Marine in 'actie'!

Een duiker verdwijnt onder het oppervlak van het donkergrijze water van het Amsterdamse IJ. In zijn buurt dobbert een rubberboot met daarop twee mannen. De één in duikpak, de ander met een koptelefoon op. Duikers van de marine komen in actie in de haven van Amsterdam. Wat is hier aan de hand?

In de laatste week van februari krijgt de Koninklijke Marine een telefoontje van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding. Er is sprake van terroristische dreiging. Duikers van de marine worden ingezet om de haven af te zoeken naar mogelijke explosieven.

Het zou zo maar realiteit kunnen zijn – dit keer gaat het echter om een oefening. Maar de marine komt toch in actie bij oorlogsdreiging? Klopt, maar de dienst heeft ook civiele taken. De marine moet binnen 48 uur twee complete teams (in totaal 64 duikers) paraat hebben die in geval van een reële maatschappelijke dreiging onder water ingezet worden. Hoe belangrijk de taak voor de veiligheid van ons allemaal is, blijkt wel uit het feit dat de duikteams sinds 1 januari aanzienlijk versterkt zijn.

Maar de marineduikers komen niet alleen in actie bij daadwerkelijke dreiging. Ze werken ook preventief. Om maar een voorbeeld te noemen, bij het 5 mei-concert op de Amstel of de opening van de Hermitage. De duikers maken bij dergelijke evenementen, die in het middelpunt van de belangstelling staan en waarbij bijvoorbeeld de koningin én een grote mensenmassa aanwezig zijn, de omgeving onder water ‘schoon’.

Na het ‘telefoontje’ is het duikvaartuig ‘Nautilus’ met daarop een duikteam naar Amsterdam gevaren. Eerst is de gehele steigerwand bij de Passengers Terminal Amsterdam gecontroleerd door duikers en is een gebied stelselmatig in kaart gebracht met behulp van de Remus, een zeer geavanceerde onderwaterrobot. Zonder duikers. Als er onregelmatigheden worden aangetroffen, wordt er een duiker op af gestuurd die met een akoestische camera foto’s of filmbeelden maakt. Na analyse van de beelden aan boord van de Nautilus, een van de twee duikvaartuigen (het andere is de Hydra) die speciaal voor dit soort taken is omgebouwd, wordt besloten tot welke actie wordt overgegaan. De duikers zijn er niet alleen op getraind om explosieven op te sporen maar ook om deze onschadelijk te maken.

Uiteraard zijn gedurende deze week ‘explosieven’ in het water aangetroffen. Deze zijn niet ter plekke onschadelijk gemaakt. In dit geval zijn ze in samenwerking met de EOD, die ook ‘mee-oefent’, geborgen en elders onschadelijk gemaakt. Een andere optie was geweest dat de explosieven naar een minder drukke locatie waren overgebracht en daar onder water tot ontploffing zouden zijn gebracht. Dit gebeurt bijvoorbeeld op de Noordzee. Maar in de drukke haven van Amsterdam is het zeker geen optie.

De rubberboot volgt langzaam de bellen van de duiker. Er is voortdurend contact met de duiker. Dankzij de communicatiemiddelen kan er efficiënt gewerkt worden. De standby-duiker zit klaar om zijn collega te helpen als dat nodig is. Dit keer blijft hij droog. De duiker steekt zijn hoofd weer boven water, zijn taak zit erop.