Inloggen

Wachtwoord vergeten?

Blog / Duiken / Natuur

Expeditie Borkumse Stenen 2019 – Alle beetjes helpen

«Ik heb het gedaan! Ik ben hieraan schuldig! Ik heb dit mede mogelijk gemaakt.» En dus zet Wouter Mennen zich met hart en ziel in om de puinhopen die MSC Zoe heeft achtergelaten, op te ruimen. Alle beetjes helpen immers.

Foto: Udo van Dongen.

Het is ijzig koud en de wind, die recht van zee komt, laat de gevoelstemperatuur dalen tot bibberend, mochten we hieraan willen toegeven. Het brandweerpak waarin ik mij heb gehuld, samen met een aantal collega’s van de vrijwillige brandweer, kan ons beschermen tegen een grote hitte, maar biedt het ook bescherming onder deze omstandigheden vandaag?

Het is begin januari en ik bevind me op het strand van Schiermonnikoog in een ongeorganiseerde en niet gecoördineerde chaos van rommel en mensen. Een paar dagen lang heb ik mij geërgerd en geïrriteerd aan de beelden van stranden vol rommel. Een containerramp… wie had dat kunnen bedenken? Dit komt ons nu toch ook helemaal niet uit..! Voor iemand die zijn best doet om onze Noordzee een ietsje schoner te duiken, is dit een klap in het gezicht. Juist in dit gedeelte van deze zee, dat nu rampgebied wordt genoemd, worden pogingen gedaan om te beschermen, te koesteren en te herstellen.

Bedonderd

Ik kan het wel uitschreeuwen, maar was verstomd. Ik voelde me bedonderd, maar door wie? Ik heb een mening, maar ben vertwijfeld. Ik wil iets doen, maar kan me niet bewegen. Ik zoek warmte, maar voel de winterse koude.

In de media wordt gezocht naar schuldigen en met de vinger gewezen naar verantwoordelijken. Sommigen analyseren en zoeken voor zichzelf antwoorden in falende systemen. Anderen halen hun schouders op. Op straat hoor ik gesprekken vol verwijten. En ook ik doe uiteraard mijn best om deze ramp buiten mijn schuld te houden.

Ik ben schuldig!

Tempex, PUR-schuim, stoelen, krukjes, matrassen, handdoeken, kussens, bidons, zeep-dispenser-pompjes, jassen, tassen, schoenen, plasticzakken, knuffels, een variëteit aan kinderspeelgoed, rubbertjes, auto-onderdelen, kleding, elektronica en een enorme hoeveelheid minuscule plastic bolletjes. Dit is slechts een greep uit de spiegeltjes en kraaltjes van onze westerse maatschappij die de kustlijnen hier nu sieren. Tussen al deze rommel vind ik echter iets moois. Ik zal het kunnen omschrijven als verbroedering tussen gelijkgezinden. De stranden worden schoongemaakt door vele mensen die met hetzelfde gevoel van onmacht, boosheid en frustratie te kampen hebben en blind zijn begonnen aan een klus waarvan het einde verder lijkt te reiken dan de horizon. De koude maakt plaats voor warmte, die ik voel door de enorme inzet van al deze mensen uit alle windstreken die op dit strand zijn komen aanwaaien. Mensen die hetzelfde blijken te voelen als ik. De boosheid maakt bij mij en ons echter langzaam plaats voor schaamte. Mijn rode gezicht waarvan de oorzaak bij het koude weer leek te liggen, blijkt schaamrood te zijn. Ik kom tot de conclusie dat ikzelf de oorzaak ben van deze ramp. Ik heb het gedaan! Ik ben hieraan schuldig! Ik heb dit mede mogelijk gemaakt! En IK ga helpen deze rotzooi op te ruimen, want alle beetjes helpen.

Ik krijg het steeds warmer.. ik zweet m’n pak uit!

Negen maanden later

Vandaag, negen maanden na de ramp, duik ik twee keer op een scheepswrak op de Borkumse Stenen. Een uniek natuurgebied boven de Waddeneilanden waar ook een project loopt om de platte oester terug te brengen. Een herstelproject om terug te brengen wat ooit door menselijk toedoen is verdwenen. Een project met visie en toewijding. En dit geeft hoop. Ook hier vinden we sporen van de containerramp. Het verloren vistuig, dat onze postzakken tot nu toe altijd vulde tijdens de expedities, wordt nu afgewisseld met allerlei spullen uit de containers. De wrakken vormen een verzamelplaats – veel van de verloren spullen hebben zich daar opgehoopt. Van dit specifieke wrak worden onder andere roze kinderjassen en allerlei auto-onderdelen naar boven gehaald. Ik ben echter bang dat veel van de verloren spullen in het zand verborgen liggen om op een ander moment weer vrij te spoelen. Dit is een milieuramp die zich niet negen maanden geleden heeft afgespeeld, maar nog vele jaren een probleem zal vormen totdat het allemaal onderdeel gaat uitmaken van de zogenoemde plastic soep. Een soepje met een bittere bijsmaak. Toch vind ik hier aan boord hetzelfde gevoel van verbroedering binnen een team van mensen die zich vrijwillig inzetten voor een beter milieu. De omstandigheden waaronder gewerkt wordt, zijn vaak zwaar, maar wij zien hierin een belangrijke taak, al lijkt het einde vaak verder te reiken dan de horizon. We zetten samen de schouders eronder, want alle beetjes helpen.

Tekst: Wouter Mennen

Expeditie Borkumse Stenen 2019

Deze expeditie wordt georganiseerd door Stichting Duik de Noordzee schoon in samenwerking met het Wereld Natuur Fonds  en Stichting De Noordzee. Het expeditieteam bestaat uit marien biologen, amateurarcheologen, ecologen, fotografen, filmers en supportduikers. Het duikwerk kan alleen worden gedaan door zeer ervaren sportduikers gezien de lastige omstandigheden waarin het project moet worden uitgevoerd: 25 tot 45 meter diepte in koud, stromend water. De vrijwilligers hebben in 8 jaar tijd 60.000 kg visnetten en vislijnen geborgen. Het team werkt nauw samen met onderzoeksbureaus, het bedrijfsleven, universiteiten en de overheid. Het is de 14de expeditie die de stichting organiseert. Stichting Duik De Noordzee Schoon wil het belang van kunstriffen in de Noordzee op de kaart zetten en degelijk beleid afdwingen. Wrakken en stenen fungeren als kraamkamers en schuilplaatsen voor veel dieren. Er leven naar schatting ruim 500 verschillende diersoorten op deze harde substraten. Bovendien kunnen wrakken tijdscapsules zijn van groot cultuurhistorisch belang.

www.duikdenoordzeeschoon.nl

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met * zijn verplicht *

Nieuwsbrief