De pauwkokerworm en de buikstreepnemertijn
In een door Stichting ANEMOON uitgegeven rapport zijn recent de gegevens van 25 jaar onderwatermonitoring geanalyseerd. Deze gegevens laten niet alleen zien met welke soorten het goed gaat en met welke soorten het minder gaat, maar ze geven ook inzichten in interacties tussen soorten.
De pauwkokerworm…
De pauwkokerworm of waaierkokerworm is een borstelworm. De soort valt vooral op vanwege de prachtige geveerde waaiers die uit een kokertje steken. De rest van de worm zit in het kokertje. Als je tijdens het duiken dicht bij de soort wil komen, zul je heel voorzichtig moeten zijn. Bij de minste beweging of lamp van de licht trekt de worm zich diep in het kokertje terug. De soort kan lokaal enorme velden vormen en komt dan in hoge aantallen voor.
De analyses van Stichting ANEMOON geven voor meer dan 160 soorten weer wat de trefkansen zijn om de soort tegen te komen (per maand en per jaar) en laten een trendlijn zien. De trendlijn is berekend op basis van de Gemiddelde Abundantie: de gemiddelde aantallen van die soort die we als duikers hebben waargenomen. Voor de pauwkokerworm zien we in onderstaande grafiek dat de aantallen zijn toegenomen sinds 1996 en daarna een redelijk stabiel plateau hebben bereikt. Wel zien we in de jaren 2009-2010 en 2014-2015 een sterke dip. In deze jaren nam de trefkans op één exemplaar af van 40% tot 20%.
… en de buikstreepnemertijn
De periodieke dalen van het aantal waargenomen pauwkokerwormen vallen vlak na de jaren waarin de buikstreepnemertijn ook herhaaldelijk is gerapporteerd bij Stichting ANEMOON. De buikstreepnemertijn is een snoerworm die in 2008 voor het eerst is waargenomen in de Oosterschelde. Het is een zeer lange worm die wel 75-80 cm lang kan worden en 5 cm in diameter. Ze zijn glanzend lichtbruin tot kastanjebruin en zijn te herkennen aan de opvallende, witte lengte- en breedtestrepen, waaronder een lengtestreep op de buik.
Is het toeval dat de pauwkokerwormen afnemen zodra er buikstreepnemertijnen worden gesignaleerd? Waarschijnlijk niet. De buikstreepnemertijn voedt zich namelijk vooral met pauwkokerwormen. In de jaren dat de buikstreepnemertijn niet of zelden wordt waargenomen, lijken de populaties pauwkokerwormen zich gelukkig weer te herstellen.
Meer weten?
Het rapport van Stichting ANEMOON ‘Het Duiken Gebruiken 4’ is gratis te downloaden via: www.anemoon.org/duikengebruiken
In Bijlage 4 vind je voor meer dan 160 soorten de trendgrafieken en verspreidingskaartjes in Zeeland en het Nederlandse deel van de Noordzee.
Wil je meehelpen om dit soort gegevens zichtbaar te maken? Doe mee met MOO en log je duiken via www.moo.meetnetportaal.nl
Elke waarneming telt!
Heb je vragen, stuur dan een e-mail naar anemoon@cistron.nl, kijk op www.anemoon.org of word lid van de Facebook-groep: ANEMOON MOO/LIMP/SMP
Tekst: Luna van der Loos
