Wat is er gebeurd? – Op stap met de KNRM

Het is een mooie avond voor een duik en we gaan met twee buddyparen te water. Er is weer van alles te zien, het is prachtig. Maar dan… na 30 minuten merken we dat er een duiker mist.

We zoeken met z’n drieën even onder water en stijgen dan op. Aan de oppervlakte is onze vermiste duiker ook nergens te bekennen. De buddy besluit naar de kant te zwemmen en alarmeert de duikleider en de hulpdiensten, één buddypaar zoekt onder water verder.

Nee… dit is niet waargebeurd, het is het scenario van de oefening die we onlangs hadden met KNRM Ouddorp.

Gelukkig hoeft de KNRM niet heel vaak uit te rukken voor het redden van duikers. Toch is het van groot belang om ook dit te oefenen, want duikers kunnen met hele specifieke medische problemen kampen en hebben bovendien een heleboel materiaal bij zich dat voor niet-duikers onbekend is. En hoe krijg je iemand die helemaal bepakt en bezakt is nou eigenlijk in de reddingsboot?

Om 20 uur krijgt de bemanning van KNRM post Ouddorp (Grevelingenmeer) de melding dat er een duiker vermist is plus de locatie. Met deze informatie moeten ze het doen. Twee reddingsboten en een kusthulpverleningsvoertuig rukken uit. Wij zijn dan nog op ons gemak aan het rondzwemmen, want we gaan natuurlijk niet op de kant staan wachten als er ook onder water rondgekeken kan worden. Wij weten immers dat de melding exact om 20 uur gedaan zal worden. Tot onze verbazing horen we om 20.10 uur de reddingsboten al in de buurt rondvaren. Die zijn echt bijzonder snel ter plaatse! We blijven nog een paar minuten rondzwemmen om vervolgens op te stijgen. Hier komt nog een extra stukje scenario bij: wij zijn als buddypaar naar de vermiste duiker aan het zoeken geweest, maar uiteindelijk te snel opgestegen – we beginnen klachten van decompressieziekte te ontwikkelen. Aan de redders van de KNRM de opdracht om ons te lokaliseren, uit het water te halen en te kijken of en zo ja wat er mis is.

We geven ons lood en onze set af en worden snel de boot in getrokken. Onze ‘paniek’ neemt wat af. Mijn buddy geeft aan zich niet zo heel lekker te voelen en jeuk aan zijn armen te hebben. Bij de redders van de KNRM gaan onmiddellijk de (figuurlijke) alarmbellen rinkelen. Ze overleggen kort met elkaar en komen tot de conclusie dat deze duiker waarschijnlijk decompressieverschijnselen heeft. Via de radio wordt er aan de medische dienst toestemming gevraagd om zuurstof te mogen geven. De schipper besluit ons eerst naar de kant te brengen en daar de zuurstof te geven. Terwijl de focus op mijn buddy ligt, begin ik me ook ‘niet goed’ te voelen. Ik heb pijn in mijn ellebogen en schouders, wat eerst nog aan het aan boord tillen wordt geweten. Als ik ook over mijn handen klaag en begin te verkrampen, valt het kwartje: er zijn twee patiënten.
Binnen enkele minuten zijn we bij de steiger. Mijn buddy wordt op een brancard direct aan land gebracht en aan de zuurstof gelegd. Er is echter maar één brancard en dus lig ik  op de boot te wachten. Enkele minuten later is de brancard vrij en word ik aan wal gebracht, waar ik ook een zuurstofmasker op krijg.

Onze vermiste duiker is ondanks de zoekpatronen van de andere reddingsboot nog niet terecht. Terwijl wij geholpen worden door de opgeroepen ambulance, hervatten onze redders snel weer de zoektocht. Even later horen we op de kant de melding via de radio dat de vermiste duiker gevonden is, aan boord is en helemaal in orde is. Uiteraard zijn we ontzettend opgelucht. Maar dan ontstaat er even verwarring. Want er waren toch vier duikers? Twee liggen er nu bij de ambulance en een zit er in de reddingsboot en is in orde. Maar waar is de vierde dan? Onmiddellijk wordt er besloten verder te zoeken naar de vierde duiker. Beide reddingsboten gaan het water weer op om zoekpatronen te maken. Ondertussen stellen de redders van het kusthulpverleningsvoertuig en de ambulance ons verdere vragen. Daaruit blijkt al snel dat de vierde duiker natuurlijk al op de kant was. Deze heeft immers melding van de vermissing gemaakt bij de duikleider en de hulpdiensten en ook daar is iemand van de KNRM aanwezig. Deze groep staat echter op een heel andere plek langs het water. De namen van de aanwezige duikers worden vergeleken met de lijst van de duikleider en inderdaad, iedereen is terecht. De reddingsboten kunnen de zoektocht staken en varen terug naar het KNRM-station.

Debriefing

Inmiddels regent het flink door en voor het gemak stappen we in onze duikpakken in de Unimog van de KNRM. Bij het station kunnen we ons omkleden en volgt de debriefing onder het genot van een drankje, friet en frikandellen. Want wat hebben we nu van elkaar geleerd?

Veel, zo blijkt! Zowel de KNRM-bemanning als wij als duikers hebben hier veel van opgestoken. Wij beseffen ons nu dat wij als duikers veel kunnen doen om onze veiligheid te vergroten en in geval van nood het werk van de redders te vereenvoudigen. Een belangrijk leerpunt voor de redders is dat decompressieziekte niet direct zichtbaar of merkbaar hoeft te zijn, maar zich in de loop van de tijd kan ontwikkelen. En dat doorvragen naar het duikpatroon van belang is. We bespreken de overweging om eerst naar de kant te varen en daar pas zuurstof te geven en andere keuzes die gemaakt zijn. De vragen vliegen over en weer, we leren veel van elkaar.

Wat zijn nu de belangrijkste leerpunten die je als duiker uit een dergelijke oefening haalt?