Herdenkingsduik op de Britse kruisers
Op 22 september 1914 zijn drie kruisers van de Royal Navy -de HMS Cressy, HMS Hogue en HMS Aboukir- voor de kust van Scheveningen getorpedeerd door een Duitse U-boot. Hierbij vonden 1459 Britse opvarenden de dood. Slechts 837 mensen konden worden gered. Een scheepsramp die 100 jaar en één dag later wordt herdacht.
Het is dinsdagochtend. Samen met mijn buddy Erik Bronsveld ben ik op weg naar Scheveningen. Stichting Duik De Noordzee Schoon heeft een herdenkingsduik georganiseerd naar de drie Britse kruisers die op 22 mijl voor de kust van Scheveningen op ongeveer 30 meter diepte liggen. Gisteren was het exact 100 jaar geleden dat de drie kruisers tot zinken zijn gebracht. Oorspronkelijk had de herdenkingsduik op deze dag plaats moeten vinden, maar moeder natuur liet dit niet toe. De golven waren te hoog, waardoor het 1 dag uitgesteld moest worden.
Goede dag
In de haven van Scheveningen is het bijna windstil en het ochtendzonnetje komt langzaam door. Kortom, een perfecte dag voor deze duik. De duikers arriveren een voor een en de duikspullen worden aan boord gebracht. Na een briefing door Ben Stiefelhagen over de ceremonie, de duik en natuurlijk de veiligheid vertrekken wij richting de kruisers. Gisteren waren de golven nog 3,10 meter hoog, maar vandaag zijn ze met 0,60 meter hoogte aanzienlijk minder geworden.
Ceremonie
Met de Miranda is het een kleine twee uur varen naar de kruisers. Bij elk van de drie wrakken wordt een anker met een boei uitgeworpen om de locatie te markeren. Het laatste wrak waar de boei wordt gelegd, is de HMS Cressy. Bij dit wrak zullen wij stilstaan bij de 1459 Britse opvarenden die hier 100 jaar geleden de dood vonden.
De vlag van de Miranda wordt halfstok gehangen. Een bloemenkrans, gemaakt van alleen natuurlijke materialen wordt in het water gelegd. Vervolgens wordt door drie man een handfakkel afgestoken ter ere van de drie kruisers. Dit is het moment om een minuut stil te staan bij alle overledenen. Tijdens deze minuut stilte loopt er denkend aan hoe 2296 mensen op exact deze locatie 100 jaar geleden letterlijk vochten voor hun leven, een rilling door mij heen. Wat een eer om hier nu te mogen zijn. Wat een eer om dit te mogen herdenken.
De herdenkingsduik
Als de handfakkels uitgebrand zijn, wordt de bloemenkrans weer uit het water gehaald. Deze bloemenkrans zal door Ben Stiefelhagen, Cor Kuyvenhoven en Jackie Oomen worden neergelegd bij het wrak van de HMS Cressy. Ook neemt elk team een plaquette mee die aan het wrak zal worden bevestigd ter nagedachtenis aan de overledenen en ter bescherming van het wrak.
Wanneer het eerste team naar de HMS Cressy is afgedaald, worden Erik Bronsveld, Peter van Spronssen en ikzelf naar de HMS Aboukir gebracht.
We springen het water in en volgen de lijn de diepte in. Dit is mijn allereerste duik op de Aboukir. Denkend aan de ceremonie en vol verwachting hoe het wrak eruit ziet, laten wij ons de diepte in zakken. Op 31 meter komen wij aan op een zandbodem…. Geen wrak. Wat nu? Mogen wij niet op het wrak duiken?
Plaquette
We zwemmen de reel uit en maken een rondje rond het anker. Ik kijk op mijn computer – deze geeft 14 minuten aan. Ik begin het al somber in te zien. We blijven zwemmen en ineens denk ik een schaduw te zien. We zwemmen erheen en ja hoor, daar ligt de Aboukir. Het is slechts een stukje van het wrak, want het wrak zelf moet gigantisch zijn. Ik ben in ieder geval blij dat we het toch gevonden hebben. We zwemmen een stukje over het wrak, op zoek naar een geschikte plek om de plaquette te bevestigen. Wanneer Erik een geschikte plek heeft gevonden, bevestigt hij de plaquette. Weer gaat er een rilling door mij heen als ik denk aan de vele mensen die hier de dood hebben gevonden.
Nadat de plaquette is bevestigd, vervolgen wij onze duik om nog iets meer van het wrak te zien. Sommige delen zijn duidelijk herkenbaar. Vele zeeanjelieren bedekken het wrak. Ook zien we veel fluwelen zwemkrabben en noordzeekrabben, vergezeld door scholen steenbolk.
Schoonheid
Helaas is onze bodemtijd op. Ik zou nog vele uren kunnen doorbrengen op dit wrak, maar helaas is dat niet mogelijk. Waarschijnlijk is dat ook wat het zo bijzonder maakt om hier te duiken. De beperkte tijd die wij hebben om van deze schoonheid te genieten. Dat maakt de Noordzee met al haar wrakken zo bijzonder. Dat is waar wij van moeten kunnen blijven genieten en waarom wij deze wrakken -veelal ook zeemansgraven- en hun schoonheid moeten beschermen. Dat is waar Duik de Noordzee Schoon zich onder andere voor in zet.
Tekst: Martijn Spierenburg
Foto’s: Jackie Oomen
Op woensdag 24 september gaat de film Live Bait Squadron van Klaudie Bartelink in première. In deze documentaire wordt de geschiedenis verteld. Meer informatie vind je op de Facebook-pagina.
Ook heeft Klaudie in de afgelopen maanden een blog bijgehouden over ‘The making of’ met indrukwekkende verhalen.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
