Wat je nog niet weet van walvishaaien…
Dat walvishaaien de grootste en vriendelijkste vissen in de oceaan zijn, weten we natuurlijk allemaal, maar er is ook nog veel wat wij en ook marien biologen níet weten van deze magnifieke dieren.
Op de vraag hoe oud walvishaaien kunnen worden, hebben zelfs marien biologen geen antwoord kunnen vinden. Wel hebben onderzoekers een enigszins onconventionele methode gebruikt om de leeftijd van walvishaaien in te schatten. Ze maken gebruik van de aanwezigheid van een specifiek isotoop dat tijdens het tijdperk van kernbomtesten werd geproduceerd. Ja, echt waar!
De methode analyseert het radioactieve isotoop koolstof-14 in de wervels van walvishaaien. Koolstof-14 komt van nature voor in de atmosfeer en wordt opgenomen door levende organismen. Tijdens de 20e eeuw werden er steeds meer nulceaire bommen getest en namen mariene organismen meer koolstof-14 op, wat een unieke tijdsindicator creëerde. Toen de testen in het begin van de jaren zestig stopten, namen de niveaus van atmosferische koolstof-14 geleidelijk af. Door de hoeveelheid overgebleven koolstof-14 in de wervels van walvishaaien te meten kunnen wetenschappers bepalen wanneer het dier is geboren. Via deze methode is een walvishaai van 50 jaar geïdentificeerd. Maar ondanks deze doorbraak blijft de werkelijke levensverwachting van de grootste vis onbekend.
Nageslacht
Heb je een walvishaai gezien, dan was dat waarschijnlijk een mannetjes. met behulp van gps hebben onderzoekers geconstateerd dat mannetjes zich voornamelijk in ondiepere wateren bevinden en vrouwtjes vanwege de voorplanting vaak in diepere wateren.
Over de voortplaning zelf is echter weinig bekend. Niemand weet waar de dieren paren, hoe lang de dracht duurt of waar de vrouwtjes bevallen. Omdat de vrouwtjes de diepte in duiken, verliezen de gps-systemen het signaal – we blijven dus in het ongewisse. Wel weten we dat vrouwtjes het sperma langere tijd kunnen opslaan en dat ze honderden jonkies tegelijk bij zich (kunnen) dragen.
Walvishaaien zijn ovovivipaar – de eieren worden in het lichaam van de moeder bevrucht en uitgebroed. Men vermoedt dat walvishaaien geslachtsrijp zijn als ze negen meter lang zijn. Dan zijn ze zo tussen de 20 en 30 jaar oud!
Beschermd
Walvishaaien staan sinds 2016 officieel op de lijst van beschermde diersoorten. Door de opkomst van eco-toerisme heb je de mogelijkheid dit magnifieke dier te aanschouwen in onder andere de Filipijnen – het land heeft de op een na grootste walvishaaienpopulatie ter wereld. Ze worden tijdens het duiken regelmatig gezien bij Magic Island Dive Resort en Magic Oceans Dive Resort, zelfs op het huisrif!
