Bluppie het decompressiespook
Als TDI instructeur geeft Bas Poelmann opleidingen in decompressieduiken en verzorgt hij masterclasses decompressietheorie. Hij weet dus waar hij het over heeft. En toch viel ook Bas ten prooi aan Bluppie het decompressiespook. Wat gebeurde er? Waar ging het fout?
Op maandag vlieg ik naar Malta voor een TDI Advanced Wreck Diver opleiding. Ik ben bezig om daarin instructeur te worden. Het is een drukke periode op mijn werk, het weekend ervoor ga ik er even tussenuit met mijn vrouw en de volgende zaterdag heb ik alweer andere afspraken. De geplande opleiding past, in ingekorte versie, nét in de agenda…
De heenvlucht op maandag heeft ruim 3,5 uur vertraging, waardoor ik veel later in Malta arriveer dan gepland. Ik zit lang te wachten op het vliegveld, op een alsmaar oplopende vertrektijd en drink veel koffie. Eindelijk in het vliegtuig eet ik nog wat en eenmaal op Malta heb ik geen honger meer. Ik besluit om niet meer uit eten te gaan – en dus ook niets meer te drinken (fout 1: uitdroging) – en ga vroeg naar bed in het hotel.
De eerste duiken
Op dinsdagochtend staat de eerste duik op het programma – op nitrox 34 naar maximaal 12 meter. Onder leiding van de Instructor Trainer moet ik een gidslijn over het rif spannen, die we vervolgens een aantal keer heen en weer zwemmen: eerst gewoon, daarna geblinddoekt, vervolgens gasdelend, zowel als donor als ontvanger. En daarna zwemmen we nog een keer die afstand om de lijn op te ruimen. Al met al zwemmen we zeven keer langs de gidslijn. Omdat ik een groot deel van de duik geblinddoekt ben, merk ik niet goed op dat er een aardig diepteverschil (6-12 meter) zit tussen het begin en het eind van de lijn (fout 2: jojo-profiel).
De tweede duik is een echte wrakduik. We gaan naar de P29 – maximale diepte 34 meter (fout 3: reverse profile) met nitrox 31 en 55% decogas. We gaan het wrak in, leggen een lijn en zwemmen die vervolgens weer driemaal heen en weer, ook nu geblinddoekt en gasdelend. Aan het eind van de duik til ik mijn stage bottle vanuit het water op de kade (fout 4: kans op inspanningsdeco).
Ontkenning
Terug bij het duikcentrum spoelen we het zout van de uitrusting en bergen we alles op. Ik loop terug naar het hotel en voel me ongewoon moe. Ik wijt dat aan de inspannende duiken en de lange reisdag gisteren (fout 5: ontkenning). Ik ga even liggen en daarna in een restaurant iets eten. ‘s Nachts word ik wakker met een pijnlijke schouder. Ik sla er niet veel acht op: ik denk dat ik verkeerd gelegen heb (fout 5: opnieuw ontkenning).
Rinkelende alarmbellen
Voor de woensdag staat er weer een duik op de agenda. We gaan naar de Um El Faroud, naar een diepte van 24 meter met nitrox 31. Nog steeds voel ik een milde pijn in mijn schouder. Ik sla er niet veel acht op en ga toch duiken (fout 5: nog steeds die ontkenning). Ik ben vergeten mijn P-valve aan te sluiten, dus nu kan ik niet plassen tijdens de duik (fout 6). Wederom zwemmen we de lijn een paar keer op en neer. Tijdens de duik verdwijnt de pijn in mijn schouder. Dan gaat er een alarmbelletje rinkelen: de enige pijn die onder water vanzelf verdwijnt, is die van decompressieziekte. Ik neem mij voor om mijn geplande decostop van enkele minuutjes een stuk te verlengen op mijn decostage, zodat een eventuele stikstofbel kan oplossen. Aan het einde van de duik moet ik ontzettend nodig plassen en verleng ik mijn decostop niet – ik houd het bij de geplande stop, maar niet langer.
— Je zou denken dat ik weet waar ik het over heb. Toch ben ook ik ten prooi gevallen aan Bluppie het decompressiespook. —
De pijn komt terug
Na de duik gaan we lunchen. De pijn in mijn schouder komt terug en wordt erger. Ik informeer mijn instructeur en besluit die dag geen tweede duik te maken. Onderweg naar het duikcentrum ga ik aan de zuurstof en bij aankomst bel ik met DAN. Zij adviseren me om me door een dokter te laten nakijken en verwijzen me naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Daar krijg ik ‘s avonds een lichte behandeling – ik hoef niet de decompressiekamer in maar krijg twee uur lang zuurstof, een infuus met vloeistof tegen uitdroging en pijnstillers. Na twee uur worden het infuus en de zuurstof afgesloten en is mijn pijn weg (of ligt dat aan de pijnstillers)? Ik mag terug naar het hotel, maar duiken zit er morgen niet meer in…
Conclusie
Alle drie de duiken zijn uitvoerig gepland en exact volgens plan uitgevoerd. Tijdens duik 2 en 3 had ik geplande verplichte stops, die – met een conservatief ingesteld decoschema (GF 50/75)- zijn uitgevoerd. Op geen enkel moment ben ik te snel opgestegen of heb ik een stop overgeslagen. Ik kon mij dan ook niet goed voorstellen dat ik decompressie ziekte had… en dat resulteerde in ontkenning. Het jojo-profiel in combinatie met uitdroging zal niet geholpen hebben: bij elke opstijging ontstaan er microbellen. De lichamelijke inspanning van het boven water tillen van mijn stage is misschien de doorslaggevende factor geweest.
Terugkijkend zijn er risicofactoren geweest en was vooral de ontkenning nogal een beginnersfout, maar ik ben op geen enkel moment te snel opgestegen en heb geen stops overgeslagen. Ik ben redelijk fit, heb geen overgewicht, rook niet en ben medisch gekeurd. Blijkbaar is Bluppie het decompressiespook niet erg kieskeurig en kan hij ook bij je
aankloppen als je je aan de planning houdt…
3 reacties
Joost
Duidelijk verhaal. Dank voor het delen.
Pauline de Blocq van Scheltinga
Zo Bas, wat een heftig verhaal. Ik waardeer het enorm dat je dit deelt, júist een ervaren duiker als jij komt nog meer binnen dan ‘een gewone’. Het verhaal vertelt niets over een buddycheck voor en na de duiken, maar dan nog… ik zou net als jij ‘gewoon doorgaan’, denk ik,
Deze [quote] Dan gaat er een alarmbelletje rinkelen: de enige pijn die onder water vanzelf verdwijnt, is die van decompressieziekte. [einde quote] vind ik, als je dat tijdens je duik realiseert, echt heel knap. Dat je je pak niet onder piest snap ik dan weer niet, maar dat is lekker makkelijjk geredeneerd vanaf de bank hier thuis.
Nogmaals dank voor het delen. Top, geen valse schaamte en te groot ego. En: ik vind het ook erg goed geschreven!
Bas Poelmann
Dank voor je mooie reactie, Pauline!