Inloggen

Wachtwoord vergeten?

Duiken

Op de rol: aansprakelijkheid

Op een koude winterdag halen we een leerling-duiker uit het water. In de ambulance komt hij gelukkig weer bij. ’s Avonds zie ik op internetfora een stroom van reacties. Veel mensen vragen zich af wie voor dit duikongeval verantwoordelijk was. Sommigen vinden de instructeur, maar anderen zeggen dat de leerling-duiker voor het risico toch een verklaring getekend heeft?

Helaas komen er duikongevallen voor waarbij een duiker een ernstige lichamelijke handicap oploopt of overlijdt. Hoe groot het aantal ongevallen in Nederland is, weten we niet precies. DOSA meldt over 2008 ongeveer 38 ongevallen met medische behandeling en 4 dodelijke duikongevallen. Over 2009 zijn dat er 37 en 3. Wat we natuurlijk niet weten is of alle ongevallen wel aan DOSA worden gemeld. Waarschijnlijk is er onderregistratie. DOSA schat het aantal duiken dat per jaar in Nederland gemaakt wordt op 800.000. Vergeleken met schattingen van duikongevallen wereldwijd is Nederland met dit aantal geen uitzondering.

Als gebrevetteerde duikers zelfstandig met een buddy onder water gaan, zijn zij in principe zelf verantwoordelijk. Net als in het verkeer. Als je uit de bocht vliegt omdat je te hard rijdt, geldt eigen schuld dikke bult. Anders ligt het als je in een bus zit. Je verwacht dat de chauffeur geen ongelukken veroorzaakt. Doet hij dat door onvoorzichtigheid toch, dan kan hem dat een fikse boete opleveren of mogelijk zelfs gevangenisstraf. Dit noemen we strafrechtelijke aansprakelijkheid.

reddingAls we gaan duiken, verwachten wij van onze instructeur of divemaster  dat deze veilig duikt. Gebeurt er toch een ongeluk, dan ligt de vraag voor de hand of de instructeur, divemaster of duikschool wel voorzichtig genoeg geweest is. De politie zal na zo’n ongeval een onderzoek instellen en de zaak kan voor de rechter gebracht worden. De rechter zal zich afvragen of de instructeur, divemaster of duikschool zich wel aan de regels gehouden hebben, niet te veel risico hebben genomen en de duikers wel goed hebben begeleid. Als dat niet het geval blijkt, kan een veroordeling volgen voor dood of lichamelijk letsel door schuld. In Nederland is er tot nu toe nog nooit een straf opgelegd aan duikers of duikscholen. Er is inmiddels wel een zaak aanhangig. We verwachten de uitspraak van de rechter in het najaar. DuikeninBeeld.tv zal deze zaak verder volgen.

Een slachtoffer van een ongeval kan lichamelijk letsel hebben opgelopen. Los van de strafrechtelijke beoordeling is de veroorzaker van schade verplicht om die schade te vergoeden. Zo zal de buschauffeur de schade moeten vergoeden van de inzittenden van de bus of van degene die hij aangereden heeft. Dit noemen we civielrechtelijke aansprakelijkheid. Daarvoor hebben we meestal een verzekering. De meeste instructeurs en divemasters zullen bij DAN, PADI of een andere verzekeraar eventuele aansprakelijkheid voor schade verzekerd hebben. Natuurlijk dekt zo’n verzekering alleen schade uit aansprakelijkheid. Een strafoplegging wegens dood of lichamelijk letsel door schuld is niet te verzekeren.

Niet elke fout maakt iemand aansprakelijk voor de schade van een ander. Als twee buddy’s onder water in moeilijkheden raken omdat ze de omstandigheden niet goed hebben ingeschat, zal de een de ander niet gauw voor schade aansprakelijk kunnen stellen. Dat is anders voor instructeurs en divemasters die leerlingen meenemen. Van professionals wordt meer verwacht dan van gemiddelde duikers. In juridische termen klinkt dat als volgt: zij dienen te handelen zoals van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot mag worden verwacht.

Laten we eens kijken naar een voorbeeld buiten de duikbranche. Een instructeur van Eurosportief gaf skeelerlessen op een geasfalteerde skeelerbaan. De cursisten konden een helm nemen, maar dat was niet verplicht gesteld. Een van de cursisten viel en liep daarbij hoofdletsel op. Zij overleed later in het ziekenhuis. De vraag was nu of  Eurosportief de schade van de (familie van de) cursist diende te vergoeden. De rechter oordeelde dat de instructeur expliciet had moeten aandringen op het dragen van een helm. Ook al komt hoofdletsel weinig voor bij skeeleren, vallen is niet ongebruikelijk en dat kan tot zeer ernstig letsel leiden.

Eurosportief had nog een ijzer in het vuur. De cursisten hadden allemaal getekend dat zij op eigen risico aan de cursus deelnamen. Ook dat mocht niet baten. Het uitsluiten van aansprakelijkheid is in zo’n geval niet aanvaardbaar, zei de rechter. (De verzekeringsmaatschappij van) Eurosportief moest dus de schade betalen. 

LeoBlokland.JPGLeo Blokland is advocaat, PADI Instructeur en NAUI Tec diver. Op DuikeninBeeld.tv zal hij regelmatig ingaan op juridische aspecten waar je als duiker, duikinstructeur of duikcentrum mee te maken hebt of kunt krijgen.

Misschien heb je zelf een idee voor een onderwerp? Mail het ons en mogelijk besteden wij er later een keer aandacht aan.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met * zijn verplicht *

Nieuwsbrief