Vallende flessen

Een ongeluk zit in een klein hoekje. Dat blijkt wel weer uit dit verhaal. Maar wat kun of moet je als duikschool of -club doen? Duikend advocaat Leo Blokland adviseert.

De duikers stonden ’s morgens vroeg al te dringen voor het vulstation, en daarom had de eigenaar van duikschool De Tuckboat aan Marian gevraagd of zij kon komen helpen. Marian deed dat als vrijwilligster wel meer. De Tuckboat ‘betaalde’ voor haar hulp de reiskosten en gaf haar een forse korting bij aanschaf van duikmateriaal. Marian was al jaren instructeur en goed bevriend met veel duikers van de school. In het dagelijks leven was Marian bedrijfsleidster in een bloemenzaak.

Toen ze die ochtend binnenkwam stonden er een hele rij duikflessen in de compressorruimte en iemand had daar ook een dubbelsetje tegenaan gezet. Marian liep even de winkel in om een manometer te pakken voordat zij de flessen ging vullen. Op het moment dat zij de compressorruimte wilde binnengaan, klapte de deur dicht. Marian kwam met haar arm klem te zitten tussen de rand van de deur en de deurpost. Kennelijk waren flessen als dominostenen omgevallen. Het eind van de rij viel tegen de openstaande deur met de beknelde arm van Marian tot gevolg.

In het ziekenhuis bleken zowel ellepijp als spaakbeen gebroken en toen zes weken later het gips er af ging, bleek er ook een flinke beschadiging aan de zenuwen in de arm. Marian werd voor 50% arbeidsongeschikt verklaard. Marian stond het huilen nader dan het lachten; gedeeltelijk arbeidsongeschikt zou na een tijdje een flinke terugval in inkomen betekenen.

Schuld?

De eigenaar van De Tuckboat had wel medelijden met Marian, maar ja, hij kon er ook niets aan doen dat de flessen tegen de deur gevallen waren.
Via een vriend kwam Marian in contact met een advocate die verstand had van bedrijfsongevallen. Deze schreef een brief aan De Tuckboat waarin zij de duikschool aansprakelijk stelde voor het verlies van inkomen en de overige kosten.

De eigenaar van De Tuckboat was boos. Thuis klapte er toch ook wel eens een deur dicht? Hij kon er toch niets aan doen dat de flessen omgevallen waren? Kennelijk had iemand het dubbelsetje tegen de rij aangezet waardoor de andere flessen omver geduwd waren. Hij had geen schuld aan dat ongeval. Bovendien was Marian vrijwilligster, dus volgens De Tuckboat was er geen arbeidsovereenkomst en daarom ook geen aansprakelijkheid

Naar de rechter

Tussen Marian en De Tuckboat bleef verschil van mening bestaan en dus kwam de zaak na verloop van tijd voor de rechter. De rechter wilde weten wat er nu precies gebeurd was en waarom die deur plotseling was dichtgeklapt. Gezamenlijk met de partijen en de beide advocaten ging hij kijken bij De Tuckboat. Marian en de eigenaar van de Tuckboat legden uit hoe de flessen altijd in de compressorruimte stonden. Later in de rechtszaal zei de rechter wat hij er van vond.

In het burgerlijk wetboek staat dat elke werkgever verplicht is om te zorgen dat werknemers hun werkzaamheden veilig kunnen uitvoeren. Als er toch een ongeluk gebeurt, dan moet de werkgever de schade aan de werknemer vergoeden, als hij niet kan aantonen dat hij redelijkerwijs alles heeft gedaan om ongevallen voorkomen. Nu kan een ongeval altijd plaatsvinden en ook niet elk ongeval valt te vermijden. Thuis lopen we ook wel eens tegen een deur of misschien vallen we van een trap. Als dat op je werk gebeurt, is je werkgever niet meteen aansprakelijk. Het gaat er hier dus niet om of het ongeluk met Marian de schuld was van De Tuckboat, maar of de duikschool voldoende maatregelen heeft genomen om een dergelijk ongeval te voorkomen.

Voldoende maatregelen

Wat zijn dan voldoende maatregelen? Een daarvan is het opstellen van een risico-inventarisatie (RI&E) volgens de Arbowet. Helaas moest de eigenaar van De Tuckboat bekennen dat er voor het maken van een RI&E nog geen tijd geweest was. Als er geen RI&E was en als De Tuckboat ook verder eigenlijk geen aandacht besteed had aan de opslag van flessen, moest de conclusie volgens de rechter zijn dat De Tuckboat niet kon aantonen voldoende maatregelen te hebben genomen. Bovendien was er, aldus de rechter, een mooi voorbeeld beschikbaar. In de Sportduikrisicograaf staat valgevaar van materiaal als risicovoorbeeld vermeld.

Dat Marian werkzaam was als vrijwilligster deed helemaal niet ter zake. De wet zegt dat de maatregelen om ongevallen te voorkomen ook nodig zijn als er vrijwilligers werken.

Risicoinventarisatie

De Sportduikrisicograaf zou in dit geval een mooie aanzet geweest zijn voor het maken van een RI&E. In die risicograaf staat uitgelegd hoe je een RI&E moet maken. De sportduikrisicograaf somt al een aantal risico’s op met hun maatregelen. In de komende tijd wordt de risicograaf met nog veel meer voorbeelden uitgebreid. Het is de bedoeling dat je hem voor de eigen duikschool of vereniging aanpast en aanvult. Veel succes.

Leo Blokland is advocaat, lid van de werkgroep Sportduikrisicograaf. PADI Instructeur en NAUI Tec diver. Op DuikeninBeeld.tv gaat hij regelmatig in op juridische aspecten waar je als duiker, duikinstructeur of duikcentrum mee te maken hebt of kunt krijgen. 

Heb je vragen over de Sportduikrisicograaf, dan kun je Leo Blokland hierover mailen.