Neerwaartse trend: golfbrekeranemoon wordt steeds minder gezien
In een door Stichting ANEMOON uitgegeven rapport zijn recent de gegevens van 25 jaar onderwatermonitoring geanalyseerd. Het gemiddelde aantal golfbrekeranemonen blijkt sterk te zijn afgenomen in de Oosterschelde en Grevelingen. Luna van der Loos legt de gegevens uit.
De golfbrekeranemoon
Golfbrekeranemonen, of baksteenanemonen, waren zowel in de Noordzee als de Oosterschelde en Grevelingen zeer algemeen. Uit recente analyses van Stichting ANEMOON blijkt echter dat het aantal golfbrekeranemoontjes dat wordt gezien tijdens een duik, flink is afgenomen. In onderstaande grafieken staat de Gemiddelde Abundantie (het gemiddelde aantal) van de golfbrekeranemonen van 1994-2018. De Gemiddelde Abundantie is berekend op een schaal van 0 tot 3. Een Gemiddelde Abundantie van 0 betekent dat er gemiddeld geen golfbrekeranemonen zijn waargenomen. Met een Gemiddelde Abundantie van 1 is er gemiddeld één golfbrekeranemoon is waargenomen per duik (zeldzaam); 2 geeft aan dat gemiddeld 10-100 golfbrekeranemonen per duik zijn gezien (algemeen); met 3 zou golfbrekeranemoon gemiddeld per duik massaal met meer dan 100 exemplaren worden gevonden.
In de grafieken is duidelijk te zien dat de golfbrekeranemoon van 1994-2004 zeer algemeen tot massaal voorkwam. Vanaf 2006 neemt het aantal echter af. Met name in de Grevelingen is deze afname zeer opvallend. Hier neemt de golfbrekeranemoon af van algemeen tot bijna 0.
Een mogelijke verklaring voor de afname van golfbrekeranemonen kan liggen in de toename van brokkelsterren. Op plekken waar veel brokkelsterren massaal aanwezig zijn, en de brokkelsterren het volledige substraat bedekken, is namelijk weinig ruimte over voor andere soorten, zoals de golfbrekeranemoon. Ondanks dat de grafiek van de brokkelsterren in de Oosterschelde geen sterke toename vertoont en in de Grevelingen slechts een lichte toename, zou het bedekkingspercentage van brokkelsterren wel toegenomen kunnen zijn. Met het MOO-project van Stichting ANEMOON wordt namelijk geen onderscheid gemaakt tussen meer dan 100 exemplaren of meer dan 10.000 exemplaren. Brokkelsterren laten in jaren met strenge winters, zoals 2009-2010, wel een afname zien. Voor het herstel van de golfbrekeranemonen zou een extra koude winter misschien wel kunnen helpen.
Meer weten?
Het rapport van Stichting ANEMOON ‘Het Duiken Gebruiken 4’ is gratis te downloaden via: www.anemoon.org/duikengebruiken
In Bijlage 4 vind je voor meer dan 160 soorten de trendgrafieken en verspreidingskaartjes in Zeeland en het Nederlandse deel van de Noordzee.
Wil je meehelpen om dit soort gegevens zichtbaar te maken? Doe mee met MOO en log je duiken via www.moo.meetnetportaal.nl
Elke waarneming telt!
Heb je vragen, stuur dan een e-mail naar anemoon@cistron.nl, kijk op www.anemoon.org of word lid van de Facebook-groep: ANEMOON MOO/LIMP/SMP
Tekst: Luna van der Loos
