Ronald Faber – Koraalduivel in de Middellandse Zee

Dat koraalduivels een plaag zijn in het Caribische Gebied zal weinig duikers ontgaan zijn. Ronald Faber ontdekt er echter ook één in de Middelandse Zee bij het Griekse Rhodos. Is deze vis ook hier met een opmars bezig?

Datum: 17-10-2017

Duiklocatie: Rhodos

Het is begin oktober. Mijn vrouw bekijkt de weersverwachtingen voor de komende herfstvakantie. Het ziet er niet veelbelovend uit zodat we besluiten de zon elders te gaan zoeken (later bleek het weer gedurende de herfstvakantie in het geheel niet zo slecht).
De keuze valt op het Griekse eiland Rhodos. Aangezien we al binnen anderhalve week vertrekken, en ik geen vakantie onbenut laat om ook het lokale onderwaterleven te bekijken, neem ik snel contact op met het duikcentrum ‘The Waterhoppers’ in Rhodos-stad. Na wat heen en weer contact komen we overeen dat ik voor hen een promotievideo ga schieten tijdens mijn verblijf op Rhodos. Dat wordt werken tijdens de vakantie!

Rhodos, en met name het weer, stellen niet teleur. De zon schijnt uitbundig en de temperatuur bereikt iedere dag ruim 25 graden. Rhodos blijkt een eiland te zijn met aan de oostkust (de westkust hebben we niet bezocht) talloze sfeervolle baaien en strandjes, van kiezel tot fijn zand. Voor hen op zoek naar meer cultuur en geschiedenis valt er ook volop te genieten. En culinair laat Rhodos ook niets te wensen over.

De eerste afspraak met duikcentrum The Waterhoppers, waar twee Nederlandse instructeurs werkzaam blijken te zijn, is bij ‘Terme di Kalithea’, even ten zuiden van Rhodos-stad. Daar aangekomen blijft mijn vrouw achter in de wonderschone baai met volop horeca. Ikzelf stap in een kleine motorboot en wordt binnen vijf minuten afgeleverd op een grotere boot (drie verdiepingen) waaraan een ponton waar vanaf gedoken wordt. Hier maak ik een eerste duik en film een groep van 3 beginners die met een instructeur de stek verkennen.

Twee dagen later heb ik weer een afspraak met het duikcentrum. We duiken nu vlak voor de kust van Lindos, een ruime vijftig kilometer ten zuiden van Rhodos-stad. Op het programma staan twee duiken. Aangezien ik als ‘divemaster’ de laagst gebrevetteerde duiker blijk te zijn wordt besloten een eerste wat moeilijkere, diepe duik te maken. We stuiven met een 8-meter lange rib in twintig minuten naar de eerste stek. Deze luistert naar de naam ‘Kleovoulos Cave’. Het betreft een indrukwekkende wand die naar een diepte van ruim 70 meter afdaalt. Op zo’n 25 meter diepte bevindt zich de entree van de grot aan wie deze duikstek haar naam dankt. Het blijkt een enorme ruimte te zijn waarvandaan diverse tunnels verder de berg in verdwijnen. Deze zijn echter alleen geschikt voor gespecialiseerde Tec-duikers en wij laten ze links liggen.

De tweede duik doen we op de duikstek ‘Pentanisos’, een verzameling van doorgangen, rotswanden en steenbrokken. Deze duik blijven we dicht onder de kust zodat de maximale diepte tot een meter of 15 beperkt blijft. Wanneer we weer tussen en onder een aantal rotsformaties door duiken wordt ik plotseling met een duiklamp gewenkt. In een donkere kloof blijkt ‘iets’ te zitten. Wanneer ik met mijn lamp de kloof inschijn zie ik tot mijn stomme verbazing een koraalduivel!? Meteen schieten de problemen die zich met deze dieren in het Caribisch gebied voordoen door mijn hoofd. Het zal toch niet … ? De kloof waarin de koraalduivel (Pterois miles) zit is klein en smal. Ik wurm mijn camera ertussen om toch opnames als bewijs te kunnen maken.
Een kleine 10 minuten later zie ik één van de onderwaterfotografen druk doende zijn accu’s leeg te schieten op een, voor mij, onzichtbaar onderwerp. Voorzichtig vin ik zijn richting uit om te zien wat hij heeft gespot. En … weer een koraalduivel, ondersteboven hangend tegen een overhangende rots. Ook dit exemplaar leg ik op film vast. Ze zullen mij niet beschuldigen slachtoffer te zijn van diepteroes!

Na enkele dagen terug in Nederland te zijn gekeerd lijkt google mij de uitgesproken plaats om verder onderzoek te doen. En wat blijkt volgens vrij recente berichtgeving (2016); de koraalduivel blijkt ook in de Middellandse Zee aan een opmars bezig te zijn. Via de kust van Israël (mogelijke migratie via het Suezkanaal vanuit de Rode Zee of via ballastwater van schepen) is de soort, via Cyprus en de Turkse kust, bezig de Middellandse Zee te veroveren. De eerste meldingen van de aanwezigheid van de koraalduivel nabij Rhodos stammen ook uit 2016. Eerst werd er één aangetroffen in de baai van Faliraki (een paar kilometer ten zuiden van Rhodos-stad) en later in de buurt van Lindos (tientallen kilometers zuidelijker). Doordat de dieren zich razendsnel voortplanten en vooralsnog weinig te duchten hebben van natuurlijke vijanden wordt gevreesd dat de dieren de gehele kust van Rhodos zullen gaan bevolken.