Waterproof natpakken – welk pak past bij jou?
Welk pak past bij jou? Wat voor duiken ga je maken en onder welke omstandigheden? Harro Cats, die het Zweedse merk Waterproof in de Benelux vertegenwoordigt, vertelt waar je op moet letten.
Was het maar zo simpel dat je met één duikpak al die verschillende duiken rond de wereld in alle vier de seizoenen kon maken. Maar nee, zo simpel is het niet. Vergelijk het maar met schoenen – in de zomer draag je flipflops, je hebt speciale wandelschoenen voor een hike in de bergen, naar een bruiloft draag je chique schoenen en sporten doe je op sneakers. Zo zit het ook met duikpakken. Voor elk type duik is er een duikpak dat aansluit bij die specifieke omstandigheden.
Als we duikpakken in drie categorieën verdelen, heb je droogpakken, neopreen natpakken en tropenpakken. In dit verhaal ga ik je meer vertellen over neopreen natpakken en waar je op moet letten bij het maken van een keuze.
Type neopreen
Heel belangrijk is het type neopreen dat voor je duikpak gebruikt wordt. Neopreen is een soort van waterdicht schuimrubber.
Hoe meer lucht er in het schuim zit, des te elastischer, maar ook des te kwetsbaarder het neopreen is. In de volksmond wordt dit surfpak-neopreen genoemd. Duikpakken van deze kwaliteit neopreen zijn uiterst flexibel en trekken gemakkelijk aan. Door de rek past het pak zich iets makkelijker aan het lichaam aan. Het lijk alsof het pak beter past. Maar dat is schone schijn…
Neopreen dat minder lucht bevat, is steviger, maar ook minder flexibel. Dit is wat we in de praktijk duiksport-neopreen noemen. De maatvoering is essentieel want alleen als de maat goed is, biedt het pak je de beste isolatie. Wel is het materiaal stugger en gaat aantrekken iets lastiger.
De kwaliteit van het neopreen is ook een factor in combinatie met de waterdruk. Als er meer lucht in het schuimrubber van het pak zit, zal het pak op diepte veel compressie ondervinden, dunner worden en daardoor op diepte minder isoleren. Terwijl een pak met minder lucht in het neopreen juist dikker blijft op diepte en dus warmer zal zijn. Op de lange termijn behoudt duiksport-neopreen zijn dikte en daarmee de isolatiewaarde. In tegenstelling tot een pak van surf-neopreen – na meerdere duiken naar ‘advanced level’-dieptes, zal het neopreen steeds minder lucht bevatten, de luchtbelletjes in het neopreen klappen en het materiaal verliest daarmee de isolatiewaarde, de warmte dus. Het neopreen komt niet meer terug in zijn oorspronkelijke vorm waardoor het pak gaat lubberen.
Dus… je kunt wel kiezen voor een heel flexibel pak, dat lekker makkelijk aantrekt en zich aanpast aan de vormen van je lichaam, maar pas later kom je er achter dat je een miskoop hebt gedaan – elke duik weer neemt de isolatiewaarde af en wordt de pasvorm slechter. Al snel zal je het koud krijgen in het pak. Van hoogwaardig neopreen heb je daarentegen des te langer plezier. Oké, aantrekken zal dan weliswaar niet je favoriete bezigheid worden, maar dat ben je snel vergeten als je onder water lekker warm blijft.
Deze informatie over de kwaliteit van neopreen geldt voor pakken in alle diktes.
De stiksels
Let bij aanschaf van een dunner pak (zo’n 3 mm) goed op hoe dit gestikt is. Een goed tropenpak is genaaid met een ‘blind stitch’ – alleen de oppervlakte van het neopreen wordt aan elkaar vastgemaakt. Dit moet echter wel aan de buiten- en de binnenkant gebeuren, wat het duurder in productie maakt. Een goedkopere methode is de ‘flat lock’, waarbij voor het stikken vier draden worden gebruikt en de naald van de naaimachine door het neopreen gaat. Omdat het neopreen in één beweging aan elkaar wordt vastgenaaid, geeft dat een mooie platte naad. Voor het uiterlijk en de prijs van het pak een voordeel. Maar voor de waterdichtheid van het pak is deze laatste stikmethode waardeloos. Er zitten meer dan tienduizend gaatjes in het pak, het is dan ook zo lek als een mandje. Dit komt de isolatiewaarde van het pak niet ten goede. Is het pak blindgestikt, dan is het op de naden waterdicht en daardoor veel warmer in gebruik.
Voor dikkere duikpakken wordt doorgaans de ‘blind stitch’-methode gebruikt. Bij aanschaf van een winterpak hoef je dan ook niet echt op het stiksel te letten.
Rits voor of achter?
Hierover zijn de meningen verdeeld. Voor beide zijn voldoende argumenten te vinden. Het is meer wat je zelf als prettig ervaart. De voordelen van een rits aan de voorkant is dat het pak beter afsluit op de nek. Er zal zeker minder water via de hals in het pak stromen dan bij een pak met rugrits. Aantrekken gaat ook makkelijk net als het dichtritsen. In principe zou een pak met de rits voor warmer moeten zijn als je appels met appels vergelijkt. Een nadeel is dat uittrekken lastiger gaat. Maar je kunt altijd je buddy vragen je bij het uitkleden om te helpen. De kans is klein dat je alleen aan de waterkant staat.
Een pak met rits op de rug trek je iets makkelijker zelf uit. Maar dat is dan ook het enige voordeel. De rits is niet elastisch en bestrijkt driekwart van de ruglengte. Je wordt daardoor enorm gehinderd in je bewegingsvrijheid. Als je vooroverbukt, heb je rek nodig op je rug – er komt veel spanning op het neopreen onder de rits te staan. Een duikpak met rits op de rug scheurt makkelijker uit, precies onder aan de rits.
De sluiting zit in de nek. Daardoor zal er in de duikhouding een lichte tunnelvorming ontstaan en kan water makkelijker het pak in stromen. Het aantrekken van het pak is redelijk goed zelf te doen. Je kan alleen slecht controleren of de binnenseal goed plat op je rug ligt. Hiervoor zal je toch ook je buddy nodig hebben – die kan de seal goed leggen voordat je je rits dicht trek, je wilt immers niet dat de flap tussen je rits komt te zitten.
Welke dikte?
Er is geen harde lijn te trekken als het gaat om de dikte van je neopreen pak. Een slecht passend dik pak biedt minder isolatie dan een goed passend dunner pak.
Ook zijn er verschillende methoden om de dikte te meten. Is de dikte die op de verpakking staat aangegeven, met of zonder de nylon buitenlaag en met of zonder de pluche binnenvoering. Zelf meten is een oplossing maar dat is niet altijd te doen bij een afgewerkt pak – de seal en of de mouwen zijn vaak een fractie dunner dan de body.
Een richtlijn is:
6,5/7/8mm in water met een temperatuur van 10–20 graden.
5 mm in water met een temperatuur van 15–25 graden.
3 mm in water met een temperatuur van 20–30 graden.
1 mm, shorty of skinsuit, afhankelijk van de dikte en de stiksels, in water met een temperatuur van 25 graden en hoger.
We hebben het hier niet over de beschermende factor, maar puur en alleen over de isolatie. En uiteraard is je persoonlijke warmtehuishouding hier niet in meegenomen- dat kan per persoon aanzienlijk verschillen.
Nogmaals wil ik benadrukken dat de pasvorm van het pak uiteindelijk de isolatiewaarde zal bepalen. Een pak mag niet té strak zitten maar zeker geen losse ruimtes bevatten. Waar lucht in het pak zit, komt water en dat betekent afkoeling.
Vest erover of body eronder?
Pakken zijn in talloze verschillende combinaties verkrijgbaar, eendelig en tweedelig. De meeste pakken zijn een overall met lange mouwen en lange pijpen. Voor de isolatie van het hoofd wordt vaak gebruikgemaakt van een losse kap. Maar het kan ook zien dat de kap aan het pak vastzit of aan een soort van bodywarmer zit die over het pak gaat, of aan een vest dat je onder het pak draagt. Deze laatste optie, een vest onder je pak, biedt de beste isolatie.
Want een 5 of 7 mm dikke bodywarmer over je pak aan voegt niets toe aan de isolatiewaarde. Je krijgt alleen maar meer drijfvermogen en de overall zal strakker op je lichaam drukken. Je bewegingsvrijheid neemt af en je ademcomfort wordt beperkt. Een bodywarmer over een pak is iets uit het verleden toen een aantal merken ermee adverteerden en zo veel gebruikers meekregen.
Vergelijk het met je kleding boven water – als je het in de winter koud hebt en naar buiten gaat, trek je een dikke jas aan. Als dat niet voldoende is, trek je daar niets overheen aan, maar juist een trui of extra shirt eronder. Dat gaat onder water ook op.
Trek onder je duikpak een dun neopreen vest aan, al dan niet met daaraan een kap, en je zal merken dat je warmer blijft.
En nu…?
Heel makkelijk! Een duikpak moet goed zitten. Het advies is dan ook om je nieuwe pak in de winkel te passen. Laat de verkoopadviseur met ervaring je helpen om het juiste pak in de juiste maat te kiezen.
Je kunt terecht bij alle dealers van Waterproof in Nederland en België. Ze helpen je graag!
2 reacties
Marit
Vraagje over zo een ondervest… als je daarvoor kiest, dan moet je het echt altijd dragen toch. Want draag je het niet, dan zit je gewone pak te los? Of valt dat wel mee.
Janneke
Kan je een natpak ook proberen voor je het koopt? In de winkel zeggen ze vaak dat het goed zit, terwijl ik het Spaans benauwd krijg… daarna hoor ik ‘in het water valt het wel mee’. Twijfel twijfel.