“Spare Air redt al 45 jaar levens” | Interview
De Spare Air. De een vindt het mini-duiksetje onzin, de ander zweert erbij. Harro Cats, de distributeur in de Benelux, sprak met Larry Williamson, bedenker van de Spare Air.
De Spare Air, je kunt er niet omheen, ook al zijn de meningen verdeeld. De voorstanders zweren nooit meer zonder Spare Air onder water te gaan en de tegenstanders beweren dat de Spare Air het gevaarlijk is. Om een goed oordeel te vormen moet je eerst de gedachte achter het minitankje kennen. Want moeten we diegene geloven die het hardste schreeuwt? Of moeten we de duiker geloven wiens leven een keer gered is dankzij een Spare Air?
Wat is Spare Air?
De Spare Air is je laatste redmiddel als je door omstandigheden onder water zonder lucht komt te zitten.
Het is een klein en compact luchtsysteem, dat volkomen losstaat van je duikset. Het is een extra veiligheidsmiddel voor het geval je om welke reden dan ook zonder lucht komt te zitten. Dankzij de Spare Air kun je dan toch nog veilig een opstijging maken en de oppervlakte bereiken.
Voor alle duidelijkheid, Spare Air vervangt niet het huidige veiligheidsprotocol. Als iedere duiker zich aan de regels houdt, is de kans dat er iets mis gaat, praktisch uitgesloten. Maar toch! Vergelijk het maar met autorijden – je doet je gordel om, niet met de gedachte dat je bij een aanrijding betrokken raakt. En toch kan dat gebeuren, ook vanwege externe factoren. gaat krijgen. Of die parachutist die alle veiligheidsregels en procedures in acht neemt, om weer veilig op de aarde te landen. Toch neemt hij voor de zekerheid een reserveparachute mee. Zo moet je de Spare Air ook zien.
In dit artikel wil ik je meenemen in het verhaal van Spare Air. En dat doe ik in de vorm van een interview met de bedenker van deze miniduikset, Larry Williamson. De oprichter van Submersible Systems die er als jongen al van droomde een geweldig product te maken dat een positieve impact op de wereld zou hebben. Een gedachte die hem nooit losliet.
Zo’n 45 jaar geleden kreeg je het idee van de Spare Air. Wat was de aanleiding? “Zie het maar als een geluk bij een ongeluk. Tijdens een nachtduik bij Catalina Island zat ik op 30 meter diepte zonder lucht en verdronk ik bijna. Ik zag mijn leven aan me voorbij flitsen terwijl ik het bewustzijn verloor – niet het sterven was het meest verontrustend was, maar dat ik mijn vrouw en 3 kinderen achterliet. Ik was er altijd zo zeker van dat dit mij nooit zou kunnen overkomen. Mijn laatste bewuste daad was dat ik aan het koord trok om om mijn trimvest op te blazen, zodat het lichaam aan de oppervlakte zou komen en mijn familie mij zou kunnen vinden. Op de een of andere manier kon ik toen ik enkele minuten later de oppervlakte bereikte, weer gaan ademen.”
Het incident zette Larry aan het denken. Hij realiseerde zich dat binnen de hele duikwereld eigenlijk ‘overlijden tijdens het duiken als gevolg van een geenlucht-situatie’ onbespreekbaar was. Er was geen aandacht voor. Want, zo werd hem verteld, als je een goede opleiding had gehad én een goede uitrusting gebruikte én een goede buddy had, dan kon er geen ongeval met dodelijke afloop plaatsvinden. Een reserveduiksysteem zou, volgens de duikindustrie, mensen afschrikken om te gaan duiken – het was immers een erkenning dat het toch ook fout kon gaan tijdens het duiken. Dus werd het onderwerp onder het tapijt geschoven, aldus Larry.
Maar Larry liet zich niet uit het veld slaan. “Ik slaagde erin om een eerste productierun van 100 Spare Air-units te maken en besloot ze het eerste jaar alleen aan instructeurs te verkopen. Na dat jaar was de feedback van de instructeurs en zelfs van sommige marktleiders in de industrie positief genoeg. Ik ging door en verkocht de Spare Air daarna ook aan duikers.”
Hoe lang heb je aan dit product gewerkt om het te hebben zoals het nu is? “De eerste 100 Spare-Air units hadden weinig problemen en toch kon het in mijn ogen beter. Ik besefte dat ik constant moest blijven werken aan het verbeteren van de kwaliteit en het gebruiksgemak. Na de eerste 5 jaar was ik tevreden met het ontwerp, maar zeker in de eerste 10 jaar stond ik altijd open voor klachten van gebruikers en ook voor suggesties die zij me aanreikten. Denk vooral nooit dat je er al bent, er is altijd ruimte voor verbetering?”
Waarom moet een duiker extra lucht meenemen? “Als je geen lucht hebt, houdt alles op. Het gebeurt ineens en tijd om uit te zoeken waardoor het komt, heb je niet. Laat staan tijd om een veilige opstijging naar de oppervlakte te maken. Natuurlijk, je hebt een buddy, maar die moet maar net op het juiste moment op het juiste moment (wanneer je geen lucht meer hebt) op de juiste plaats (dichtbij) zijn. Beter is het om zelfvoorzienend te zijn. Met een Spare Air, “The Ultimate Buddy”, kun je jezelf redden.”
— Als er iets gebeurt, sta je er echt alleen voor en moet je jezelf redden. De Spare Air is je ‘reserveparachute’. —
Je zei ooit: ‘het gaat niet om de laatste ademlucht die je hebt, het gaat om de ademlucht die je niet hebt.’ Kun je dat toelichten?
“Ja , daar bedoelde ik mee dat je niet doodgaat van de laatste ademteug dat je nog lucht kreeg, maar juist van die ademhaling waarbij je erachter komt dat je niets binnen krijgt.” Tijdens mijn geen-luchtsituatie realiseerde me dat ik zowel een arm als een been zou willen ruilen als ik op dat moment nog maar een keer kon ademen.”
Wat vind je van duikers die zeggen dat Spare Air niet nodig is en je dan maar beter opgeleid had moeten worden?
“Dat is eigenlijk heel simpel. Lees onze lijst met 21 redenen maar eens door. Allemaal waargebeurde situaties.”
Is Spare Air een vervanging voor een alternatieve luchtbron?
“We raden je aan om zowel een octopus als een Spare Air mee te nemen.”
Is er wel eens een ernstig duikongeval gebeurd als gevolg van het gebruik van de Spare Air? “Nee, sinds 1979 zijn er ruim 330.000 units verkocht en nooit hebben we de Spare Air hoeven terugroepen. We besteden de uiterste zorg aan het product, er wordt gewerkt volgens strakke specificaties en uiteraard worden alle units uitermate streng getest. We hebben het hier over levensreddende apparatuur. In de loop der jaren zijn er kopieën gekomen en gegaan. Maar onze Spare Air is en blijft hét origineel en wordt nog altijd in de VS gemaakt. Ons bedrijf Submersible Systems is ISO-gecertificeerd en ook in Europa heeft Spare Air een CE-goedkeuring.”
Inmiddels zijn we 45 jaar verder sinds de lancering van de Spare Air. Als het aan Larry ligt, blijft Submersible Systems ook in de jaren die komen, een hoogwaardig veiligheidsproduct voor duikers maken. “We blijven ontwikkelen en luisteren naar onze gebruikers. Ons doel is dat duiken voor iedereen veiliger wordt.”
