Laurens de Groot: jagen op stropers
Vanaf vandaag ligt Jacht op de jagers, het boek van onze blogger en Sea Shepherd-activist Laurens de Groot, in de boekwinkel. Een spannend jongensboek van een politieman die ‘piraat’ werd? Annet van Aarsen vroeg het hem.
Aan wie nooit een campagne heeft meegemaakt, is het moeilijk uit te leggen. Zwerven over de oceaan, de kameraadschap, de strijd tussen goed en kwaad, de ongerepte wildernis van Antarctica: hoe mooi ik mijn verhaal ook beschrijf, het blijft voor mijn vrienden en familie een avontuurlijke anekdote, verder niet bijzonder. Zo moet het ook zijn voor een soldaat die van het slagveld terugkeert: bij thuiskomst een periode van erkenning, een omgeving die wellicht trots op je is en dan de explosie van de luchtbel waarin jij dacht dat je het allerbelangrijkste werk ter wereld deed. Jammer joh, iedereen is jouw ervaring na een paar dagen weer vergeten. – Fragment uit ‘Jacht op de Jagers’ van Laurens de Groot, Sea Shepherd-activist.
Vergeten? Nou ja, niet helemaal. Wie herinnert zich niet die ijzingwekkende beelden van de Ady Gil, de high tech trimaran die begin 2010 tijdens de Sea Shepherd-campagne Waltzing Mathilde werd geramd door de Japanse walvisvaarder Shonun Maru 2. Een luguber gezicht: moordaanslag of stuurfout? Laurens de Groot was een van de vijf opvarenden van de trimaran. Wonderbaarlijk genoeg kwam iedereen aan boord er zonder kleerscheuren vanaf, maar dat was meer geluk dan wijsheid.
,,Ik ben nog nooit zo dicht bij de dood geweest”, zegt Laurens nu. ,,En ik heb toch best gekke dingen meegemaakt, vroeger bij mijn werk als politieman en later tijdens de campagnes van Sea Shepherd. Ik stond boven op de Ady Gil en ik zag ineens in twee slagen dat zevenhonderd ton zware schip met zijn enorme boeg op een halve meter afstand op onze boot neerkomen. Ik ben naar achter gesprongen, de kuip in. F*#k, dacht ik. En vervolgens: ik leef nog, hoe is het met de rest? Ik vind het moeilijk om te denken dat die kapitein ons moedwillig wilde vermoorden. Dat doe ik dan ook maar niet. ’’
De Nederlandse Sea Shepherd-activist, die op drie campagnes tegen de Japanse walvisvloot in de wateren rond Antarctica meevoer en in de zomer van 2011 actie voerde tegen ‘vergeten’ massale zeehondenslachtingen in Namibië, heeft zijn avonturen op een rijtje gezet in Jacht op de Jagers, dat vanaf donderdag 18 oktober in de winkels ligt. Het leest als een spannend jongensboek: snel en vol avontuur. ,,Vind je dat echt?’, vraagt Laurens. ,,Gelukkig. Ik wilde geen belerende toon aanslaan. Hooguit in het nawoord: daar roep ik iedereen op om een steentje bijdragen om de overbelasting van de oceanen een halt toe te roepen. Al was het maar door minder vis te eten.”
Zelf staat hij het liefst aan de frontlinie. Sea Shepherd was een kans, waar hij lang naar had gezocht. ,,Het is heel makkelijk om in Nederland een prima leven te hebben. Maar bij mij bleef het knagen. Ik heb mijn baan opgezegd, mijn huisje aan de kant gedaan, ik heb afscheid genomen van vrienden en familie en ik ben op het vliegtuig gestapt. Ik wilde die stap niet half maken, het was alles of niets.”
En zo werd de politieman een ‘piraat’. Of zoals zijn vader toen zei: een eco-terrorist. ,,Ik ben opgegroeid in De Lier, vlak bij de kust. Ik heb altijd veel met de zee gehad, maar tot dat moment had ik nog nooit fatsoenlijk op zee gezeten. Ja, een keer de boot naar Engeland gepakt. En een vistripje gedaan met mijn collega’s van de politie op de Oosterschelde, of was het nou de Grevelingen? Maar dat ging meer om bier drinken. En nu stak ik aan boord van de Steve Irwin gelijk de Zuidelijke Oceaan over, doodeng. Dat is niemandsland, waar wind en golven meester zijn. Het is gelijk ook niemandsland op het gebied van handhaving van de wetten: zolang niemand ziet wat je er uitspookt, wat je daar uit het water vist, maakt het allemaal niet uit. Aan de andere kant: de rust en de kalmte van de oceaan is met niks te vergelijken. Dat is er ook: een spiegelgladde zee, eindeloos ver kijken. Alle sores raak je kwijt, zodra je aan boord stapt. Tot het tot actie komt. Dan moet je gaan! Dan moet je er in klimmen.’’
Het liep soms wel eens heel erg rot af, zegt Laurens, bijvoorbeeld als het actieschip niet had kunnen voorkomen dat de Japanners een walvis harpoeneerden. ,,Ik heb het gelukkig niet zo vaak hoeven zien, maar he
t breekt je hart. Je bent daar om die prachtige, intelligente dieren te beschermen en als dat dan niet lukt, kan je wel door de grond zakken.”
Stropers? Die zijn voor Laurens de Groot de spreekwoordelijke rode lap. ,,Ik zet me in voor het beschermen van bedreigde dieren. De jacht op mensen die die dieren stropen, dat is mijn specialiteit. Of het nu gaat om walvissen, of de zeehonden in Namibië… Of neushoorns: ik kom net terug van een project in Zuid-Afrika waar we experimenteerden met ‘drones’ om de illegale jacht op neushoorns in kaart te brengen. Drones, dat is de toekomst als het gaat om de jacht op stropers. We hadden er in Namibië al mee geëxperimenteerd, maar nu gaf Sea Shepherd me de kans om voor een andere organisatie met die drones te werken. Veilig en efficiënt! Je moet weten: stropers zijn niets ontziend. Ze geven echt niet om een mensenleven, het gaat ze om geld. Om heel veel geld.’’
Met de nieuwe Sea Shepherd campagne tegen de Japanse walvisvaart, die eind dit jaar begint, gaat Laurens niet mee. De wachtlijst van vrijwilligers die graag zouden aanmonsteren, is lang. ,Na drie keer, vind ik het niet meer dan eerlijk als iemand anders in mijn plaats gaat.’’ Hij heeft inmiddels zijn zinnen gezet op een nieuw project: de bes
trijding van een andere stroperij, in de
wateren rond Kaapstad. ,,De illegale jacht op abalone, een met uitsterven bedreigd schelpdier met een dikke laag parelmoer.” Zeeoren worden de dieren ook wel genoemd, of perlemoen. ,,Die zelfde maffia, die je ziet bij de handel in neushoorn, of haaienvinnen: die vind je hier. Die mensen moeten gestopt worden’’, zegt Laurens.
Het wordt waarschijnlijk een project buiten Sea Shepherd om, hoewel hij die organisatie niet gaat verlaten. Maar de jacht houdt niet op en illegale stroperij komt ook buiten het werkveld van Sea Shepherd veel voor. Of hij daar nou nooit eens moedeloos van wordt? ,,Ik ben wat dat betreft naïef-optimistisch, anders kan je dit werk niet volhouden. Misschien maken we nog eens een keerpunt mee. Nee, ik zie die strijd tegen stropers niet als vechten tegen de bierkaai.’’
Laurens de Groot, Jacht op de Jagers. 19,90 euro.
Met dank aan Uitgeverij De Bezige Bij mogen we vijf exemplaren van het boek weggeven. Wil je kans maken, doe dan vóór 1 november mee met onze prijsvraag.
