Test: Olympus OM-D E-M5 mark II + Olympus PT-EP13
Het heeft even geduurd, maar eindelijk is er een opvolger van de alom bekend Olympus OM-D E-M5. De naam…E-M5 mark II, een volledige nieuw design en natuurlijk weer betere specificaties. Voor het gebruik onder water is er een bijbehorend onderwaterhuis, de PT-EP13. Dit maakt de set compleet en geschikt om aan een grondige test te onderwerpen!
Met 3 jaar ervaring met een Olympus PEN E-PL2 en al weer een dik half jaar met de Olympus PEN E-PL7 is en blijft het leuk om weer een nieuwe telg in de Micro Four Thirds familie van Olympus te mogen testen. Er verschijnen her en der online al previews en die beloven veel goeds, maar echte ervaringen voor onderwater gebruik zitten er nog niet tussen. Aan mij de eer om dit te gaan doen. Dit keer zal ook de filmfunctie in de test meegenomen worden, want in het filmen belooft dit nieuwe paradepaardje van Olympus echt uit te blinken.
Olympus OM-D E-M5mkII
Vol enthousiasme maak ik de verpakking van de camera set open. De body van de E-M5mkII is redelijk gewijzigd, het uiterlijk spreekt mij meer aan dan zijn voorganger in ieder geval. De body is ongeveer even groot, maar het valt me op dat de oogschelp iets groter is en dat hij iets lager is dan zijn voorganger. Het geheel oogt gewoon wat strakker en moderner. Een aantal knoppen zijn van de achterkant naar de bovenkant verhuisd en de wieltjes om sluitertijd en diafragma te kiezen hebben nu een meer ergonomische plaats gekregen. Al bij de eerste paar test foto’s aan de huiskamertafel merk ik dat ze nu erg goed te bedienen zijn.
De aan-/uitknop is ook naar de bovenkant verhuisd en de functieknop is nu voorzien van een “lock”, welke er voor zorgt dat de camera niet per ongeluk naar een andere modus kan schieten bij een toevallige aanraking. Dit is een mooie extra vind ik, het geeft net wat meer zekerheid. De display is nu van dezelfde kwaliteit als zijn grote broer de E-M1, een hoge resolutie dus en daarmee haarscherp. Zeker voor het gebruik onder water is dit een pluspunt, je wilt immers geen enkel detail missen.
De camera, die ik als test mag gebruiken, heeft het 12-50mm objectief bijgeleverd gekregen. Een mooi standaard objectief, met een handige macro functie. Die verandert de 12-50mm in een macrolens met een brandpuntsafstand van 43mm. Daarmee is hij natuurlijk niet meteen te vergelijken met het 45mm macro objectief van Panasonic en al helemaal niet met het 60mm macro objectief van Olympus, maar het biedt toch al een 2x vergroting ten opzicht van een standaard 14-42mm objectief. Met dit 12-50mm objectief heb je in ieder geval ook voor onder water een mooie basis om mee te starten.
Olympus PT-EP13
De tweede doos die ik open is die van het onderwaterhuis, de Olympus PT-EP13. In de previews was al te zien dat dit Olympus onderwaterhuis voorzien zou zijn van dezelfde standaardpoort als van het onderwaterhuis van de E-PL5/6 en niet meer met een borgringsysteem, zoals op zijn voorganger, de E-M5. Dit kan voor fotografen die nu al met een Olympus PEN camera fotograferen een groot voordeel zijn als zij over willen stappen naar de E-M5mkII, de poorten zijn nu immers allemaal zonder gebruik van adapters te gebruiken.
Het onderwaterhuis heeft druk- of draaiknoppen voor alle aanwezige knoppen op de camerabody. De draaiknoppen voor sluitertijd, diafragma en zoomen zijn lekker groot voor een goede bediening. De vernieuwde flitser kan door een klein venstertje zijn licht kwijt en dat betekent dat er zelfs zonder externe flitsers mee te werken is bij gebruik van de bijgeleverde diffuser. Ik betwijfel echter sterk of dit nu een feature is waar veel kopers gebruik van gaan maken, want de camera set is niet echt een instapmodel. Nadeel van dit transparante deel in het onderwaterhuis is ook dat met het bijgeleverde losse plaatje gewerkt moet worden om het flitslicht te blokkeren bij gebruik van externe flitsers. Dit plaatje moet aan de buitenkant gemonteerd worden, in de praktijk zie ik dat hier vooral duck tape voor wordt gebruikt.
Ter voorbereiding van mijn eerste duik, doe ik de camera in het onderwaterhuis en merk dat dit gemakkelijk gaat. De sluiting van het huis is uitgevoerd met een extra borging tegen ongewild open gaan, net als op het kleine neefje de E-PL7. Voordat ik de behuizing kan sluiten, moet ik er wel voor zorgen dat de rubber oogschelp van de body gehaald is. Dit is een voorwaarde voor een goede afdichting volgens de bijgeleverde handleiding. Persoonlijk vind ik dit een nadeel en had niet nodig geweest als Olympus net wat andere uitgangspunten had gehanteerd bij het ontwerp. Ik doe het huis dicht en zet de camera aan. De display is goed te zien door het heldere venster. Tijd voor een test onder water! Ik monteer de E-M5mkII met de PT-EP13 onderwaterbehuizing op mijn eigen tray met handvaten en mijn beide flitsers.
Fotograferen onder water
De eerste testduik plan ik in het Veerse Meer, reden hiervoor is dat ik graag met de standaardpoort en het 12-50mm objectief groothoekfoto’s wil gaan nemen. Als we onder duiken, zoek ik naar een eerste onderwerp. Het zicht is goed, dus de condities zijn prima voor deze setup. Al snel vind ik een mooie zeester die tegen een oester zit, met een achtergrond van roodbruin wier. Het is een mooi plaatje om mee te beginnen en besluit de foto in portretstand te maken. Ik verplaats het focuspunt en zie dat ik 81 focuspunten (9×9) tot mijn beschikking heb. Het focuspunt is mooi klein en dus goed op het onderwerp te plaatsen. Ik wil graag veel scherptediepte in de foto en stiekem ook wat hoger in de ISO waarde uitkomen als test en kies voor diafragma f10 en sluitertijd 1/160s. Resultaat is dat ik op ISO2000 uitkom voor een goede belichting, het ziet er nu naar tevredenheid uit op het display! Dit belooft veel goeds en bevestigt ook de online previews over de hoge lichtgevoeligheid. Ik maak een paar andere groothoekfoto’s met diverse instellingen. Het fotograferen met de E-M5mkII gaat gemakkelijk en is een feest van herkenning.
f10, 1/160s, ISO2000 (12-50mm @ 12mm) f9, 1/25s, ISO640 (12-50mm @ 12mm)
De tweede testduik plan ik in de Oosterschelde en besluit dit keer in de standaardpoort het Olympus 60mm macro objectief te monteren. Ik monteer op het onderwaterhuis mijn focuslampje en monteer de snoots op mijn flitsers.
Onder water kies ik de kortste sluitertijd als standaard (1/250s) en stel het diafragma per foto in. Ook nu weer werken deze draaiknoppen goed mee, ook met mijn dikke drooghandschoenen. Ik vind mijn onderwerpen in een grote vlokslak, heremietkreeft, slanke waaierslak en zeester. De grote vlokslak is relatief beweeglijk en ik zorg dat ik mijn focuspunt goed heb staan voordat ik afdruk. Het plaatje spat van mijn display af, ik ben tevreden. De heremietkreeft is een ander geduldig model en ook nu weer maak ik zonder moeite een aantrekkelijk plaatje.
f14, 1/250s, ISO100 (60mm macro) f13, 1/250s, ISO100 (60mm macro)
Bij de slanke waaierslak kies ik voor een andere beeldafmeting, namelijk de 4:3 stand, ofwel de “portret-stand”, zonder daarbij mijn hele camera te hoeven kantelen. Daarmee maak je in feite een uitsnede van de RAW file, maar het werkt bijzonder handig. De zeester gebruik ik om wat details vast te leggen, zoals de filteropening, ook nu weer in de 4:3 stand. Scherpstellen gaat in alle omstandigheden erg vlot, ook als ik mijn focuslampje bewust wat minder direct op het onderwerp richt. Je merkt de verbetering in lichtgevoeligheid dus erg goed, wat een groot voordeel is.
f14, 1/250s, ISO100 (60mm macro) f16, 1/250s, ISO100 (60mm macro)
Filmen onder water
Het filmen onder water met deze set mag natuurlijk niet ontbreken. De 5-assige beeldstabilisatie is sterk verbeterd en belooft zeer strakke beelden onder alle omstandigheden. Nu ben ik geen filmer in hart en nieren, dus filmen met een fotocamera is toch weer even wennen. Bij de camera set is een zoomgear geleverd, zodat de zoomfunctie op het objectief benut kan worden door gebruik te maken van de draaiknop waarmee het onderwaterhuis is uitgerust. Ik monteer 2 sterke videolampen op mijn flitsarmen en daarmee is de camera al snel klaar voor gebruik voor het eerste filmmateriaal.
Eenmaal onder water merk ik dat het filmen gemakkelijk gaat. Maar ik heb wel wat moeite om de clips te starten en te stoppen met de kleine filmknop. Deze zit een beetje verstopt achter de ontspanknop en dat is allerminst ergonomisch. Daarom stel ik in het hoofdmenu van de camera de ontspanknop in als startknop voor filmen en merk dat dit meteen beter werkt. Het veroorzaakt in ieder geval al een stuk minder trillingen in het begin en einde van de clips. Natuurlijk is het wel zo dat iemand die graag filmt deze stukken toch verwijderd in de nabewerking, maar het scheelt zo wel wat rommelig basismateriaal. Het zoomen werkt goed, maar ik heb wel het gevoel dat je dit niet al te snel moet doen en de autofocus toch zijn tijd nodig heeft om scherp te stellen. Aan het licht kan het niet liggen, dat heb ik in voldoende mate bij me. De beelden die ik maak zien er prima uit, maar ik weet zeker dat iemand met meer feeling voor filmen dan ik, betere beelden uit deze set haalt. Het heeft in ieder geval veel potentie!
Conclusie
Al met al kan ik niets anders zeggen dat ik onder de indruk ben van de Olympus OM-D E-M5mkII. Hij heeft een mooi design, hoge ergonomie en gebruiksgemak, presteert zeer goed in minder licht situaties en geeft haarscherpe filmbeelden. Samen met het Olympus PT-EP13 onderwaterhuis heb je een fantastische set om prachtige onderwaterbeelden te gaan maken, of dat nu een foto of een film is, het ziet er kwalitatief allemaal erg goed uit. Olympus heeft met deze camera zeker weer een topper op de markt gebracht en is een aanrader voor iedere serieuze en wat meer eisende (onderwater)fotograaf.
Deze test is tot stand gekomen dankzij medewerking van Onderwaterhuis.NL
Voor uitvoering van de test is bij het fotograferen gebruik gemaakt van een Inon D-grip base D4 met 2x Inon Z-240 type 2 flitsers. Voor de macrofoto’s is gebruik gemaakt van 2x Onderwaterhuis.NL Flip snoot pro op de Inon Z-240 flitsers. De gebruikte focuslamp bij de macrofoto’s was een Bigblue AL350 AFO LED. Voor het testen van de videobeelden is gebruik gemaakt van 2 AOI RGBlue System01 onderwater LED videolampen.
Onderwaterfoto’s: René Weterings
Productfoto’s: Olympus
