Inloggen

Wachtwoord vergeten?

Duiken / Reizen

Vijf locaties voor technische wrakduiken in Europa

Voor geweldige wrakken hoef je niet naar de andere kant van de wereld – in Europa heb je legio mogelijkheden! Bas Poelmann beschrijft vijf topplekken voor de technische duiker en/of minimaal ervaren duiker.

Scapa Flow

Tussen de Schotse Orkney eilanden ligt een binnenzee die een natuurlijke haven vormt voor grote schepen – Scapa Flow. Tijdens beide wereldoorlogen is Scapa Flow door allerlei oorlogsvloten als schuilplaats gebruikt. Na de Eerste Wereldoorlog is in 1919 de Duitse Hochseeflotte (High Seas Fleet) daar door de Engelsen geïnterneerd. Om te voorkomen dat de vloot uiteindelijk in Engelse handen zou vallen, heeft de Duitse Admiraal Von Reuter zijn eigen vloot tot zinken gebracht. Tegenwoordig zijn er nog 7 schepen van die vloot te beduiken, de rest is in de loop der tijd geborgen. Het zijn stuk voor stuk magnifieke wrakken, sommige bijna 200 meter lang. De diepten variëren van 17 meter (op het hoogste punt van een aantal wrakken) tot 42 meter op de bodem. Het water is koud en het zicht is niet altijd goed maar als je geluk hebt, kan het ook zo’n 20 meter zijn.

Reizen doe je het best met de nachtferry vanuit Ijmuiden naar Newcastle. Daarna rijd je zo’n 600km door de prachtige landschappen van Noord Schotland. Vervolgens neem je nog een ferry vanuit Scrabster naar Stromness. Maar er zijn ook andere routes. Het voordeel is dat je al je eigen uitrusting kan meenemen, inclusief dubbelsets, scooters en stages als je die hebt. Ondanks dat Scapa Flow in Europa ligt, kost de reis zeker 2 hele dagen.

Duiken doe je meestal vanuit Stromness. Er zijn veel goede faciliteiten: veel live aboards, maar er zijn ook duik operators met overnachting op de kant beschikbaar. Houd er rekening mee dat helium vullingen voor de diepere duiken erg prijzig zijn.

Duik op de SS Vis. Foto: Cees Kassenberg.

Krnica, Kroatië

Op ongeveer 1500 km rijden vanuit Nederland ligt in het noorden van Kroatië het kleine dorpje Krnica. In het dorpje zelf is niet veel te beleven, maar er is een van de bekendste duikoperators van de regio gevestigd: Krnica Dive van Maurizio Grbac. Hij heeft een vulstation direct aan het haventje en een aantal boten. Binnen een paar uur varen liggen de meest geweldige wrakken, zoals de Argo (55m), Lina (27-55m), Baron Gautsch (ongeveer 36m), SS Kaliopi (62m) etc. Eventueel kan je naar het haventje van Plomin rijden waar vanaf nog meer wrakken te bereiken zijn, zoals de spectaculaire Vis (45-65m) en de Stella Polare (65m). Soms organiseert Maurizio speciale duikweken vanaf het nabijgelegen eiland Vis (niet te verwarren met het gelijknamige wrak), waar je onder andere kunt duiken op de spectaculaire wrakken van bommenwerpers als de B-17 (72m) en B-24’s (55 en 93m).

Het eten is er heerlijk, al heb je niet heel veel keus uit restaurants. De lokale place to be is “Pizza Kum”. Krnica is met de auto aan te rijden binnen een dag als je een echte doorrijder bent, of in 1,5 dag als je overnacht in bijvoorbeeld Salzburg. Eventueel kan je ook vliegen op Pula. Er zijn ook wrakken op meer bereikbare diepten en leuke riffen om op te duiken: voor ieder wat wils. In de zomer kan het er erg heet zijn. Neem de tijd om te acclimatiseren en drink voldoende water, zeker als je decompressieduiken gaat maken!

Gdynia, Polen

In de Golf van Gdansk kan er door de beschutte ligging bijna altijd gedoken worden. De wrakken liggen hier vaak niet diep. Bij goed weer kan je ook op de open zee (Oostzee) duiken, waar de wrakken wel wat dieper liggen. Door de lage temperatuur op diepte, het geringe zoutgehalte en lage zuurstofgehalte en de duisternis groeien er weinig organismen die de wrakken aantasten. Hierdoor zijn sommige hele oude wrakken uitstekend bewaard gebleven en bieden ze geweldige wrakduiken.

De absolute topbestemming is de Graf Zeppelin, een vliegdekschip uit de Tweede Wereldoorlog (gezonken in 1947 onder onduidelijke omstandigheden) met het dek op 47m en de bodem op 87m. Maar ook het in 1944 gezonken vrachtschip de ‘Bremerhaven’ (66m) maakt een geweldige wrakduik. Het leuke is dat er in de buurt ook een aantal oude, goed bewaard gebleven houten wrakken te vinden zijn. Die kom je bij ons in de Noordzee door paalworm echt niet meer tegen!

Er wordt veel gedoken in de ‘Baltic’, onder andere door CTN Diving Center in Gdynia. De logistiek en accommodatie zijn goed geregeld, ook voor techduikers. In de zomer kan de watertemperatuur aan de oppervlakte aangenaam zijn, waardoor je in ieder geval de decostops in comfortabele temperatuur maakt. De bovenlaag van de zee wordt daardoor echter wel troebel en is het op diepte aarde onker, maar daar kan het nog wel kraakhelder zijn. Het is niet voor niets dat bekende heatingvesten van een Poolse fabrikant komen.

Je kunt vliegen op Gdansk, of zelf ruim 1.100km rijden in ongeveer 12 uur.

Gulen, Noorwegen

Ten noorden van Bergen in Noorwegen ligt het Gulen Dive Resort. Hiervandaan kan je duiken op tientallen wrakken uit de Tweede Wereldoorlog en ook op jongere wrakken.

Een van de highlights is de 122m lange Frankenvald (24-44m). Als je geluk hebt, kan je vanaf de boeg de nog steeds in tact zijnde brug 40m verderop zien. Verder kan je twee wrakken in een duik bezoeken als je duikt op de bijna tegelijk gezonken Fernedale en Parat: de Parat werd door de geallieerden aangevallen waarna de Fernedale te hulp schoot. Ook de Fernedale werd enkele uren later aangevallen en nu liggen beide wrakken gebroederlijk naast elkaar op diepten tussen 7-60m, op nog geen 1,5m afstand van elkaar!

Je kunt zelf rijden en de boot tussen Aalborg (Denemarken) en Kristiansand nemen. Vanaf Kristiansand is het nog ruim 500km rijden, maar vanwege de smalle wegen doe je daar een hele dag over. Je kan ook vliegen op Bergen, dat op 2 uur rijden ligt.

Gulen verzorgt zelf de boten en accommodatie. Zelfs een wrakduiksafari behoort tot de mogelijkheden. Je duikt in de Atlantische Oceaan (dat is op die hoogte geen Noordzee meer) en fjorden. Groot deel van het jaar is het erg koud – al kan het in de zomer goed te doen zijn, maar vaak adembenemend zicht – voornamelijk in de winter, dat dan weer wel.

Foto: Alex Dawson voor Gulen Dive Resort.
Tekening uit ongeveer 1918 waarop de Justicia staat na het bombardement.

Malin Head, Ierland

In het noorden van Ierland ligt Donegal County. Spectaculaire wrakduiken kun je maken bij Malin Head, het uiterste noorden van Ierland (niet Noord-Ierland). Duikoperators zoals Mevagh Divecenter bieden duiken van wereldklasse aan op o.a. onderzeeërs (zoals de U-2511 en U-89, beide ongeveer 65m) en een aantal van de beroemde ocean liners, zoals de SS Laurentic (42m) en de RMS Justicia (72m). De Sherman tanks die deel van de lading van de SS Empire Heritage (66m) vormden, zijn veel gefotografeerde objecten.

Je hebt daar vaak zeer goed zicht, maar door de diepte zijn deze wrakken alleen geschikt voor de ervaren technische duiker. Daarnaast duik je in “groot water”: de Atlantische Oceaan. Dat maakt het duiken daar erg weersafhankelijk. Zeeziektepillen meenemen is een aanrader!

De reis erheen duurt even: je kunt, net als voor Scapa Flow oversteken vanaf IJmuiden naar Newcastle. Vervolgens moet je Engeland doorkruisen en vanaf Liverpool de ferry nemen naar Dublin. Vanaf daar is het nog eens ruim 4 uur rijden naar Malin Head. Vliegen kan ook direct op Dublin, maar dan kan je als techduiker niet zoveel spullen mee nemen.

4 reacties

  1. Hey Bas, tof redactioneel stuk. Ik wil graag voorsorteren op Krnica, Gulen en Malin Head.

    Ruud

    REAGEREN
  2. Voor de OWD licht er in het zuidoosten van Rhodos het zeer toegankelijk wrak, de Giannoula K. Maximale diepte 22m en maar 5 minuten varen. Het wrak is nog in goede conditie en is makkelijk te duiken.
    Een aanrader als je op Rhodos bent.

    REAGEREN
  3. Hoi Bas,
    Je gaf aan dat de Graf Zeppelin onder onduidelijke omstandigheden is gezonken in 1947. Hieronder het ware verhaal van de ondergang.

    In april werd de Graf Zeppelin naar Stettin gesleept. Ze werd op 25 april 1945 tot zinken gebracht door de Duitsers en kort daarna door het Rode Leger buitgemaakt.
    Na de oorlog lichtten de Sovjets het schip. Ze repareerden het vliegdekschip, sleepten haar naar Leningrad en in februari 1947 kreeg het schip de naam PO-101. Het voltooien van de bouw van het vliegdekschip bleek onpraktisch te zijn en daarom werd het teruggesleept naar Polen. Op 16 augustus werd ze gebruikt als een doelschip voor duikbommenwerpers en oorlogsschepen. Na meerdere voltreffers van torpedo’s en bommen zonk het vliegdekschip.
    Zie ook de link:
    https://www.tracesofwar.nl/articles/441/Duitse-vliegdekschepen-van-de-Graf-Zeppelin-klasse.htm
    Ook heeft National Geographic met drain the ocean er een aflevering aan gewijd.
    Mvg, Victor

    REAGEREN

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met * zijn verplicht *

Nieuwsbrief