Jurriën Helsdingen – Bunaken Island: hoofdstad der schildpadden

Ze waren overal… Duikreporter Jurriën waande zich in de hoofdstad van de schildpadden tijdens zijn duikvakantie bij Lumbalumba.

Datum: 17 – 22 september 2024
Duiklocatie: Bunaken, Noord-Sulawesi, Indonesië

In september was het dan eindelijk zover: duiken in Indonesië! Als onderdeel van deze reis verbleven wij ruim een week lang bij het Lumbalumba resort, net buiten de hoofdstad van Noord-Sulawesi: Manado. Tijdens ons verblijf werden de meest duiken verricht bij het Bunaken Island, stralend middelpunt van het Bunaken National Marine Park.

We boffen die week met het weer, waardoor het nationale park in de verte al goed zichtbaar is vanaf de heuvels van het resort. Vooral het vulkanische eiland Manado Tua doemt prachtig op in de verte.

Via de lange trappen dalen we door de prachtige tuinen van Lumbalumba af naar de haven, waarbij er ook nog een drukke weg overgestoken dient te worden. Gelukkig zijn er verkeersregelaars van dienst en liggen onze duikspullen veilig opgeslagen in de haven; die hoeven dus niet mee de trappen op aan het einde van een dag.

Het is ongeveer drie kwartier tot ruim een uur varen naar het eiland van Bunaken, afhangend van de gekozen duikstekken. Onderweg is de ogen open houden het devies, want dolfijnen en andere walvisachtigen worden hier regelmatig waargenomen. In een week tijd zien wij meerdere tuimelaars, en zelfs een hele groep spinnerdolfijnen die zich bij onze boot voegen!

Het eiland kent behoorlijk wat stekken. In een week tijd zullen we de meeste duiklocaties van het eiland te zien krijgen. Wat daarbij het meest in het oog springt? De enorme hoeveelheid schildpadden.

Veruit de meeste schildpadden zijn te zien bij de duikstekken ‘Lekuan I, II & III’. Vooraf werden ons minstens 20 schildpadden in 1 duik beloofd. Dat blijkt zelfs een onderschatting te zijn! Wanneer de boot de koraalwanden van Lekuan nadert hoef je maar een paar minuten naar het azuurblauwe zeewater te turen om schildpadden boven te zien komen.

Onderwater duurt het niet lang voordat de schildpadden je begroeten. Wie om zich heen kijkt ziet soms wel 5 van de mariene reptielen tegelijk! Je ziet ze als schimmen in het diepe blauw, dicht over- en onder je door zwemmend, rustend op het rif of verscholen in spleten van de immense koraalwanden waar je langs zwemt. Een enkeling hangt zelfs in de zachte koralen. Zoals een mede-duiker het verwoordde: ”Hier groeien de schildpadden aan bomen”.

Veruit de meeste schildpadden hier zijn groene zeeschildpadden. Sommige individuen zijn enorm, met schilden van meer dan een meter lang en haast even lange geel-zwart tot bruine remora’s die zich eraan vast hebben gezogen. De echte joekels hebben dikwijls rustplekken in het rif uitgezocht waar slijtage het frequente gebruikt verraadt.

Zo nu en dan laat ook de wat kleinere karetschildpad zich zien. Deze fraaie schildpad, met karakteristieke spitse snavel (vandaar de Engelse naam ‘hawksbill sea turtle’), voedt zich voornamelijk met sponzen en is dan ook met name foeragerend te zien langs de koraalwanden.

Er is echter veel meer te zien in de wateren rond Bunaken. Te veel haast om op te noemen. De riffen rond het eiland behoren tot de meest biodiverse ter wereld. Naast de schildpadden vallen de enorme hoeveelheden vis op. Tijdens veel duiken langs de koraalwanden worden wij omgeven door scholen kleine vlindervisjes en blauwe trekkersvisjes. Verscheidene makreelsoorten en grote scholen aasvisjes passeren geregeld in het diepe blauw.

Langs de koraalwanden zijn onder anderen vele lipvissen- en papegaaivissen te zien, waaronder grote soorten als de bultkoppapegaaivis en de Napoleonvis. Ook de beruchte ’titan’ trekkersvis en de prachtige clown trekkersvis komen wij daar geregeld tegen. Wie dichterbij de wanden komt heeft kans om verscholen pijlstaartrogjes te spotten, of een van de vele soorten kleurrijke ‘nudibranch’ slakjes. Onze duikgids wijst er geregeld eentje aan.

In het diepere water komen we tot twee keer toe een witpunt rifhaai tegen. Het betekent voor ondergetekende zijn eerste haaien tijdens het duiken! Dat geluk wordt vergroot als tijdens het snorkelen tussen twee duiken door ook een zwartpunt rifhaai passeert. Prachtig!

De meest bijzondere ontmoeting vindt echter plaats bij de duikstek ‘Fukui’, waar een volwassen en zeer oud exemplaar van de doopvontschelp leeft. De schelpt zelf is ruim een meter lang, maar het enorme, bruin met blauwe spikkels-gekleurde lichaam van het weekdier lijkt zelfs nog te groot voor diens ‘huis’. Een doopvontschelp kan diens schelp niet geheel sluiten en vertrouwt op de zeer lichtgevoelige blauwe vlekjes om gevaar waar te nemen. Het is een imposant gezicht om dit zeldzame dier waar te nemen in diens natuurlijke habitat.

Na ruim een week komt er een einde aan onze fascinerende reis en het fijne verblijf bij Lumbalumba. Vol herinneringen en indrukken keren wij huiswaarts. Bunaken is een parel van de natuur, waar je zeker een keer moet duiken als je de kans hebt en krijgt.