Volop vrijheid op Liberty-wrak

Het bijna vijftig jaar geleden gezonken vrachtschip de USS Liberty is de populairste duiklocatie van Bali. Het wrak ligt slechts dertig meter vanuit de kust, is 120 meter lang en zo veelzijdig dat je er de hele vakantie pret op kan hebben.

Als je het over duiken op Bali hebt, heb je het al snel over duiken bij Tulamben, een klein vissersdorpje aan de noordoostkust van Bali. Het is een van de populairste duikplaatsen op Bali, omdat hier het wrak van de USS Liberty ligt.

Het Liberty wrak

Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed de USS Liberty dienst als “United States Army Transportship”, totdat het in 1942 door een Japanse onderzeeër werd getorpedeerd. Op dat moment was het schip onderweg van Australië naar de Filipijnen met een lading spooronderdelen en rubber. Het gehavende transportschip werd op sleeptouw genomen naar de haven van Singaraja. Omdat er te veel water in de gehavende Liberty stroomde, is het voordat het de haven bereikte, gestrand aan de oostelijke kust van Bali. Hier is het schip van zijn lading ontdaan en heeft het op het strand gelegen tot 1963. Door een aardbeving en de uitbarsting van de Mount Agung is het van het strand gegleden richting de huidige locatie.

Het WOII-wrak ligt nu parallel aan de strandlijn op een zandhelling op een diepte tussen 5 en 30 meter. Sinds de verschuiving is het Liberty-wrak uitgegroeid tot de populairste duikbestemming van Bali. Mede omdat het ongeveer 120 meter lange wrak eenvoudig vanaf het strand te bereiken is, maar zeker ook door de prachtige begroeiing en de enorme diversiteit aan leven.

Flesdragers

Het strand in Tulamben is niet gemaakt van zand, maar geheel bedekt met vrij grote, gladde stenen. Te water gaan is eenvoudig. Overigens ook om je duikset aan de waterkant te krijgen, want naast het Liberty-wrak, heeft Tulamben nog iets waar het bekend om is. De vrouwen uit het dorp verdienen hun geld door duiksets vanaf de verschillende resorts naar de duiklocatie te brengen. Dat doen de vrouwen op zeer bijzondere wijze – ze dragen de sets op hun hoofd. Het komt geregeld voor dat je de fijngebouwde vrouwen met wel drie sets op hun hoofd langs de met los liggende stenen bedekte kustlijn ziet lopen. Zeer indrukwekkend en soms zelf beschamend. Bedenk je wel dat dit voor hen de manier is om in hun levensonderhoud te voorzien. De dragers maken het duiken bij Tulamben zo in ieder geval een opperste verwenning. Te water gaan kan niet eenvoudiger, maar ook onder water is het een waar paradijs. Deze duiklocatie is geschikt voor duikers van elk brevetteringsniveau.

Wrak nooit bereikt

Na het ontbijt maken we ons op voor de eerste duik. We lopen op ons gemak naar de duikstek. Relaxed, want zelfs onze set is opgebouwd. We hoeven aan de waterkant alleen de check nog maar te doen. Niet lang daarna zetten we koers naar de USS Liberty. We starten de duik op het zwarte vulkaanzand. We zijn al snel aangenaam verrast door de vele kleine critters die we tegenkomen. De harlekijn-garnaal kan direct van ons verlanglijstje afgestreept worden. Janri, onze gids, leidt ons langs het ene wonderlijke wezen na het andere. Ons enthousiasme stimuleert hem alleen maar om meer te tonen. Hij is gewend om met fotografen te duiken en geeft je alle tijd om je opnames te maken. We zien de fraaiste krabbetjes, kleurrijke en fraai gevormde naaktslakken en prachtige spookfluitvissen. Na 75 minuten staan we weer aan het strand. Een heerlijke duik gemaakt, maar het wrak gemist… of liever gezegd nooit bereikt.

Honkvaste barracuda

Het duiken rond het wrak blijft ons steeds verrassen, in de jaren dat het onder water ligt is het uitgegroeid tot een bijzonder rijk kunstrif. Er is een grote variëteit in harde en zachte koralen en als we de verschillende beschrijvingen mogen geloven, leven hier meer dan 300 verschillende vissoorten OLYMPUS DIGITAL CAMERA . We tellen de soorten niet tijdens onze duiken, maar dat er veel variëteit zit, is absoluut waar. Van flinke tandbaarzen, tot pygmee-zeepaardjes. Na enkele duiken valt je zelfs op dat er bewoners van het schip zijn die honkvast zijn. Er zwemt een barracuda van zeker twee meter, die je elke duik gerust op kunt gaan zoeken. De trefkans is groot en je ziet hem dan ook op veel foto’s van vakantiegangers terug. Persoonlijke hoogtepunten zijn de verschillende kleine octopussen, het pygmee-zeepaardje, de bidsprinkhaankreeft, de spookmurene, maar ook de scholen trevally’s en jacks. Ondanks dat dit de populairste duikstek van Bali is en hier bijzonder veel wordt gedoken, zijn de kwaliteit en de toestand van het rif nog erg oké met veel verschillende zachte en harde koralen.

“Early morning” duiken

Wat je zeker moet doen als je hier duikt, is een vroege duik maken. Rond om het wrak zwemt vrijwel elke ochtend een grote school bultkop-papegaaivissen. Als je het voor elkaar krijgt om hier ’s ochtends als één van de eersten in het water te liggen, zie je deze prachtige vissen en met veel geluk zwemmen ze nog in een grote school rond het wrak. Wij stellen ons ontbijt uit en wandelen enthousiast vanaf het strand het water in en zetten rechtstreeks koers naar het schip. De camera uitgerust met een groothoeklens, dus laat die school maar komen. Eenmaal bij het wrak zien wij dat we niet de eersten zijn. En al snel zien wij dat de bultkoppen niet meer in een school zwemmen. We zien hier en daar wat losse vissen zwemmen en soms zwemmen er enkele samen. Voordat we weer terug zwemmen, kijken we nog even of de barracuda nog op zijn vertrouwde plek hangt. Uiteindelijk stappen we toch zeer tevreden het water uit.

Terecht favoriet?

Na deze duiken gaan we door naar onze volgende duikstek. Voor ons is het duiken bij Tulamben een onderdeel van een georganiseerde duikrondreis. Georganiseerd, want we hoeven ons niet om onze materialen te bekommeren. Niet in de zin van: georganiseerd, we duiken met een grote groep. We zijn op vrijwel alle duiken alleen met onze vaste gids. Tijdens de rondreis maken we op verschillende plekken rond Bali kant- en bootduiken. Is Tulamben dan met recht zo’n populaire duikbestemming? Zeker, de variëteit is groot. Je kan er terecht voor muckdiving, een duik op het wrak en duiken langs de drop-off. Niet alleen overdag, maar ook ’s nachts prachtig duiken. Als jij je duiken op Bali alleen op deze bestemming kunt maken, heb je een prima vakantie.

Stil kustdorpje

Voor veel vakantiegangers staat Bali bekend als een heerlijk vakantieparadijs. Dat dit ook voor duikers geldt, is lang niet bij iedereen bekend. Het prachtige en kleurrijke land, het heerlijke eten, de vriendelijkheid van de mensen, de fraaie tempels, maar dus zeker ook de prachtige riffen en muckdive-locaties. Het zuidelijke deel van Bali, met plaatsen als Kuta, Sanur en Nusa Dua, is het drukste qua toerisme. Hier vind je de meeste winkels, restaurant, bars en disco’s en word je met “hey mate” aangesproken alsof je een Australiër bent. In de rest van Bali kom je ook toeristen tegen, maar niet zo massaal. en ze hebben een andere interesse. In Tulamben kun je in alle rust van je vakantie genieten. Het is een stil kustdorpje, in een omgeving waar de vulkaan en indrukwekkende Mount Agung nog steeds een grote rol spelen. Het is voor de Balinezen een heilige plek. Als je de berg gaat beklimmen gelden dezelfde “regels” qua kleding als in de tempels op Bali.

Meesterlijke verwennerij

Tulamben mag dan een rustig kustdorpje zijn, door de duikindustrie is er een belangrijke inkomstenbron voor de bewoners bij gekomen. Langs de kust vind je verschillende resorts. De kwaliteit van de meeste resorts is bijzonder goed . Onze kamer bij het Kubuh Indah Resort is van Europese standaard. De charme van de dienstverlening overtreft deze standaard nog eens – door de goede zorgen het personeel ben je in staat om meesterlijk te genieten van je vakantie. Het land is zo fraai dat het zeker aan te raden is om er naast het duiken ook op uit te trekken. Bijvoorbeeld om wat tempels te bezoeken, of wat van het groener dan groene landschap en de rijstvelden te zien. We kunnen kort zijn, een vakantie op Bali is opperste verwennerij.