Inloggen

Wachtwoord vergeten?

Blog / Natuur

Shark attack?!

In het groengrijze water van de Noordzee zie ik een schim bewegen. Ik probeer te zien wat het is en waar het heen gaat. Ineens schiet de torpedovorm snel op me af. Als hij bijna bij me is, doet de haai zijn bek wijd open…

Zo ging het precies. Maar toch net anders. In plaats van in het water met een ademautomaat in en een duikbril op bevind ik me hoog en droog op een boot met een hengel in mijn hand. En de haai die op me afschiet, zit vast aan een lijn die ik zelf binnenhaal. Zijn bek gaat open, om het haakje los te maken.

Sharkatag
Wat ik als duiker en echte natuurliefhebber aan het doen ben? Ik doe mee aan Sharkatag, een driedaagse actie waarin zoveel mogelijk haaien op de Noordzee gevangen worden, gemeten worden en een tag krijgen en dan weer zo snel mogelijk weer vrijgelaten worden.

Een sippe kapitein
We melden ons om 8 uur ’s morgens in de haven van Neeltje Jans bij de kapitein. Wij varen mee op de Zeearend, één van de 12 boten die vandaag op pad gaan om in het kader van het haaienonderzoek zo veel mogelijk haaien te vangen en te taggen en gegevens te verzamelen over deze schitterende dieren waar we nog veel over kunnen leren.

Met 10 man aan boord, waarvan de meeste duikers en absoluut geen vissers, kijkt de kapitein een beetje sip. Stiekem is het natuurlijk toch wel een beetje een wedstrijdje tussen de boten onderling en met deze groep onervaren vissers (waarvan ook nog eens drie vrouwen!) en met zelfs bananen aan boord (absoluut not done, geeft jaren ongeluk aan boord), schat de kapitein zijn kansen laag in. Arme man, dat heeft hij weer.

Na overleg besluiten we een uur de Noordzee op te varen in plaats van zoals veel andere boten vlak voor de Oosterscheldekering te blijven liggen. Daardoor hebben we minder tijd om te vissen, maar de dag ervoor zijn daar erg veel haaien gevangen. Maar liefst 20 exemplaren op één boot. Wij kiezen natuurlijk voor de grote aantallen en op volle snelheid schieten we over de Noordzee op weg naar onze visplek.

Eenmaal aangekomen ben ik nog op zoek naar alle onderdelen van mijn hengel en probeer ik te beslissen wie ik zo ver zou kunnen krijgen om die vieze friemelende zager voor me aan een haak te rijgen, als ik aan de andere kant van de boot hoor roepen “Haai!!!” Hè? Is die zo de boot in gesprongen dan? De enige ervaren visser aan boord had natuurlijk alles klaar staan en heeft zijn lijn in het water gegooid zodra het anker uit was. En binnen een minuut heeft hij beet!

Beet!
De eerste haai is een gladde gevlekte haai. Met deze eerste vangst is het tijd om aan het werk te gaan. Er wordt gekeken of het een mannetje of een vrouwtje is (mannetje) en de haai wordt gemeten. Dit exemplaar is 68 cm lang en heeft geen vlekken, ondanks dat het een gladde gevlekte haai is. Van de marien bioloog aan boord leren we dat niet iedere gevlekte haai vlekken heeft. Na het meten wordt de haai gefotografeerd en krijgt hij een tag in zijn rugvin. Dit kleine buisje heeft een nummer dat geregistreerd wordt met de vandaag genoteerde gegevens. Als deze haai nog eens gevangen of gevonden wordt, kunnen gegevens over de groei van de haai en het migratiepatroon verzameld worden.


Lekker tempo

De eerste vangst krijgt snel een vervolg. In het eerste uur vangen we wel vijf haaien! Ze variëren in grootte van 60 tot 80 cm en het zijn allemaal mannetjes en allemaal gladde gevlekte haaien.
Er zijn ook ruwe haaien, hondshaaien, haringhaaien en doornhaaien in de Noordzee te vinden. Maar de gladde gevlekte haai is de meest gevangen haai.

De daaropvolgende uren houden we het tempo er goed in. We blijven op een gemiddelde van 5 haaien per uur! Onze kapitein wordt steeds enthousiaster over zijn team van groentjes en wij hebben de grootste lol omdat we veel meer vangen dan de andere boten. Bovendien krijgen we iedere keer schitterende dieren te zien. Wat een machtige beesten zijn het!

Vangen en taggen
Sinds 2013 wordt jaarlijks gedurende 3 dagen de zogenaamde Sharkatag georganiseerd. In deze dagen worden zo veel mogelijk haaien gevangen en getagd. Getagde haaien zijn inmiddels teruggevonden voor de kust van België, Frankrijk en Schotland, maar ook voor de kust van Noorwegen en in de Golf van Biskaje.

De leeftijd van de door ons gevangen haaien (tussen de 60 en 85 cm lang) wordt geschat op 6-7 jaar. Dat is niet helemaal goed in te schatten, omdat de groei van de haaien ook te maken heeft met de leefomstandigheden en de hoeveelheid voedsel die de haai tot zich kan nemen. De gladde gevlekte haai heeft geen tanden en dus kunnen we door ons gevangen exemplaren zonder gevaar een kus op de neus geven voor we ze weer vrijlaten.

Een ruwe haai heeft een scherp gebit


Een kers op de haaientaart

Ik moet eerlijk toegeven: ik was apetrots op mijn eerste haai. Ik ving deze dag 2 gladde gevlekte haaien. Na registratie en een tag laten we ze snel weer vrij. Dat is toch het mooiste moment van iedere vangst: de haai weer heerlijk vrij weg zien zwemmen.

Als de dag vordert, begint onze kapitein ineens over een dagrecord te praten. Het hoogste aantal gevangen haaien op zijn boot tot nu toe was 16. Met ons gemiddelde van vijf per uur moeten we dat toch kunnen halen!

Dan wordt de kers op de taart gevangen: een ruwe haai! Deze heeft een andere bouw en een groot anatomisch verschil met de eerder door ons gevangen haaien: deze heeft namelijk wel tanden! Geen gezoen met deze schat dus!

Record!
Dit jaar kon er maar twee van de drie dagen uitgevaren worden vanwege het weer. In totaal werden er 183 haaien gevangen, getagt en weer terug gezet. Hiervan werden er op onze dag maar liefst 110 gevangen.
Één van de gevangen haaien had al een tag. Deze was in 2013 getagt en werd na 1400 dagen op vrijwel de exact zelfde plek gevangen als de vorige keer.

En wij visten lekker verder voor het record van kapitein John: niet alleen vingen wij de meeste haaien van alle boten die mee deden deze sharkatag, maar ook vepletterden we zijn bestaande dagrecord: we vingen maar liefst 22 haaien!

Het was een geslaagde dag en door de vele getagde haaien, hopen we komende jaren meer gegevens te kunnen verzamelen over deze bijzondere dieren, waarmee we de haaien beter kunnen beschermen.

Met dank aan: Dutch Shark Society , Sportvisserij Nederland en kapitein John Luchies van De Zeearend.
Foto’s: Frank de Bruin en Marloes Otten

2 reacties

  1. Hemels! Zie die twee schatjes eens samen op de foto, ikke stikjaloers

    REAGEREN
  2. Mooi verhaal.

    REAGEREN

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met * zijn verplicht *

Nieuwsbrief