Stierhaaien
Dorien Schröder blogt over haaien. Ze volgde een stierhaai dag en nacht. Bijzonder!
Ik heb altijd al een fascinatie voor de oceanen gehad. Daarom was het ook een logische keus om mariene biologie te gaan studeren. Tijdens mijn master kreeg ik een stageplaats bij Oceans Research, een marien onderzoeksinstituut in Mossel Bay, Zuid Afrika.
De eerste haaiensoort die ik daar zag was de stierhaai. De South African Shark Conservancy had in de Breede River bij Witsand een stierhaai van 4 meter lang gevangen en een akoestische tag bevestigd. Deze tag geeft ongeveer elke seconde een signaal af dat de watertemperatuur en de diepte communiceert. Dat signaal kan worden opgevangen met behulp van een hydrofoon en een ontvanger. Als je de hydrofoon verschillende richtingen op draait, kun je de haai volgen door de richting op te varen van het luidste signaal. De SASC vroeg om onze hulp met het tracken (volgen) van de stierhaai zodat we in ploegen de haai 24 uur per dag konden volgen.
We hebben de stierhaai 43 uur gevolgd, waarbij het dier veel tijd bij vissers op boten en aan wal doorbracht. Een keer lag de haai stil achter een bootje met vissers toen we zagen dat een van de vissers beet had. Terwijl hij de vis binnen aan het halen was, knapte opeens de lijn en ging onze haai er vandoor. Ook zagen we haar langs de waterrand zwemmen toen een visser daar stond. Toen hij zich realiseerde dat wij die mensen waren die de stierhaai volgden, begon hij langzaam achteruit het water uit te waden. De haai was natuurlijk niet bij hem in de buurt, anders hadden we wel gewaarschuwd.
De stierhaai zwom ruim 20 kilometer stroomopwaarts vanaf de riviermond. Stierhaaien zwemmen waarschijnlijk rivieren binnen om te paaien. In de rivieren zijn minder roofdieren voor hun jongen en er is ook minder competitie voor voedsel. Ze hebben speciale aanpassingen om in brak en zoet water te leven, hun nieren recyclen zout en ze hebben speciale klieren bij hun staart die zout vasthouden. Als ze deze aanpassingen niet zouden hebben zouden hun cellen barsten waardoor de haaien opzwellen en dood gaan.
Het was voor mij een fantastische ervaring om de stierhaai een hele dag en nacht te volgen door de rivier. Af en toe zag je even een vin omhoog komen, je zag en hoorde de andere dieren in het gebied. We moesten zelf de hydrofoon en ontvanger bedienen en de boot besturen. Daarbij moet je oppassen voor zandbanken en ook voldoende afstand houden van de haai om haar gedrag niet te beïnvloeden. ’s Nachts was het ontzettend mooi op de rivier, met de melkweg die opkwam en de stilte op een paar wilde honden na. Dat was het moment waarop ik wist dat ik het meest gelukkig ben op het water.
Links: