Potvis deelt kopstoten uit

Potvissen beschikken over een met olie gevuld orgaan in hun kop dat als soort stootkussen kan dienen bij klappen tegen het hoofd. Waarschijnlijk is deze zogenoemde junk in de loop van de evolutie ontstaan omdat de dieren elkaar geregeld met hun kop te lijf gingen. Dat stellen Australische onderzoekers van de Universiteit van Queensland in het wetenschappelijk tijdschrift PeerJ.

Al sinds de negentiende eeuw speculeren wetenschappers en zeevaarders dat het geblokte voorhoofd van de potvis in de loop van de evolutie is ontstaan om kopstoten uit te kunnen delen. Vooral mannetjes hebben een zeer groot hoofd. De aanleiding voor de kopstoot-theorie is volgens hoofdonderzoekster Olga Panagiotopoulou een ongeluk in de scheepvaart, zo verklaart ze op nieuwssiteEurekAlert. “Nadat een grote mannelijke potvis het schip van walvisvaarder Owen Chase in 1820 deed zinken met een kopstot, schreef Chase dat het dier eruit zag alsof zijn kop speciaal was ontworpen voor dit soort aanvallen.”

De Australische wetenschappers besloten de theorie te onderzoeken. Ze bootsten de anatomie van de potvis digitaal na. Vervolgens testten ze met een computermodel hoe goed het dier bestand is tegen de impact van kopstoten.

Evolutie
Uit het onderzoek blijkt dat potvissen bij klappen tegen hun kop inderdaad profiteren van hun anatomie. De dieren worden bij kopstoten beschermd door bindweefsel in de junk, een met olie gevuld orgaan in het hoofd.
“Onze bevindingen tonen aan dat het weefsel dat de junk opdeelt in verschillende stukjes functioneert als een soort schokdemper”, aldus Panagiotopoulou. Het orgaan zou de impact van klappen tegen een potviskop met ongeveer 45 procent verminderen.

Panagiotopoulou vermoedt dan ook dat het orgaan is geëvolueerd doordat mannelijke potvissen elkaar regelmatig kopstoten geven. Dit gedrag is door mensen zelden waargenomen, maar volgens de biologe is het aannemelijk dat het onderwater geregeld voorkomt.

Bron: NU.nl