Sony NEX-5 en Nauticam NA-NEX5 getest

Sony presenteert de NEX-5 camera als ‘s werelds kleinste en lichtste digitale camera met verwisselbare lenzen. Deze Sony is verschillende malen in de prijzen gevallen, maar hoe doet de camera het onder water?

Het type camera als deze Sony wordt systeemcamera genoemd. Een relatief nieuwe klasse die snel aan populariteit wint. Deze camera van Sony is voorafgegaan door de Panasonic G1 en de Olympus PEN. Kwalitatief bieden deze camera’s de voordelen van de spiegelreflexcamera en tegelijkertijd ook de handzaamheid en het gemak van een compactcamera. Door het compacte formaat, de hoge kwaliteit en de relatief lage prijs zijn deze systeemcamera’s ook onder onderwaterfotografen niet onopgemerkt gebleven en zie je ze steeds meer aan de waterkant.

Sony NEX-5

De Sony NEX-5 is een zeer compacte systeemcamera. Sony wil met het NEX-systeem een camera neerzetten die de eigenschappen heeft van een compact, maar de kwaliteit van een digitale SLR. Door het ontbreken van de spiegel, die bij de digitale SLR camera’s wordt gebruikt, kan veel ruimte worden bespaard, wat het kleinere formaat mogelijk maakt. Als fotograaf kijk je door het lcd-scherm in plaats van door een zoeker om je compositie te bepalen. Door deze manier van werken (live view) is er weinig nodig om de camera ook geschikt te maken als filmcamera. De NEX-5 ondersteunt het opnemen van 1080i AVCHD video.
Sony maakt gebruik van een nieuw ontworpen 14,2 Megapixel Exmor APS HD CMOS sensor – deze sensor heeft hetzelfde formaat als die van de huidige Sony Alpha DSLR camera’s. Sony onderscheidt zich hiermee ten opzichte van de overige merken systeemcamera’s met een grotere beeldsensor en een hogere resolutie. Een grotere beeldsensor kan beter details vastleggen en dat zou scherpere foto’s op moeten leveren. Voor een aantal fotografen zal het een verademing zijn dat gebruik is gemaakt van het conventionele beeldformaat van 2:3 in plaats van het digitale formaat 3:4.

De NEX-5 heeft verder verschillende innovatieve kenmerken van de Alpha DSLR overgenomen zoals Sweep panorama en Auto Dynamisch bereik. De zogenaamde 3D Panorama Sweep is bijvoorbeeld een leuke extra, waarbij de panoramamodus wordt gebruikt om een 3D-opname te creëren die vervolgens in 3D weergegeven kan worden op een 3D-televisie.

Nauticam NA-NEX5 behuizing

Het onderwaterhuis is gemaakt van geanodiseerd aluminium. Op dit huis kunnen verschillende poorten gemonteerd worden, zoals we dat ook kennen van de behuizingen voor spiegelreflexcamera’s. Nauticam gebruikt bij deze behuizing het gepatenteerde ‘Port Locking System’. Deze wijze van poortbevestiging werkt niet alleen erg makkelijk, maar doordat je geen draaiende beweging met de poort hoeft te maken, heeft dit volgens de fabrikant ook nog eens een gunstig effect op de levensduur van de o-ring. De sluiting van het onderwaterhuis zit rechts aan de zijkant. Dit is een grote knop die je eerst moet ontgrendelen voordat je deze kunt draaien. De knop draait soepel en vergrendelt zichzelf.
De achterwand scharniert aan de linkerzijde van het huis. De o-ring bevindt zich in het deel van de camera – het huis wordt afgedicht doordat de achterwand over deze o-ring valt. Nauticam voorziet het onderwaterhuis standaard met een elektronische lekmelder. Mocht er toch vocht in het huis komen, dan word je doormiddel van een knipperende led en een pieptoon gewaarschuwd. Het huis kan worden gebruikt tot een diepte van 100 meter.
Voor de NEX-5 behuizing zijn naast een speciale band om de behuizing vast te houden ook ergonomisch gevormde handvaten leverbaar. Je kunt hierbij kiezen voor een enkel of dubbel systeem, waarbij je de breedte volledig naar wens kunt instellen. Voor je flitser of videolamp zijn er zowel op de behuizing als op deze flitsarmen montagemogelijkheden.

Lenzen en poorten

Eén van de sterke eigenschappen van deze Sony systeemcamera is dat je verschillende lenzen kunt gebruiken. Zo creëer je van macro tot groothoek elke keer de meest ideale situatie voor de mooiste opname.
De combinatie van de 18-55mm f/3.5-5.6 zoomlens en de E1855 poort inclusief zoomring, mag bij onderwaterfotografie in ieder geval niet ontbreken. Je kunt hiermee je macro-opnamen maken, maar bijvoorbeeld ook een flinke vis of stuk koraal van dichtbij vastleggen. Wil je zeer kleine onderwerpen fotograferen, dan kun je er de 67 mm diopterhouder bij aanschaffen. Je kunt dan een losse macrovoorzetlens van buitenaf voor de camera plaatsen. Die houder is onder water eenvoudig op je E1855 poort te klemmen en te verwijderen en hiermee vergroot je alleen nog maar meer de flexibiliteit in mogelijke onderwerpen.
Wil je toch meer groothoekmogelijkheden, dan kun je kiezen voor de 16 mm f/2.8 pancake in combinatie met de uiterst compacte flatport. Hiermee vergroot je de beeldhoek naar 83 graden. Vind je dit nog niet ‘breed’ genoeg, dan is er een mogelijkheid om fisheye-voorzetlens te gebruiken op de 16 mm pancake. Nauticam heeft voor deze combinatie een 110 mm ‘bolle’ mini-domepoort.
Voor de fotografen die nog Nikonos lenzen thuis hebben liggen, is het goed om te weten dat er speciale adapters leverbaar zijn. Met deze adapters kun je de ‘oude’ Nikonos lenzen in combinatie met de NEX-5 gebruiken.

De NEX-5 in gebruik

Ondanks de verschillende mogelijke instellingen voor fotografie hebben we ons in de test geconcentreerd op het gebruik in de manuele stand. Het diafragma en de sluitertijd laten zich eenvoudig aanpassen. Het heldere en kwalitatief goede lcd-scherm toont direct wat de gevolgen van je aanpassingen zijn, al kan dit onder water met het gebruik van externe flitsers nog wel eens verwarrend werken. In dat geval kun je de helderheid van het lcd-scherm zelf in een vaste stand zetten. Het is erg prettig dat je op de camera een aantal functies kunt programmeren onder knoppen die snel toegankelijk zijn, zonder dat je het menu in hoeft.
Wij hebben de instelling van de ISO-waarden geprogrammeerd, zodat we alle relevante instellingen onderwater snel en eenvoudig kunnen doen. De NEX-5 presteert overigens erg goed op hoge ISO-waarden. In de testduiken bleek dat ISO 1600 zeer acceptabele foto’s met lage beeldruis opleveren. De autofocus werkt snel, zelfs onder omstandigheden met weinig omgevingslicht. Bij duiken met veel stof en zweefvuil werkt de autofocus zelf irritant goed, maar dat is eerder een compliment dan een punt van kritiek.
Het gebruik van de macro voorzetlens is aan te bevelen. De minimale scherpstelafstand van de 18-55mm zoomlens bedraagt 25 cm vanaf de beeldsensor. Je hebt dan ongeveer 14 cm vanaf de voorkant van de lens tot het object wat je wilt fotograferen en dan is het beeldvullend fotograferen van kleine onderwerpen zonder deze vergrotende voorzetlens een hele uitdaging.

Video

Met één druk op de knop switch je naar eenvoudig naar filmen. Als je gewend bent aan het onderwaterhuis, is de benodigde bedieningsknop goed te bereiken en kun je starten en stoppen met filmen zonder bewegingen in het beeld te krijgen. Stop je met filmen, dan staat de camera weer in de laatste fotografeerstand. Tijdens het filmen stelt de camera snel scherp en geeft hele acceptabele beelden qua kleur. Wij konden bij deze testgebruik maken van de eveneens zeer compacte Light & Motion Sola 600 foto/videolamp, waardoor wij meer kleur in onze opnames konden krijgen.

Het huis in de praktijk

De behuizing is erg prettig in het gebruik. Wij testen de behuizing met dubbele handvaten en hebben alles zo af kunnen stellen dat zowel het vasthouden, als het bedienen van de camera prima gaat.
Nauticam heeft een zeer inventieve oplossing gevonden voor de knop waarmee je op de camera vrijwel al je bedieningen doet. De NEX-5 heeft een draaiwiel, dat op vijf punten eveneens een drukknopfunctie heeft. Nauticam heeft deze functies gescheiden, waardoor je op het huis losse drukknoppen en een los draaiwiel hebt. Dit maakt het bedienen onder water veel handiger.
Voor het gebruik in de behuizing monteer je de camera op een slee en daarmee schuift deze feilloos op zijn plek. De slee kan alleen op de NEX-5 gemonteerd worden door het lcd-scherm licht te kantelen. Dit is bewust gedaan om een betere kijkhoek te creëren en dat werkt prima. Het enige wat je als fotograaf nog kunt vergeten, is het verwijderen van de lensdop, verder is alles onder water te bedienen en aan te passen. Wat jammer is, is dat de knoppen op de behuizing dezelfde kleur hebben als de behuizing. Tijdens de test hebben we een aantal duiken met zeer slecht zicht gemaakt en mede door de onbekendheid met de set zijn de knoppen zijn dan lastig van elkaar te onderscheiden.

Conclusie

Sony realiseert haar doelstelling door bij de NEX-5 een hoge kwaliteit en het kleinste formaat systeemcamera te combineren. Nauticam slaagt erin om hiervoor een compacte maar kwalitatief hoogstaande behuizing te leveren. De Nauticam behuizing is ten opzichte van de concurrerende behuizingen compacter. Qua prijs zit de behuizing op een hoger niveau dan de polycarbonaat behuizing van bijvoorbeeld de Olympus PEN. Vergelijk je de aanschafprijs echter met andere aluminium behuizingen voor de systeemcamera’s, dan is dit zeer concurrerend. We kunnen concluderen dat je met deze set als onderwaterfotograaf het kleinste formaat met grootse prestaties combineert!

+ compacte set+ eenvoudige wisselen tussen fotograferen en filmen
+ hoge kwaliteit van zowel de camera als het onderwaterhuis
+ geen ruis bij hoge ISO-waarden
– knoppen hebben zelfde kleur als huis en vallen bij slecht zicht/donker niet op
– prijs van het onderwaterhuis ten opzichte van de prijs van de camera

Om je ook een indruk te geven van de mogelijkheden die de Sony NEX-5 je op filmgebied geeft, zie je hieronder een korte film.

Productfoto’s camera – Sony
Productfoto’s behuizing – Nauticam
Onderwaterfoto’s en film – Edwin van der Sande