Inloggen

Wachtwoord vergeten?

Duiken

Revolutionaire stilte

Anna Segeren en Mark Doherty laten zien wat de afgelopen tijd voor Egypte onder water heeft betekend. Lees hun verhaal voor de Reportagewedstrijd 2011.

Het begon vorig jaar allemaal met de uitbarsting van de vulkaan met de meest onuitspreekbare naam ooit, de Finse Eyjafjallajökull. Mensen konden niet meer komen, maar ook niet meer gaan. Het duiktoerisme in Sharm el Sheikh, Egypte, incasseerde de eerste klap. Zelfs de mensen die niet weg kwamen, konden de zaak niet redden – het geld was immers op dus zat er niets anders op dan de verplichte vakantie hangend aan het hotelzwembad door te brengen.

anna_segeren01 annasegeren08 annasegeren06

Later dat jaar gebeurde er weer iets wat niemand ooit had verwacht. De normaal gesproken rustige Red Sea Riviera rondom Sharm werd onverwacht geplaagd door een opmerkzaam aantal haaien-“aanvallen”. Het feit dat de media nalieten te vertellen dat een groot aandeel in het veroorzaken van dit ongewone gedrag te wijten was aan menselijk handelen, heeft niet veel geholpen. Zoals verwacht wilden niet veel toeristen nog een proefduik maken, en zelfs de die-hard duikers leken iets minder op hun gemak in het water.

annasegeren02 markdoherty05

annasegeren04 markdoherty07

En toen kwam de genadeklap. Na 30 jaar in onderdrukking geleefd te hebben, kwam het Egyptische volk in opstand tegen dictator Mubarak en startte de lange weg naar democratie. Helaas ging dit niet zonder geweld gepaard en verloren vele mensen hun leven. Ook vandaag de dag laait de strijd nog regelmatig op. Begrijpelijk dus dat er steeds minder toeristen naar Egypte willen en de strandstoelen leeg blijven.

markdoherty14 markdoherty12 markdoherty10

Toch heeft dit alles ook iets positiefs opgeleverd: voor het eerst in de negen jaar dat wij er woonden en werkten als onderwaterfotografen, waren we er getuige van hoe de onderwaterwereld transformeerde. De doorgaans druk bezochte riffen en baaien kregen een lang gemiste rust terug en met deze hervonden stilte werd het opnieuw het onderwaterparadijs op aarde wat het ooit moet zijn geweest. De natuur zoals de natuur bedoeld is, zonder zwemmende en acqua-gymmende toeristen die het zand van de ondiepe baai bij het ochtendgloren al doen opstuiven. Voor het eerst in jaren was de bodem van Naama Bay weer onaangeroerd en geribbeld door de natuurlijke beweging van de golven. Eindelijk was het betoverende schouwspel van de weerkaatsende zonnestralen op het beige zand weer te zien.

markdoherty11 markdoherty09

Vissen zwermden weer in groten getale samen, en vertoonden normaal scholingsgedrag. Zoals de Sergeant Majoorvissen, die gewoonlijk verspreid rond het rif de snorkelaars achtervolgen in de hoop een broodkruimel te kunnen bemachtigen. Koraalduivels leken ook meer dan gewoonlijke samen te scholen (maar dan kan ook concurrentie voor de overdadige hoeveelheid aan kleine prooivisjes geweest zijn…), net als de school blauwgestreepte snappers die alsmaar groter leek te worden en met haar felgele kleur prachtig afstak tegen het rif.

annasegren13 markdoherty19 annasegeren22

Vele van de gebruikelijke rifbewoners leken een stuk relaxter en lieten zich makkelijker benaderen. De Groene schildpad, een vaste inwoner van de uitgestrekte velden met zeegras in de baai, leek haast zichtbaar opgelucht dat ze nu rustig naar de oppervlakte kon om adem te halen zonder meteen achterna gezeten te worden door hordes overenthousiaste snorkelaars. Ook waren er veel meer onverwachte ontmoetingen met ongewone bezoekers van de baai. Zoals de Hawksbill schildpad die gewoonlijk de voorkeur geeft aan riffen met veel zacht koraal, maar zich nu een aantal keer op het veelal met hard koraal begroeide huisrif liet zien. Een andere onalledaagse verschijning was een Feathertail stingray. Bijna elke dag kwam hij wel even, gravend in het zand op zoek naar een maaltijd van schaaldiertjes.

markdoherty15 markdoherty16 markdoherty17

 

Een van de hoogtepunten was echter de vondst van een Mimic Octopus! Het vermoeden dat deze bijzondere diertjes hun vaste woonplaats hebben in de zandige bodem van de baai was er altijd wel, maar om dat vermoeden bevestigd te zien met eigen ogen, was fantastisch. Ze zijn bijzonder klein (op de foto in verhouding met een groothoek voorzetlens van 94 mm doorsnee), maar ongeëvenaard in het nabootsen van andere onderwater wezens. Bovendien zijn ze heel bekwaam in het uitzoeken van bijzondere schuilplaatsen, zoals een ander exemplaar demonstreerde: het had een onderkomen gevonden in een lege schelp, maar was toch nieuwsgierig genoeg om zichzelf te laten zien. Ook de gewoonlijk verlegen en cameraschuwe Arabische angelfish kwam regelmatig poseren. Het leek alsof de vredige omgeving alle dieren een extra beetje dapperheid had gegeven.

annasegeren18 markdoherty20

Zelfs aan de riffen net buiten Naama Bay werden onalledaagse verschijningen gespot. Waarschijnlijk maar goed dat de zwemverboden langs de kustlijn nog van kracht waren, anders had de vondst van een jonge Oceanic whitetip haai in heel ondiep water de gemoederen weer hoog doen oplaaien.

Al deze rust vormde een schril contrast met de “normale” gang van zaken in en rondom Sharm el Sheikh. De door de omstandigheden gecreëerde stilte en sereniteit is zonder twijfel weldadig geweest voor al het oannasegeren21nderwaterleven in baaien en aan riffen. Zou dit nieuwe oude paradijs op aarde in de toekomst in stand gehouden moeten worden? Absoluut. Gaat zoiets in de praktijk lukken? Moeilijk te zeggen. In een land dat verdeeld is en een onzekere toekomst tegemoet gaat, kunnen we alleen maar hopen dat men het over één ding eens gaat worden: dat de Egyptische Rode Zee en haar bewoners van net zo’n onschatbare waarde zijn als de piramides. En dus tot het Egyptische culturele erfgoed behoren.

Zullen de Egyptenaren erin slagen een balans te vinden tussen massatoerisme (wat vroeg of laat weer zal komen en het broodnodige geld in het laatje zal brengen) en duurzaam beheer van de enorme natuurlijke rijkdommen onder water? Zoals de locals zeggen: Insjallah (als God het wil).


Tekst en foto’s: Anna Segeren en Mark Doherty

 

De Reportagewedstrijd 2011 is een initiatief van DuikeninBeeld.tv samen met het Bonaire Toeristenbureau, Bonaire Fun Travel en La Pura Vista. Met je inzending maak je kans op een reis voor twee personen naar Bonaire, waar je een reportage over het eiland gaat maken. Meedoen? Klik hier voor alle informatie.
RTEmagicC_7bonaire.jpg   RTEmagicC_duikeninbeeld.jpg   RTEmagicC_17bonaire_fun_travel.jpg

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met * zijn verplicht *

Nieuwsbrief