Inloggen

Wachtwoord vergeten?

Foto en film / Fotograaf in beeld

Willem Kolvoort in beeld

Elke onderwaterfotograaf heeft zijn eigen stijl en voorkeuren! En dat brengen we in beeld met een reeks portfolio’s van bekende en minder bekende onderwaterfotografen. Deze maand is het de beurt aan Willem Kolvoort!

Willem Kolvoort (1937), een ‘levende legende’ onder de onderwaterfotografen. Hij heeft wellicht de langste carrière als onderwaterfotograaf in Nederland. Samen met zijn vrouw Isabella woont hij in Hattem en hij is nog geregeld in het water te vinden – hij zit bepaald niet achter de geraniums!

Ik had bijna willen beginnen met ‘er was eens…’, maar dat heb ik bij nader inzien maar niet gedaan. Al weet ik zeker dat Willem wel tegen zo’n geintje zou kunnen! Hij begon al in 1955 met snorkelen en maakte in 1963 zijn allereerste onderwaterfoto’s tijdens een vakantie in Spanje. Hij maakte die foto’s met een zelfgebouwd onderwaterhuisje met daarin een Agfa Super Silette. Over die eerste foto’s vertelt hij later deze maand nog in een ‘verhaal achter de foto’. Zijn eerste duiken met perslucht maakte Willem pas in 1972. In de periode van 1964 tot 1971 werkte hij namelijk in het buitenland waar duiken niet mogelijk was. Pas in 1970 toen hij in Cuba werkte, kon Willem zich meer bezig houden met onderwaterfotografie. Dat moest wel snorkelend en freedivend, want duikapparatuur was daar niet.

Duiken met perslucht heeft Willem vele jaren gedaan, maar nu is hij daarmee gestopt. De laatste jaren dook hij altijd alleen – zonder buddy. Zijn duikflessen raakten afgekeurd, ze waren te oud geworden. Eén van zijn oude duikflessen en overige duikapparatuur hangt nu op een kunststof duiker in een wrak in de Onderwatersafari in het Natuurmuseum in Leeuwarden. ‘Al eerder zijn ze daar met “Friesland onderwater” door mijn foto’s geïnspireerd, heel mooi, een aanrader’, vertelt Willem. Dus nu snorkelt hij alleen nog in slootjes, rivieren en meren. ‘Ik voel me ook niet meer echt veilig om op mijn leeftijd nog alleen met perslucht te duiken’, zo vertelt hij. Nog steeds maakt hij veel foto’s, waarvan ook weer veel weg kan volgens hem. Hij vindt het digitale heerlijk, ‘want vroeger had ik maar zesendertig opnamen en was je topshot altijd foto nummer zevenendertig, maar nee dus, filmpje vol!’

Zijn eerste camera met film was de Agfa Super Silette in een roestvrijstalen zelfbouwhuisje, daarna kwam een Exa 1a met een soort bouwpakket van aluminium. In de jaren daarna maakte hij drie stuks zelfbouw met glasvezel versterkte polyester onderwaterhuizen voor diverse Minolta’s, zoals de XGM. ‘Een onderwaterhuis was in het begin heel duur en dat kon ik me met de kosten van zo’n onderwaterhuis à drie maandsalarissen niet permitteren’, zo vertelt hij. Daarna kwam veel jaren later het digitale tijdperk waardoor Willem in verband met een expeditie naar Aldabra met spoed moest overstappen naar een Nikon D70 en later een D300. Voor beide camera’s gebruikte hij een Seacam onderwaterhuis. Voor al zijn onderwaterbehuizingen had en heeft hij nog steeds diverse domepoorten en flatpoorten. Zijn zelfbouwflitser met een Nikon SB28 werkt nog steeds. Maar op dit moment gebruikt hij het meest zijn Nikon D300 met een super dome.

Willem heeft in de loop der jaren aan vele fotowedstrijden deelgenomen. Dat was in het begin nog met dia’s. Zo deed hij in het analoge tijdperk mee aan de Europese wedstrijd zoetwaterfotografie van de Zwitserse Duiksport Federatie (1977 brons, 1981 goud en 1983 zilver), aan diverse NELOS-wedstrijden (1987 3x goud, 1x zilver, 1993 1e prijs ‘Oosterschelde fotograaf’), aan de internationale fotowedstrijden in Jordanië en Egypte (1986 1e prijs, 1987 1e prijs, 1989 1e prijs). Willem grapt ‘de drie gouden horloges die ik kreeg van Koning Hussein bin Talal lopen niet goed meer, maar ze zijn wel mooi!’

Ook nam hij deel aan het Wereldkampioenschap in Spanje (gedeelde 3e plaats samen met Peter Scoones), de Grevelingensub (georganiseerd door Jelle Ferwerda), de Photosub Cuba (goed voor de 1e prijs natuurfoto’s). Aan enkele wedstrijden deed hij mee met zijn analoge én digitale camera’s, zoals de Europese natuurfotowedstrijden van de GDT in Duitsland (meerdere keren een eervolle vermelding) en de BBC Wildlife Photographer of the Year (eervolle vermelding in 2000 (2x), 2001 en 2006). Flinke prestaties, hij is meest trots op de foto van de zuidkaper met tuimelende dusky dolfijnen voor zijn kop.

Ook verschenen er boeken over het water in het buitenland, zoals ‘De halve oceaan’ over de Indische Oceaan met foto’s van Fred Hoogervorst boven water en van Willem onder water in de Seychellen. ‘ALDABRA, een unieke stip in de Indische oceaan’, met onderwaterfoto’s van Peter Verhoog en Willem, ‘The Freshwater Fishes of Suriname’, ‘Switi Sranan’ (Suriname) en werkte hij mee aan ‘Wildlife Photographer of the Year, Unforgettable underwater photography’. Willem vertelt ‘ik ben het meest trots op ‘Waterlicht’, het boek dat in 2011 uitkwam. Het is mijn favoriet omdat ik me helemaal kon uitleven in de onderwaterlandschappen waar ik van houd.’

Willem heeft veel van de wereld gezien, dus een favoriete bestemming noemen vindt hij moeilijk. Walvissen fotograferen vindt hij geweldig, maar hij geniet ook van alles wat leeft in rivieren en kreken in het tropisch regenwoud. Hij sluit af met ‘en natuurlijk lig ik heel graag in de Nederlandse sloot’. Een bucketlist heeft Willem niet, maar dat kan nog komen zegt hij.

Als ik vraag of hij nog een bepaalde soort foto wil maken, zegt hij: ‘Ik vind het fijn om foto’s te maken van de onderwaterwereld waarvan je eigenlijk niet weet waar je nu naar kijkt. Dus misschien is abstractie in de foto’s aanbrengen nog wel iets.’ Op dit moment heeft hij geen ambities of doelen in onderwaterfotografie, ‘maar dat kan misschien nog komen, dat weet de ouwe nog niet’ – zijn woorden!

Over zijn aanpak is Willem duidelijk: ‘Ik laat het meestal op me af komen en probeer de goede compositie te maken van iets wat me boeit, het is moeilijk uit te leggen. Als je het aan een kunstschilder vraagt weet hij het ook niet.’ De eigen stijl van Willem is misschien daarom wel heel herkenbaar tussen de vele andere foto’s. Wat is zijn geheim? ‘Ik denk veel doen en vooral proberen om een mooie compositie te vinden met mooi licht, vaak tegenlicht maar het is eigenlijk niet te verwoorden. Je moet er gevoel voor aankweken en misschien wel een beetje kunstzinnigheid bezitten, veel doen en vooral kijken wat je boeit en niet fotograferen wat je denkt dat een ander mooi zal vinden.’

Willem zat jaren lang in de jury van de Zeeland-wedstrijden, eerst in het analoge tijdperk en later digitaal. Bij het Open Nederlands Kampioenschap Onderwaterfotografie 2018 was hij een van de juryleden voor de zoetwaterwedstrijd, wat hij weer leuk vond om te doen. ‘Het jureren was niet makkelijk. Al snel zie je wel een paar goede foto’s verschijnen maar dan komt er een heel aantal waaruit het niet makkelijk kiezen is. Het is ook niet eenvoudig om uit al die verschillende beelden te kiezen. Je kunt moeilijk appels met peren vergelijken of in de onderwaterfotografie bijvoorbeeld zeeanemonen met donderpadden. Het beoordelen van foto’s op scherpte, belichting, kleur en contrast is redelijk eenvoudig maar compositie en zeker zaken als creativiteit, sfeer en beleving raken aan je eigen inzichten. Natuurlijk mag je je eigen voorkeuren niet laten prevaleren maar je komt niet altijd uit onder je eigen smaak’.

Hij heeft ook nog een tip voor dit soort wedstrijden. ‘Maak meerdere foto’s van een onderwerp en wees creatief met de compositie. Zorg dat een foto meer zegt over de zoetwaterwereld dan bijvoorbeeld een enkele vis. De omgeving is namelijk ook heel belangrijk voor een pakkende sfeer. Wees heel voorzichtig met flitslicht, doseer het zo dat je het eigenlijk niet ziet! Een snoek met een heel klein beetje flitslicht geeft al een storende reflectie. Beter is nog de flitsers thuis laten en het natuurlijke licht laten prevaleren. Perslucht ook maar thuis laten en lekker lurkend aan je snorkel genieten van de zonnestralen tussen de takken in de plas!’

Na deze wijze woorden van de ‘ouwe rot in het vak’ besef ik weer wat een prachtige carrière Willem heeft in onderwaterfotografie. Een ware inspiratiebron voor mij persoonlijk, maar ongetwijfeld ook voor vele anderen. Gelukkig heb ik zijn boek ‘Waterlicht’ nog kunnen bemachtigen voor het uitverkocht was en kan ik altijd even wegdromen bij de sfeervolle beelden van deze ‘Hollandse meester’ van de onderwaterfotografie.

Willem zijn onderwaterfoto’s zijn onder andere te vinden op zijn website, www.kolvoortonderwaterfoto.nl.

Geniet van zijn portfolio! Klik hieronder op een thumbnail voor de volledige weergave en om de diavoorstelling te starten.

5 reacties

  1. Prachtige eigen stijl Willem!
    Een prachtige cariére tot nu toe, met hopelijk nog vele jaren voor de boeg!

    REAGEREN
  2. Prachtige inspirerende beelden! De meester van het Hollandse licht wat mij betreft, ik heb genoten van de zoetwaterbeelden in het portfolio, mooie feeërieke sfeer

    REAGEREN
  3. Mooi verhaal! En wat een prachtige foto’s!

    REAGEREN
  4. Ontzettend mooi intervieuw op radio 1 (15 december 2019). Schitterende foto’s op de site. Top, Willem!

    REAGEREN
  5. als je de natuur zo mooi in beeld kunt brengen, RESPECT!

    REAGEREN

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met * zijn verplicht *

Nieuwsbrief