Fotobegeleiding op anderhalve meter

Samen met Lia van Nieuwenhuizen ga ik een dag op pad met Raymond Wennekes om onze fotogarafiekunsten naar een hoger niveau te brengen. Onze waslijst aan wensen brengt de onderwaterfotograaf niet van zijn stuk. Hij houdt wel van een uitdaging en wij ook! 

Het coronavirus heeft veel veranderd. Voor mij betekent het dit voorjaar veel meer vrije tijd dan gebruikelijk en met de Grevelingen als achtertuin heb ik de afgelopen weken ook veel meer tijd om te duiken en eens wat serieuzer met mijn camera aan de slag te gaan. Heel eerlijk, ik denk dat ik het vaak moet hebben van ‘lucky shots’. Dus de tijd nemen om wat meer te oefenen, is helemaal zo gek nog niet!

Als Lia vertelt dat ze binnenkort met Raymond Wennekes heeft afgesproken voor een dag praktijkbegeleiding en vraagt of ik soms mee wil, zeg ik volmondig ja. Nu nog even vragen of Raymond het ziet zitten, met twee van die tuttebollen (sorry, Lia) op pad. Raymond durft het wel aan en vraagt ons vooraf wat we graag willen leren en oefenen. We spreken af een dag groothoekfotografie te doen. Wat we graag willen leren? Wat ik altijd al wil leren, is een goede half/half opname maken en uitzoeken hoe ik een mooie double exposure maak. Oja, en hoe ik mijn flitsers nu uit beeld kan houden, want sinds ik met andere flitsers fotografeer, heb ik veel te vaak flitslicht aan de zijkanten van de foto. En verder naar achteren kunnen die flitsers niet, want ze zitten al ongeveer ter hoogte van mijn vinnen. Dus of Raymond me dat allemaal even kan leren in een dagje…

Lia is natuurlijk veel verstandiger en wil graag sfeer in haar foto’s wanneer ze natuurlijk licht combineert met flitslicht. Weet Raymond waar hij aan begint? Hij reageert heel rustig en zegt dat het allemaal goed haalbare doelen zijn. Jaja, dan kent hij ons niet goed genoeg!

Anderhalve meter afstand is ongeveer een onderwatercamera ertussen.

Maar inderdaad, bij de koffie met wat lekkers, natuurlijk wel op 1,5 meter afstand, en na een hoop ander geklets, legt Raymond me uit wat er fout gaat met mijn flitsers. Het kwartje valt zo hard dat je het in Groningen moet hebben kunnen horen vallen. Met een plaatje van een camera en twee flitsers laat hij verschillende flitsposities zien en geeft hij aan hoe ik mijn probleem kan op lossen. Als je vraagt wat je kunt doen aan het probleem met flitslicht in beeld, zal iedereen onmiddellijk zeggen dat je flitsers verder naar achteren moeten. Dat is in mijn geval niet meer te doen. Maar je kunt ze natuurlijk ook vlak naast je camera en naar buiten gericht zetten. Duhhhh… Zo logisch en zo niet aan gedacht… Ik denk dat mijn eerste probleem meteen opgelost is.

We bespreken aan de hand van onze foto’s en foto’s van Raymond zelf hoe je een groothoekfoto sfeervol belicht. We krijgen tips en ideeën en ik realiseer me dat ik al een heleboel dingen heb om mee aan de slag te gaan. Er volgen meer tips voor de half-halfopnamen. Ook laat Raymond zien hoe je een double exposure maakt en waar ik op moet letten als ik mijn idee voor een foto wil uitvoeren. Maar mijn lat is net een heel eind gezakt. Laat ik gewoon maar eens starten met die basistips waar we mee zijn begonnen. Daar gingen al zo veel lichtjes branden dat ik die eerst eens wil uitproberen. Tijd om de theorie in praktijk te brengen!

Foto: Lia van Nieuwenhuizen

Gelukkig is Raymond al zo slim geweest om het thuisfront te vertellen dat hij niet weet hoe laat hij thuiskomt. Met twee dames die vooral over onderwaterfotografie kletsen, wordt het een lange dag.

Aan de waterkant zijn we verrassend snel – we willen zo snel mogelijk het water in. Dat heeft ook iets te maken met het schitterende weer en de oplopende temperatuur aan de binnenkant van ons droogpak. We spreken af welke kant we op gaan en Raymond legt uit welke gebaren hij gebruikt om aan te geven dat het diafragma of de sluitertijd omhoog of omlaag moet. Dan kijkt hij om en om met ons mee. Dat is het plan tenminste. Het zicht is echter niet zo geweldig en bij het opstellen van dit plan heeft Raymond geen rekening mee gehouden dat hij met twee eigenwijze fotografen op pad is. Binnen twee minuten zijn we elkaar kwijt. Lia en ik kiezen allebei net een andere diepte langs de schuine helling en Raymond verliest dus noodgedwongen een van ons uit het oog. Hij had toch ook niet verwacht dat het makkelijk zou zijn?

Het is toch even anders fotograferen als er iemand over je schouder mee kijkt. Het probleem met mijn flitsers is inderdaad grotendeels opgelost door ze dichterbij te zetten. Maar nu wordt het lastiger om het licht goed op het onderwerp te krijgen wanneer ik mijn domepoort daar vlakbij zet. Eerst oefen ik bij gebrek aan een ander onderwerp met een stuk spons, maar even later vinden we een noordzeekrab die geduldig blijft zitten. Het arme dier is de klos en wordt mijn nieuwe onderwerp. Maar hoe krijg ik nu genoeg licht op de voorgrond, met mijn flitsers naar achteren. Op advies van Raymond verander ik voortdurend diafragma en sluitertijd, waarbij ik steeds het resultaat aan hem laat zien. Op een gegeven moment denk ik echt dat dit nou precies zo’n situatie is waarover we het eerder al gehad hebben: soms zit een dier in een bepaalde positie die het gewoon onmogelijk maakt om de belichting perfect te krijgen. Dus ik laat mijn laatste foto een Raymond zien en gebaar dat het echt niet beter kan. Waarop hij mijn camera overneemt, een flitser iets anders zet en een ander knopje indrukt om binnen 10 seconden nadat hij de camera van mij overnam, af te drukken. Hij laat me het resultaat zien en ik lach me kapot onder water. Mijn bril loopt vol, ik moet mijn ademautomaat vasthouden en Raymond gebaart dat we even opstijgen om aan de oppervlakte te overleggen. Grinnikend stijg ik op. Waar ik al een half uur mee bezig was, doet hij binnen 10 seconden. Met uiteraard wel met het gewenste resultaat. Nou ja, ik heb in ieder geval een goede foto van een noordzeekrab op mijn camera staan!

Foto: Marloes Otten

Een stukje verderop treffen we Lia aan die een anjelier te grazen heeft genomen. Ik zie in haar ogen dezelfde blik die ik zelf net ook had: waarom lukt het nou niet? Terwijl ik een stukje verder een ander onderwerp zoek, geeft Raymond Lia aanwijzingen voor haar anjelierenfoto.

Na een lange eerste duik komen we aan de oppervlakte en is het tijd voor pauze, overleg en nadenken over wat er anders kan. Om het voor Raymond makkelijker te maken geef ik exact aan waar ik heen ga en wat ik ga fotograferen, zodat hij eerst met Lia mee kan en daarna weet waar hij mij kan vinden. Want twee van die eigenwijze dames tegelijk onder controle houden is zelfs voor hem een flinke klus.

Eerlijk gezegd ben ik blij dat ik zelf kan rommelen zonder dat hij meteen ziet welke rare instellingen ik nu weer probeer. Maar ik merk dat het stappenplan voor het veranderen van instellingen absoluut werkt. Ineens lukken er dingen die voorheen niet lukten, of die ik in ieder geval niet kon herhalen na een lucky shot.

Terug boven water hoor ik van Lia dat zij tijdens de tweede duik ook een ‘onmogelijke foto’ te pakken had. Totdat de meester zich ermee bemoeide dan. Opnieuw blijkt: hoeveel je ook leert, het kan altijd beter.

Wij hebben vooral geleerd dat we nog veel te leren hebben. Maar toch hebben we grote stappen gemaakt! Bedankt Raymond, voor de geweldige begeleiding en praktische tips, wij kunnen weer een tijdje vooruit met oefenen!