Eerste gekweekte stelroggen uitgezet in Oosterschelde

In dit vernieuwende project werken vijf organisaties samen die zich bezig houden met natuurbescherming van de Noordzee: Wereld Natuur Fonds, Sportvisserij Nederland, Dutch Shark Society, Blue Linked en Stichting De Noordzee. Het pilotproject dat vandaag is gestart gaat meer informatie geven die bijdraagt aan het herstel an haaien- en roggenpopulaties  in de Noordzee. Ook wordt bekeken of de roggen de route richting de Noordzee goed kunnen vinden.

Roggen en haaien kwamen tot in de jaren vijftig veel voor in de Noordzee. Maar sinds de opkomst van de intensieve visserij en het verdwijnen van kraamkamers door de aanleg van de Afsluitdijk en de Deltawerken zijn hun aantallen drastisch teruggelopen. Door hun trage voortplanting zijn ze bovendien erg kwetsbaar voor menselijke activiteiten, zoals visserij. Van de 17 haaien- en roggensoorten die nu nog in de Noordzee zijn er 9 bedreigd. Ernstige bedreigde soorten, zoals de vleet en de zee-engel, komen in het Nederlandse deel van de Noordzee vrijwel helemaal niet meer voor.

De kans dat ernstig bedreigde haaien-en roggensoorten op eigen kracht weer volop in de Noordzee terugkeren en uitgroeien tot gezonden populaties is  klein. Het Wereld Natuur Fonds, Dutch Shark Society, Blue Linked, Sportvisserij Nederland, Stichting de Noordzee zijn daarom aan de slag gegaan met een of dit innovatieve proefproject. Op land en in zoetwater is al veel ervaring met het fokken of kweken en uitzetten van bedreigde diersoorten. Voor zeevissen – en zeker haaien en roggen – is deze aanpak nog vrijwel onontgonnen terrein.

Kirsten Schuijt, directeur Wereld Natuur Fonds: “De Noordzee is ons grootste natuurgebied met veel bijzondere dieren, zoals haaien en roggen. Hoewel veel soorten zijn beschermd, gaat het niet goed. Daarom hebben ze een extra zetje nodig. Door roggen en haaien te kweken en uit te zetten in de natuur hopen we dat ze in de toekomst weer volop in de Noordzee leven.”

Stekelroggen

De organisaties hebben ervoor gekozen om de proef te beginnen met stekelroggen. De soort is niet ernstig bedreigd en in delen van de Noordzee gaat het weer beter, met name voor de Engelse kust. In het Nederlandse deel zijn stekelroggen nog steeds tamelijk zeldzaam.

De stekelrog plant zich makkelijk voort in gevangenschap. In het kweekcentrum in Utrecht komen de eitjes uit – afkomstig van publieke aquaria – , waarna de kleine rogjes leren om op levende prooien – garnalen – te jagen. Voordat de dieren worden uitgezet krijgen ze merkje, om hun gedrag in kaart te kunnen brengen.

Aan sport- en beroepsvissers is gevraagd om – als ze een stekelrog met een merkje vangen – het dier op te meten en het nummer op het merkje door te geven op www.sharkray.eu. De dieren zijn onderdeel van een wetenschappelijk experiment, waarbij het de bedoeling is dat ze zo snel mogelijk levend worden teruggezet in zee. Tot 2019, als het project afloopt, worden zo’n duizend gekweekte stekelroggen, voorzien van een merkje, uitgezet. In het kweekcentrum is proefondervindelijk vastgesteld dat de roggen geen hinder ondervinden van de merkjes.

De meldingen moeten onder meer uitwijzen hoe de uitgezette roggen zich verspreiden en of ze vanuit de Oosterschelde de weg naar open zee vinden. Als het proefproject met de stekelroggen succesvol is, bekijken de organisaties of ze ernstiger bedreigde soorten, zoals de vleet en de zee-engel, op een vergelijkbare manier kunnen helpen. Naast de roggen is het ook de bedoeling om in een later stadium het project voort te zetten met honds- en kathaaien.

Foto’s: Peter Verhoog, WNF

Bron: WNF