‘Sneeuw’ onder water bij Curaçao
Twee keer per jaar is onder andere op Curaçao een spectaculair verschijnsel waar te nemen: het voortplanten van het koraal (coral spawning). Tussen eind augustus en half oktober produceren verschillende koraalsoorten zoveel mogelijk zaad- en eicellen om zich voort te planten. Marloes Otten vertelt wat er gebeurt.
Dit verschijnsel werd in 1981 voor het eerst waargenomen op het Groot Barrière Rif in Australië. Het exacte moment van voortplanten is afhankelijk van een combinatie van de maancyclus, de watertemperatuur en de lengtes van de dagen. Tussen de vijf en acht nachten na volle maan vindt de voortplanting plaats.
Omdat op deze dagen het verschil tussen eb en vloed het kleinst is, is de stroming minder sterk dan andere dagen. Waarschijnlijk gebeurt de voortplanting op dit moment, omdat vrijgelaten cellen dan zo lang mogelijk in dezelfde omgeving blijven, waardoor de kans op bevruchting groter is. Alle cellen hebben een positief drijfvermogen en drijven langzaam naar de oppervlakte.
Bijzonder is dat alle koraalsoorten pas na zonsondergang aan de voortplanting beginnen. De meeste soorten planten zich voort in de vijfde en zesde nacht na de volle maan. In één nacht laten verschillende soorten koraal hun voortplantingscellen los, allemaal op een eigen tijdstip. Opvallend is dat van één koraalsoort eerst de diepst gelegen formaties hun cellen loslaten, waarna de ondieper gelegen formaties volgen. Op deze manier is de kans het grootst dat de cellen gelijktijdig aan de oppervlakte zijn.
Kinderhoofdjeskoraal is de meest voorkomende koraalsoort in de Caribische Zee. Deze koraalsoort laat meestal tussen 22.00 en 22.30 uur zijn cellen vrij, wat het duidelijkst waarneembaar is, gezien de grote hoeveelheden.
Sommige koraalsoorten hebben mannelijke en vrouwelijke kolonies, die aparte zaad- of eicellen in pakketjes loslaten, terwijl andere soorten hermafrodiet zijn en de zaad- en eicellen in één pakket loslaten. Hierbij is het de bedoeling dat dit wel met andere formaties gekruist wordt, omdat binnen dezelfde kolonie vaak geen bevruchting plaatsvindt.
De vrouwelijke cellen zien er meestal uit als kleine (veelal roze/rode) balletjes, de mannelijke cellen zijn vaak kleiner en worden in wolken uitgestoten.
Gezien de grote hoeveelheden koraal in de Caribische Zee is voor te stellen dat in de nachten van deze voortplanting het zicht opvallend minder is dan gebruikelijk vanwege de vele in het water rondzwevende cellen en cel pakketjes.
Bevruchte cellen vormen kleine larven, planula genoemd, die meedrijven op de stroming tot ze opgegeten worden of een plekje op een harde ondergrond vinden, waar voldoende licht is om zich te vestigen en een calcium skelet te ontwikkelen, om zo uiteindelijk een nieuwe koraalformatie te vormen. Slechts weinig bevruchte cellen overleven het om uit te groeien tot een nieuwe koraalformatie.
Veel duikcentra op Curaçao volgen de verwachtingen van het exacte tijdstip van de koraal voortplanting op de voet en organiseren nachtduiken om duikers de gelegenheid te bieden deze spectaculaire gebeurtenis, die er uit ziet als een omgekeerde sneeuwbui onder water, mee te maken.
