Geert Clauws – Duiken op Airbus A300 Neopolis Kusadasi

Op 4 juni 2016 werd een dertig jaar oude Airbus na jaren trouwe dienst afgezonken naar de bodem van de zee bij Kudasi, Turkije. Duikreporter Geert Clauws nam een kijkje onder water, ondanks zijn gebrek aan enthousiasme over deze locatie uit het verleden.

Datum:  7 september 2016
Duiklocatie: Kudasi, Turkije

10 jaar geleden dook ik voor het eerst in Kusadasi.
Het is daar dan ook bij gebleven en had me voorgenomen nooit nog te duiken in deze regio,
De duikplaatsen spraken niet echt tot de verbeelding en het duikcentrum liet een zeer amateuristische indruk na.
Dit was echter buiten mijn vriendin gerekend. In mei kwam ze terug van haar jaarlijks weekje Kusadasi met het nieuws dat er binnenkort een vliegtuig tot zinken zou worden gebracht om op te duiken. Straf verhaal om mij toch nog maar eens mee te krijgen, dacht ik.

Nieuwsgierig zoals ik ben, ging ik toch maar eens googlen en al snel bleek het geen verzinsel te zijn. Men stond inderdaad op het punt een Airbus A300 te laten afzinken voor de kust van Kusadasi. Met nog enkele dagen verlof over was de keuze snel gemaakt om in september toch nog maar eens een duikje in Kusadasi te wagen.
Active Blue Diving Center van Tagmac Saracoglu bleek nauw betrokken bij de operatie dus was de keuze van duikcentrum snel gemaakt. Via mail werden de duiken vastgelegd, rifduiken, grotduiken en de Airbus stonden op het programma. Op woensdag 7 september zou ik om 8u15 worden opgehaald aan het hotel.

Ondertussen volgde ik de operatie via verschillende media. Op zaterdag 4 juni was het zover, de Airbus A300 werd tot zinken gebracht en was live te volgen, ook Duikeninbeeld liet dit niet onopgemerkt voorbij gaan.
De 30 jaar oude Airbus deed er iets meer dan 3 uur over om uiteindelijk te landen op zijn laatste rustplaats, de bodem van de zee.
Na 20 jaar dienst voor Greek Olympic Airways werd hij in 2006 ingezet voor vrachtvluchten in Turkije om in 2016 te beginnen aan nieuw hoofdstuk.
Met behulp van sponsors en de regionale autoriteiten werd de A300 aangekocht en ontmanteld. De onderdelen werden van Istanbul naar Kusadasi getransporteerd om daarna op het srand terug geassembleerd te worden. Alle gevaarlijke en scherpe onderdelen werden verwijderd om klaar te zijn voor de laatste vlucht.

Een massa kijklustigen op de kant en tientallen bootjes volgden het spektakel, na meer dan 3 uur landde de A300 Op 22m diepte. Nu nog enkele maanden geduld om dit van dichtbij te gaan bekijken.
Woensdag 7 september werd ik zoals afgesproken stipt om 8u15 opgehaald aan het hotel. Na een korte rit kwamen we aan bij Hotel Ephesus Princess, de uitvalsbasis van Active Blue Diving Center. Alles liep gesmeerd onder de deskundige leiding van Tagmac Saracoglu en na 45 min zaten we al klaar op de zodiac. De eerste dag stonden 2 rifduiken op het programma. Onze eerste duik doen we op Pamucak Reef. Hier geen aquariumtoestanden. Tussen de grote formaties rotsblokken is het zoeken en vinden we hier en daar een octopus, naaktslakjes, een anker en een warmwaterbron.

Onze tweede duik maken we op Fantasy Reef. Ook hier is het zoeken geblazen onder de stenen en tussen de rotsen en lijkt deze tweede duik sterk op de eerste.
Rond 13u zijn we terug in het duikcentrum en hebben we nog een hele namiddag om te genieten van het heerlijke weertje.
De volgende dag staat de duik naar de Airbus en een grotduik op het programma.
Na een half uur varen komen we aan bij de boei die de duikplaats markeert.
We laten ons zakken langs de ketting en langzaam zien we de contouren van 54m lange en 45m brede Airbus voor ons opdoemen. Het heeft iets spookachtigs, zo’n groot gevaarte op een witte zandbodem.
Eerst een kijkje nemen in de cockpit om daarna via de openstaande deuren het wrak in te gaan. Door de geringe diepte dringt het licht nog binnen door de kleine raampjes wat voor een prachtig lichtspel zorgt.

We zweven door een smalle gang naar de cockpit, alle instrumenten en kabels zijn verdwenen maar het dashboard, stuurknuppels en stoelen zijn er nog. Even plaatsnemen achter de stuurknuppel en door één van de raampjes verlaat ik terug de cockpit.
We gaan terug het wrak in en zweven door de grote spookachtige cilinder, we laten ons via een opening in de vloer zakken naar het onderste gedeelte van het vliegtuig en banen ons een weg tussen de spijlen om het wrak onderaan via de bagagedeur te verlaten.
Nog even een kijkje nemen bij de staart en terug over de romp naar de neus om onze duik te beëindigen. Deze duik heeft best wel indruk gemaakt. De A300 is amper begroeid en nodigt uit om binnen enkele jaren nog eens een kijkje te komen nemen om te zien of dit een volwaardig kunstmatig rif geworden is.
Voor onze tweede duik varen we naar Adukale Cave. 2 grotten in één duik staan op het programma. Voor de eerste krijgen we een volgnummer, aangezien de 25m lange tunnel naar de grot maar net breed genoeg is voor één persoon. Op 10m zwemmen we de tunnel in en al gauw blijkt een lamp geen overbodige luxe. De nauwe tunnel komt uit in een dakloze grot waar het zonlicht voor een uniek schouwspel zorgt. Na enkele minuten aan de oppervlakte keren we langs dezelfde tunnel terug. Een paar minuten later komen we bij de tweede grot. Deze ligt volledig onder water, is ruimer maar wordt smaller naar het einde toe. Hier wordt af en toe een zeehond gespot, helaas gaf de zeehond niet thuis.
Na 2 dagen duiken ben ik van mening dat ik het belangrijkste in deze regio wel gezien heb en besluit dan ook om te stoppen met duiken en nog enkele dagen te genieten van het zonnetje en de prachtige streek.
Kusadasi zal als duikspot nooit in de top-20 van mooiste duikbestemmingen komen te staan, maar als je er toch op vakantie bent en je kan het als duiker niet laten om eens onder te gaan loont het toch de moeite hier een duikje te doen.