Sharkroute – Blues & makos

Bert zet zijn haaien-ontdekkingstocht voort. Nog steeds is hij in Simonstown onder Kaapstad. Het wordt tijd om offshore te gaan.

Het vermaarde standaardwerk van Jack JACKSON, Duikatlas van de Wereld, vermeldt in zijn hoofdstuk over Zuid Afrika het volgende: ,,Het duiken met grote witte haaien vormt de topattractie, maar het duiken met blauwe en makohaaien (…) is voor de puristen.’’

De wekker staat opnieuw om zes uur. We hebben een lange vaart van bijna 3 uur voor de boeg. De zee is woelig en na 45 minuten tegen de golven inbeuken, wat echt geen pretje is voor een iets oudere rug, laat Stephen ons even op adem komen vlak onder de imposante rots van Kaap de Goede Hoop. Hier eindigt de baai en begint de open oceaan. Vasco da Gama, Magelhaes, Cook en zovele andere ontdekkingsreizigers wisten de kaap te omzeilen. Duizenden onbekenden redden het niet en gingen hier ten onder.

Stoïcijns zegt Stephen: ,,Gentlemen, next stop from here is: Antarctica!” Vervolgens geeft hij vol gas voor nog een dolle rit van ongeveer 2 uur. We zijn op weg om uit het koude groen/blauwe water te geraken. We gaan naar helder blauw met de aangename temperatuur van 22 graden Celsius: het leefgebied van de blauwe – en makohaaien.

Na 45 km varen komen we ter plaatse. Ernest begint onmiddellijk met zijn ambachtelijk culinaire bereiding van de chum des huizes. Op amper 10 minuten chummen heeft Stephen al een geelvintonijn van tussen de 60 en 80 kg aan de haak. Het gevecht om hem boven te krijgen, duurt exact 43 minuten duren, een enorme kolos. Een tweede wordt met een harpoen gespeerd. Het duikcentrum heeft deze vissen nodig voor hun excursies naar de grote witte haai. De lekkere stukken dienen voor eigen consumptie en de afscheidsbraai op het eind van de week.

Toch blijft het een akelig aangrijpend schouwspel, wetend dat de tonijn wereldwijd aan het uitsterven is door overbevissing. Het bloed druipt langs alle kanten van de boot. ,,Gentlemen, I repeat: Welcome to our world”, zegt  Stephen op een lugubere toon.

Daarna geeft Morne een snelle briefing want de haaien kwamen er volgens hem aan. Eerst zullen we hen snorkelend gaan verkennen. Het betreft 3 blauwe haaien en iets verder net onder de waterlijn zwemt een mako. Mako’s zijn iets schuwer, had Morne ons verteld, ze houden meer afstand dan de speelse blauwe haaien.

Het ons eerste contact met deze prachtige oceaancreaturen. Helemaal op ons gemak zijn we niet: zouden ze agressief zijn? Zonnelipcrème Smartie en ikzelf botsen zonder te weten met onze hoofden tegen elkaar. We beginnen allebei te schreeuwen van schrik. Oef, het was Smartie maar. Niet veel later hang ik samen met Steven aan de boot om uit het water te klimmen. Vriendelijk vraag ik hem niet zo te stompen. ,,Dat ben ik niet”, zegt hij. Verbaasd kijken we in elkaars ogen waarna we het onmiddelijk gezamenlijk uitschreeuwden.

Iedereen is nu terug aan boord en we moeten ons van Morne direct klaarmaken voor de duik. Het systeem is makkelijk. Een doorprikte plastic jerrycan wordt gevuld met visafval en aan een boei gehangen waarvan de lijn eindigt op zes meter diepte.

Deze boei drijft mee met de stroming, en wij volgen op zes meter de jerrycan. We moeten enkel op twee dingen letten: niet dieper dan acht meter zakken en als de blauwe haaien aan je arm komen snuffelen dan is het tijd om hen onmiddellijk weg te duwen. Anders gaan ze je arm testen door middel van een vriendelijke maar vlijmscherpe beet. Voor de rest mogen we met hen zo veel spelen als we willen.

De schuwe mako verlaat spijtig genoeg snel het theater. Het is een prachtdier dat gerekend wordt onder de snelste van alle haaien. Hij kan snelheden tot 50 kilometer per uur en wel negen meter hoog uit het water kan springen. Eigenlijk is het een miniatuurversie van grote witte haai, eentje van nog geen twee meter.

De blauwe haaien zijn er nog steeds. Speeltijd: ze zwemmen constant van de ene naar de andere duiker. Ze laten zich met plezier strelen. Het zijn guitige kleine wezens van amper 1,5 meter bedekt met een opvallende helblauwe kleur en voorzien van een kenmerkende lange spitse snuit.

Ik hang vlak naast Marc zodat ik de aankomende tragedie van dichtbij ging meemaken: Een blauwe haai begint aan zijn arm te snuffelen en Marc laat hem dat doen ondanks de waarschuwing tijdens de briefing! Vanuit de verte ziet Morne de situatie. Ik zie hem kijken en pijlsnel naar Marc zwemmen. Net te laat. Marc krimpt ineen van de pijn, de haai heeft hem gebeten en vloekend duwt Marc hem los en weg. Er is een scheur van 10 centimeter in zijn neopreenpak maar er komt tot onze verbazing geen bloed uit. Marc geeft een OK-teken en maakt duidelijk dat hij het water niet uit wil. Na 70 minuten spelen met de haaien waarbij op het laatst nog een afgedwaalde zeerob op visite komt, is het tijd om deze prachtduik te beëindigen.

Terug aan dek is Marc het middelpunt van de belangstelling. Zijn arm begint nu wel te bloeden: een haak van twee centimeter groot. Het valt allemaal mee en hij kan zeggen dat hij een haaienbeet heeft overleefd. We geven hem de eretitel ‘Marc the Shark’.

Tijd om voldaan en uiterst tevreden terug te keren, we zijn nu inderdaad echte puristen geworden. Op naar het volgende hoofdstuk van ons haaienavontuur: de oostkust van Zuid-Afrika.

Foto’s: Morne Hardenberg