Brenda de Vries – Eerste duik in Cuba

Omdat Cuba een verschrikkelijk mooi land moet zijn, besluiten Brenda de Vries en Marloes van Bracht een week voor het WK onderwaterfotografie in Varadero al af te reizen naar Cuba. Daarbij maken ze de eerste duiken in de Varkensbaai.

Datum: 4 oktober 2024
Duiklocatie: Punta Perdiz, Varkensbaai

De Varkensbaai staat bekend als goede duikbestemming, altijd kantduiken, nooit last van wind of stroming, maar verder is er erg weinig over te vinden. Via via krijg ik een adres van een hostel in Havana en deze man spreekt aardig goed Engels. De reviews op Hostelworld e.d. zijn lovend, dus we besluiten hier onze reis te beginnen. Het idee is om daarna naar Vinales te gaan voor de Mogotes, een landschap wat op de werelderfgoedlijst staat en dan door te gaan naar de Varkensbaai om daar te duiken. Volgens de eigenaar van het hostel is dit een reele reisplanning en hij kan de colectivos voor ons regelen, gedeelde taxis. Prima. Ook weet hij wel wat overnachtingsadresjes, maar voor Vinales is er zo veel te huur bij mensen thuis via Airbnb dat we dit liever doen (want dan betaal je van te voren en hoef je weer met wat minder contant geld rond te reizen, want pinnen kan er niet).

Dan komt het duiken in de Varkensbaai aan bod om te regelen. Via Google vind ik 2 duikscholen, 1 in Playa Larga en 1 in Playa Giron. Een mailtje in het Spaans aan de duikscholen levert bij 1 geen reactie op en bij de ander niet direct een reactie waar we warm van lopen. De casas paricular in zowel Playa Giron als Playa Larga kunnen allemaal duiken voor ons regelen, maar wat ik uit de gebrekkige communicatie kan halen is dat het via 1 van de 2 duikscholen gaat. En om bij de duikschool te komen en weer terug rekenen ze allemaal nog taxikosten. Men gaat er van uit dat je het loopt, want eigen materiaal meenemen is niet nodig. Elke duik kost 25 euro (gereguleerd vanuit de staat), en al het materiaal is inbegrepen. Heb je geen brevet, dan is het 35 euro. En iedereen verzamelt om 9 uur. Iedereen duikt ook gewoon, er wordt niet gekeken naar niveau. Hoe lang of hoe diep de duiken zijn wordt niet duidelijk uit de communicatie, men heeft het snel over 30-45 minuten en 25m. Maar zoals gezegd, de communicatie verloopt meer dan stroef. Ik vind echter ook nog 2 namen van personen die zich als duikgids verhuren. Omdat je in de Varkensbaai ook duikbare grotten moet hebben vraag ik ook na of eventueel een grotduik mogelijk is. Bij 1 persoon komt het antwoord terug dat het verboden is, en de andere antwoordt dat het kan. Beiden gaan alleen met gasten op pad die van te voren gereserveerd hebben, dus je krijgt geen grote groepen. De communicatie met beiden gaat ook erg stroef via Whatsapp of Telegram, maar ik heb het gevoel dat door de taal komt. Ze spreken in ieder geval slecht Engels en als ik in het Spaans reageer en dat zij ook in het Spaans mogen reageren komt er meer communicatie op gang dan wanneer je het in het Engels probeert.

Goed, een duikgids is gevonden, maar nu nog een Casa Particular, een bed and breakfast bij mensen thuis. En beiden blijken ook nog kamers te verhuren. Dus nu moeten we een keuze maken. 1 zit in Playa Giron, in het dorpje, met een paar restaurants volgens google, maar wel 1.5km van het strand. Ze geven aan dat ze ook fotograferen en dus wel het geduld voor duikers met camera hebben. Maar aan grotduiken doen ze niet.

De andere duikgids woont aan een strand in de middle of nowhere, 4km buiten Playa Larga, maar aan zee. Er is niets, en fietsen verhuurt hij ook niet. Het betekent dus dat we ook bij de mensen thuis moeten eten en niet naar een restaurant kunnen.  Maar de foto’s die hij stuurt van zijn woning met strand, die zijn geweldig. Daarnaast lees je dat wegens de tekorten in het land restaurants ook niet altijd open zijn of veel keuze hebben. Ook wordt er geadviseerd om de lokale bevolking te ondersteunen en dus te eten bij de mensen thuis als ze dat tegen betaling aanbieden. En, voor mij als grotduiker ook nog interessant: de man geeft aan dat we kunnen grotduiken. Nu verwacht ik niet direct dat we echt ver een grot in gaan, maar een goede cavernduik is ook zeker interessant.

Het besluit is genomen.

En zo komen we op 3 oktober aan in Playa Larga. Cubanen zijn stipt op tijd blijkt en houden zich aan afspraken. Door brandstoftekorten moesten we voor onze rit van Vinales naar Playa Larga wel 2 keer overstappen en hadden we 3 taxis nodig, maar elke taxi stond steeds weer voor ons klaar. Wachten hoefde niet. Overstappen op de vluchtstrook op de snelweg heeft ook wel z’n charmes.

Na een echt hartelijke aankomst gaan we even lekker in zee zwemmen en snorkelen. We spreken af dat we de volgende dag gaan duiken en dan 3 duiken per dag willen maken. 1 van deze duiken wordt een grotduik. De gids spreekt een beetje Engels en wat niet in het Engels lukt gaat in het Spaans. We redden ons wel. Ook hier is men niet  gewend dat mensen met eigen uitrusting komen. In principe is voor die 25 euro per duik die wij moeten betalen (en 40 voor de grotduik) wederom al het materiaal inbegrepen. Hij laat ons vol trots zijn materiaal zien, en de staat wisselt van bijna nieuw tot behoorlijk ouderwets, maar we kunnen niet zeggen dat het er gevaarlijk uitziet. Aan brevetten controleren of dat soort dingen wordt hier niet gedaan. En zuurstof voor noodgevallen? Dat is gewoon niet verkrijgbaar hier. Dus ook nitrox is er niet.

Als duikauto wordt ons een Buick beloofd. En als deze de volgende dag voor komt rijden zijn we er echt blij mee. Een oranje oldtimer. De juiste kleur, oranje, perfect  voor onze oefenduiken.  In de kofferbak gaan echt 3 uitrustingen en 9 flessen. Je duikt hier overigens met wat er is. Zo wisselt deze eerste dag voor ons het assortiment aan duikflessen tussen een alu80 en een 12 liter bommetje staal. De dagen er na worden er voor ons allemaal alu80 flessen gevuld, omdat dit toch makkelijker is.

En dan gaan we op pad. We gaan niet bij het restaurant ‘punta perdiz’ te water, maar we rijden een stukje verder. Het weggetje naar het water zouden we zelf niet kunnen vinden. Het lijkt al maanden niet gebruikt en ook de instap is duidelijk vergane glorie. Ooit was er een ladder om uit het water komen makkelijker te maken, maar die ligt zo te zien al langere tijd troosteloos op de bodem. Het betonblok waar de ladder aan vast zat heeft ook betere tijden gekend.

De kust in de Varkensbaai heeft wel wat van Bonaire, scherp gesteente, zeeegels als je het water uit wilt en helder blauw water.

Deze eerste duik zou naar 40m gaan, eerst gaan we een paar canyons of tunnels door, en dan gaan we naar een wrakje en eindigen dan weer ondiep. De duiktijd is afhankelijk van ons verbruik. Maar de flessen mogen leeg zeg maar.

We beginnen ondiep en daarna komen we bij een steile wand met tunnels. Zeker een mooi landschap. Het water is enorm warm, 31 graden. En zelfs op diepte wordt het niet koud.

We krijgen genoeg tijd om te fotograferen en uiteindelijk komen we bij een wrakje. Het is geen groot wrak, maar wel altijd leuk.

Wat wel opvalt is dat er minder vis te vinden is dan in Bonaire of Curacao. Ook vind je er eigenlijk geen gezond hersenkoraal. Dat er weinig vis te vinden is heeft mogelijk te maken met dat de mensen hier gewoon alles vangen en opeten. Zelfs visjes van nog geen 10 cm groot worden opgegeten. Maar er is geen grootschalige visvangst, en we hebben zelfs geen visserbootjes zien varen. Iedereen vist vanaf de kant, met de hand, met een stok met draad en soms met een hengel.

Maar over het rif mogen we niet klagen.

Na het wrakje zwemmen we over het rif weer terug naar de instap. Nog net even tijd om een modelfoto te oefenen en na 65 minuten zit de duik er op. Het is duidelijk dat er niet moeilijk gedaan wordt over een paar minuten deco, de maximale diepte deze duik was 36m. Een geslaagde eerste duik in een goede sfeer, met een leuke gids die helemaal weg is van onze camera’s. Want dat heeft hij nog nooit gezien. Als hij later de foto’s ziet die we gemaakt hebben wil hij ze op zijn telefoon hebben.

En in de dagen die volgen weten we niet wie onze foto’s allemaal gezien hebben, maar hij deelt ze werkelijk met iedereen die hij tegenkomt, verstuurt ze 100 keer via whatsapp en is er super trots op. Zeker als hij er zelf een keertje op staat.

We krijgen 1.5 uur oppervlakte pauze tussen de duiken, en dit is inclusief de tijd om naar de volgende duikstek te rijden. Op naar duik 2. Want het smaakt naar meer.