Een goed visportret? | Tips van kampioenen
Wat maakt een foto een goede foto? Dat vraag jij je misschien ook af, zeker als je meedoet aan een fotowedstrijd. Bekroonde fotografen geven je tips én inspiratie. Dit keer: hoe maak je een goed visportret?
Joost van Uffelen
Joost van Uffelen, huisfotograaf van De Wilde Noordzee, haalde dit jaar nog een hele mooie derde prijs bij de Underwater Photographer of the Year, een wedstrijd met maar liefst 7000 onderwaterfoto’s van meer dan 600 fotografen. Wat is een goed visportret volgens Joost? “Voor mij is een aantal elementen essentieel in een visportret. Dat is oogcontact, een goede scherptediepte, een passende belichting en dan moet de foto nog iets extra’s hebben. Zorg dat je scherp stelt op het oog van de vis, dit zorgt voor de connectie tussen de kijker en het dier. Een scherptediepte die niet te diep is (dus lage f-waarde) maakt dat de vis loskomt van zijn achtergrond. Zorg dat je je verdiept in wat voor belichting je wilt, passend bij de scene. Gaat het om een roofdier? Kies dan voor een minimale belichting en gebruik schaduwen. Bij een bewegende vis moet je zeker niet vergeten om de sluitertijd hoog genoeg te houden. Experimenteer eens met één flitser in plaats van twee! Het zal je verbazen hoe het licht de sfeer van een foto beïnvloedt. Veel visportretten komen al snel wat saai over, daarom kan iets extra’s of speciaals er voor zorgen dat je foto er uit springt. Denk aan speciale belichting om het dier wat schemerig in beeld te brengen en een bepaalde sfeer over te brengen. Of kies voor een visportret waar je de eitjes van de vis ook op kunt waarnemen. Je kan je flitslicht ook heel bewust gebruiken om een kleurrijke vis van het beeld te laten springen. Kortom wees creatief!”


Marco Heesbeen
Voormalig Nederlands Kampioen Marco Heesbeen heeft Nederland al vier keer mogen vertegenwoordigen op het WK Onderwaterfotografie. Een stevige prestatie en met zijn foto’s wist hij ook nog eens regelmatig in de top 10 te eindigen. Als eigenaar van Onderwaterhuis.nl is hij dagelijks met onderwaterfotografie bezig. Wat is voor hem een goed visportret? “Belangrijk is dat je contact hebt met het visje. Liefst zijn beide ogen zichtbaar en de scherpte op de ogen moet perfect zijn. Verder is het prettig als er geen storende elementen op de voorgrond zichtbaar zijn. De vis moet overduidelijk het hoofdonderwerp zijn. Als je dan ook nog een fraaie achtergrond hebt die niet storend is maar het onderwerp juist omlijst of extra aandacht geeft, dan is je foto helemaal af. Als de omgeving iets speciaals toevoegt of laat zien waar de vis mee bezig is, zoals voedsel, nestjes of eitjes, kan dat het portret ook versterken.”
Tim Steenssens
Ook Tim Steenssens is een fanatieke wedstrijdfotograaf. In vele wedstrijden had hij succes. Alleen al bij het Belgisch Kampioenschap was hij goed voor zo’n 14 podiumplekken – met deze zeenaald bijvoorbeeld won hij zilver. “Het maken van een goed visportret kan een uitdaging zijn, omdat vissen hun eigen wil en karakter hebben. De eerste stap is het vertrouwen van de vis winnen. De meeste vissen zijn schuw, maar zodra ze aan je gewend zijn en overtuigd zijn dat je geen bedreiging vormt, gaat alles veel makkelijker. Rustig werken en vooral de tijd nemen zijn daarom essentiële basiselementen. Voor een visportret richt ik me meestal op een zo beeldvullend mogelijk shot van de kop. Zorg dat de scherpte op het oog ligt. Als je je de vis schuin van voren of van de zijkant fotografeert, krijg je een fraaie diagonale lijn. Je foto is extra sterk als het oog ergens op de rasterlijnen van de gulden snede is gepositioneerd. Een andere, vaak favoriete optie voor een visportret, is een frontaal shot. Daarbij benadruk je de symmetrie in het beeld. Als je goed gebruikmaakt van een snoot, kan je een sterker beeld krijgen door selectieve belichting. In onze Oosterschelde ook dé tool om backscatter te minimaliseren. Fotografeer bij voorkeur van onderuit naar boven toe; daardoor krijg je vaak een wat dramatischer effect. Natuurlijk moet je proberen om zo dicht mogelijk bij de vis te komen. De textuur en kleur van de schubben en kieuwen kunnen dan juist verbluffend mooi zijn. Een unieke invalshoek gaat je helpen hoog te scoren, maar een winnende foto moet technisch perfect zijn. Dat blijft de belangrijkste voorwaarde.”


Luc Rooman
Luc Rooman is de Belgisch Kampioen Onderwaterfotografie van 2024. Als fanatiek deelnemer aan veel internationale wedstrijden heeft hij België ook al meerdere malen vertegenwoordigd op een wereldkampioenschap. Bij al die wedstrijden blijft het werk van Luc niet onopgemerkt: hij valt regelmatig in de prijzen. Deze foto komt uit zijn portfolio van het OBK 2024 van afgelopen jaar. Wat is een goed visportret volgens hem? “Het allerbelangrijkste is dat je direct een wow-effect weet te creëren. De ogen moeten zeker scherp zijn en verder vind ik dat je geen storende achtergrond in je foto mag hebben. De vis moet volledig tot zijn recht komen. Wat voor vis je op de foto zet, maakt niet eens zoveel uit, zolang je er maar voor zorgt dat het door jou gekozen model goed in beeld is.”
Tips van kampioenen:
Een goede macrofoto - Tips van Angelique van Oorschot, Marco Reijnen, Marleen Baas en René Weterings
Een goede groothoekfoto - Tips van Danny Van Belle, Jan Blanken, Ron Offermans en Marloes Otten
Een goed visportret - Tips van Joost van Uffelen, Tim Steenssens, Marco Heesbeen en Luc Rooman
Fotowedstrijden – doe eens mee!
Regelmatig worden er wedstrijden voor onderwaterfotografen georganiseerd: internationaal, nationaal, via DuikeninBeeld of misschien wel binnen je duikteam.
Twee bekende wedstrijden zijn het ONK van de NOB en het OBK, dat wordt georganiseerd door de Belgische bond NELOS. Deze wedstrijden kennen een Master-categorie, maar ook een categorie speciaal voor fotografen die nog niet al te veel ervaring hebben.
Doe eens mee, daag jezelf uit!