk om zoveel verschillende soorten bij elkaar te zien. We zien ook nog een jonge snoek en opeens een grote karper. Die is druk bezig met foerageren en maakt daarbij behoorlijk wat stofwolken. Ben ik gelukkig niet de enige.

We komen bij een grote kubus, die gemaakt is van takken en vol zit met takken. Ertussen zitten veel zonnebaarzen, dus ik neem een nieuwe poging om ze op de foto te zetten. Ze schieten graag weg, precies op het moment dat ik op de knop druk. Ik houd wel van een uitdaging, maar de duiktijd loopt alweer op en ik weet dat er nog meer op de planning staat. Daarom gaan we verder, maar fotografen zouden hier rustig een uur kunnen hangen.

Overloop van de Maas

We gaan naar ondiep water en Chris begint gebaren te maken over de stalen constructie met ronde gaten voor ons. Ik vraag me af wat het is en probeer te duiden wat Chris bedoelt. We zitten op nog maar een meter diepte en Chris gebaart dat we naar boven gaan. Nu zie ik wat het is: de overloop naar de Maas. Leuk om te zien en ik geloof meteen dat het een hoop kabaal zal geven als hier water doorheen wordt gespoten. We gaan weer onder en beginnen aan de terugweg. We komen langs nog meer objecten, waaronder een vliegtuig en nog meer beelden.

Het was me al opgevallen dat er geen afval onder water te vinden is. Het voordeel van een afgesloten plas waar goed voor wordt gezorgd. Opeens zie ik echter een bierflesje liggen. Ik wil mijn afvalzak al pakken, maar als ik dichterbij kom blijkt dat het onderdeel is van de onderwaterbar. We komen in de buurt van de instap en kijken bij de steiger. Hier is een enorme school voorntjes. Ik heb er nog nooit zoveel bij elkaar gezien. Prachtig om te zien, maar helaas geeft mijn camera op dat moment aan dat de accu leeg is. Dat heb ik niet vaak, maar er is hier gewoon heel veel te zien en fotograferen. Wel een mooi einde van de duik van 82 minuten.

En nog veel meer…

Het waren twee mooie lange duiken, maar als we naar de kaart kijken, kan Chris nog steeds objecten aanwijzen die we niet hebben gezien. We hebben geen paling gezien, maar wel heel veel andere vissen. Een andere duiker komt boven en zij heeft een meerval gezien. Veel redenen om hier terug te komen. Door de vele objecten is de plas vast ook in de winter een leuke stek. Er is altijd wat te zien. Ik stap in de auto voor de lange reis terug naar huis. Voor mij is het helaas niet mogelijk om hier vaak te komen, maar Chris gaat hier natuurlijk morgen alweer duiken!