Zanzibar en het zeepaard in maatje 3XL
Tropisch Zanzibar met kleurige koraalriffen vol leven. En een zandbodem met één opvallende vorm van leven. Marloes en Frank duiken onder.
Een breed wit strand, een turquoise zee en een stralende zon: het is laag water op Zanzibar. Het strand is nu breed en eindeloos lang. Het moment voor een strandwandeling voor de gasten, het moment waarop de lokale bevolking aan het werk gaat.
De vissersbootjes kunnen nu dicht bij de kant komen en de vrouwen waden in hun traditionele kledij door het ondiepe water om de vangst van de dag op te halen en op hun hoofd mee naar de kant te nemen. De mannen vertrekken meteen weer naar zee met hun netten. De vrouwen gaan door met hun werk – ze zoeken octopussen in het ondiepe water. De koeien maken gebruik van de lage waterstand en verplaatsen zich langs de waterlijn naar een ander stuk strand. Want zodra het water opkomt, wordt het strand weer smal en bestaat de kust van Zanzibar uit allemaal aparte strandjes die met elkaar zijn verbonden via gangetjes tussen woningen en winkeltjes door.
Samen spelen, samen delen
We verblijven in Nungwi, in het noordwesten van Zanzibar, waar toeristen en de lokale bevolking het strand delen zonder elkaar in de weg te zitten – een mooi gezicht. Terwijl de toeristen op hun strandbedjes in de zon liggen te verbranden, liggen de koeien in de schaduw onder een restaurant op palen en ook onder de overkapping voor de boten van East Africa Diving rustig te herkauwen. Wij herkauwen, maar dan de twee duiken bij Tumbatu die we vandaag maakten.
Tumbatu
Terug naar eerder die dag. We maken twee duiken bij Tumbatu, een klein eilandje voor de kust. Ook het water delen we met de lokale bevolking. Vissers in houten kano’s gooien hun lijntjes uit en zwaaien vriendelijk terwijl wij achterover het water in rollen.
De kleur en beweging in het rif is het eerste wat ons opvalt. Het rif is een mooie combinatie van harde en zachte koralen. Een koraalduivel zweeft voorbij en jaagt een school kleine visjes het koraal in. Wij dalen af langs een loodrechte wand, die van 2 tot 10 meter diepte loopt. Zachte koralen en krullende seawhips steken uit de wand. Vanaf 10 meter diepte wordt de rifhelling minder steil en zwemmen we rustig over de koraalformaties.
Een grote murene kijkt ons aan vanaf zijn plekje tussen het koraal, een school vis zwemt rustig voorbij. Ineens ben ik afgeleid door een wel heel bijzondere vis. Ik kan de soort niet thuisbrengen en het lijkt me alsof een papegaaivis, een zeebaars en een lipvis een ernstige aanvaring hebben gehad, met dit rare mixje als gevolg. De lippen van een grote zeebaars, de print op de kop van de papegaaivis en het lichaam van een grote lipvis. Ik ben zo naar het beestje aan het staren dat ik vergeet een foto te maken. Als ik het later in een determinatieboek opzoek, blijkt het toch een officiële soort te zijn: de barred thicklip wrasse. Ik bedenk dat die officiële benaming alleen betekent dat die aanvaring al zo lang geleden heeft plaats gevonden dat het nu een officiële soort is. Maar een vreemd beest blijft het!
Bijzondere bewoners
Na een oppervlakte-interval met heerlijke ananas en watermeloen rollen we we weer van de boot af. Dit keer zwemmen we over een langzaam aflopende koraaltuin en hebben we alle tijd om de eilandjes van koraal op de zandbodem te onderzoeken. Grote garnalen hangen op hun kop onder een stuk koraal, schorpioenvissen gaan zo op in hun omgeving dat we ze pas zien als we er vlakbij zijn. Een octopus is net te laat met het terugtrekken van al zijn poten in het holletje waar hij zich wil verschuilen, en verraadt zijn aanwezigheid juist met deze beweging.
Ineens gebaart onze gids dat we rechtsaf slaan, waar de koraaltuin overgaat in een kale zandbodem die dieper afloopt. We kijken elkaar verbaasd aan, het beviel ons prima op een diepte van 8 tot 10 meter tussen al het leven. En nu zwemmen we ineens op 16 meter diepte over een kale zandbodem. Is hij nou helemaal gek geworden? Hij lijkt iets te zoeken, maar vindt het niet. Hij kijkt een paar keer verontschuldigend achterom. Net als ik wil gebaren dat ik wel genoeg zand gezien heb en weer terug wil naar het rif, begint hij enthousiast te wijzen. Alsof we dit zeepaard hadden kunnen missen. Het is het grootste exemplaar dat ik ooit gezien heb!
Zeker 20 centimeter zeepaard houdt zich vast aan een klein blokje steen en is het enige leven dat in de wijde omgeving op de zandbodem te zien is. Het is werkelijk een reusachtig exemplaar. Verbaasd bekijken we het dier en speuren naar kenmerken die verschillen van de zeepaardjes die we kennen. Het lijkt toch echt een gewoon langsnuitzeepaardje, maar dan wel de 3XL uitvoering. Even verderop vinden we nog zo’n enorm zeepaard. Tijdens ons tochtje over de zandbodem vinden we vier van deze reuzen en verder geen enkele andere vorm van onderwaterleven. Een bizarre ervaring.
Tevreden met onze verbazing wijst onze gids naar links. We mogen weer terug naar het rif en daar verder rondneuzen. Zwemmend langs de zeesterren in allerlei kleuren, een grote en een paar kleine zeenaaldjes en een murene blijf ik nadenken over die rare zeepaarden. Een school batfish weet me even af te leiden van de paarden. Even maar.
Aan de oppervlakte lacht de gids vrolijk om onze verbijstering: hij weet niet beter, deze zeepaarden zitten er zo lang hij zich kan herinneren. Hij geeft ze meteen een officiële naam: de Tumbatu seahorse. Nu snap ik ook hoe die barred thicklip wrasse aan zijn naam komt. Je verzint er gewoon een en uiteindelijk komt het dier als soort in een boek. Ik wacht op de uitgave van een determinatieboek met de Tumbatu seahorse erin.
