Inloggen

Wachtwoord vergeten?

Gezondheid

Duiken met bloedverdunners?

Soms is het gebruik van bloedverdunners nodig. Dat is op zichzelf al vervelend, maar mag je wel duiken met deze middelen? Duikerarts Thijs Wingelaar legt het uit.

Mag ik duiken met bloedverdunners?

Deze vraag krijg ik geregeld. Dat is een goed teken! Dat betekent dat mensen nadenken of duiken veilig kan met bepaalde medicijnen. Zonder de diepte in te gaan op het gebied van geneeskunde leg ik hier de voors en tegens uit. De onderbouwing is van de Nederlandse Vereniging van Duikgeneeskunde (NVD).

Wanneer gebruik je bloedverdunners?

Er zijn heel veel ziekten te bedenken waarbij een arts medicijnen voorschrijft die effect hebben op de stolling van het bloed. Een van de meest voorkomende redenen is het doorgemaakt hebben van een bloedpropje in de hersenen of rondom het hart. Om dit te behandelen en in de toekomst te voorkomen is het noodzakelijk om gezond te leven (goed eten, stoppen met roken, voldoende bewegen) en wordt de hulp ingeroepen van deze groep medicijnen. Soms tijdelijk, soms de rest van het leven.

Groepen bloedverdunners

Hoewel er heel veel medicijnen zijn die hiervoor gebruikt kunnen worden, deel ik ze voor dit artikel in twee groepen in:

Foto: René Weterings

Medicijnen met regelmatige controles
De sterker werkende medicijnen met effect op de bloedstolling werken zo goed dat regelmatige controles, bijvoorbeeld door de trombosedienst, nodig zijn. Voorbeelden hiervan zijn ‘acenocomarol’ en ‘fenprocoumon’. Want als de medicijnen te sterk werken, bestaat het risico op ‘spontane bloedingen’, die levensgevaarlijk kunnen zijn. De redenen waarom deze sterke medicijnen worden voorgeschreven, bijvoorbeeld een recent doorgemaakt herseninfarct of een bepaalde medische ingreep, is eigenlijk al een reden om niet te gaan duiken. Als je net je been gebroken hebt, moet je ook niet gaan hardlopen.
Maar soms worden deze medicijnen gebruikt ‘ter preventie’ van bepaalde ziektes. Alleen dan, en onder zeer strikte voorwaarden zoals een heel stabiele spiegel of de mogelijkheid om zelfstandig te kunnen controleren en de dosis bij te kunnen stellen, kan er mogelijk gedoken worden. En dan nog moet je bedenken waar je gaat duiken – op een liveaboard of een glibberige dijk met het risico om te vallen is niet verstandig als je bloedverdunners gebruikt.

Samengevat: als je bloedverdunners gebruikt waarvoor de trombosedienst in actie moet komen, moet je eigenlijk niet duiken. Neem altijd contact op met een arts met verstand van duikgeneeskunde als je hier vragen over hebt, want je eigen neuroloog of cardioloog weet (meestal) niet zo veel van duiken!

Medicijnen zonder regelmatige controles
Er is ook een ‘lichtere’ groep medicijnen om de bloedstolling onder controle te krijgen. Voorbeelden hiervan zijn ‘aspirine’, ‘ascal’ of ‘persantin’. Ze werken iets minder heftig dan de medicijnen van de vorige groep, maar hebben daarom ook veel minder risico om ‘door te schieten’ in hun effect of bijwerkingen. Voor duiken met deze medicijnen geldt: als je er maar één gebruikt, kan duiken overwogen worden. Dat is afhankelijk van de reden waarom je de medicijnen gebruikt. Gebruik je er meer dan één, dan is duiken af te raden. Bij duiken met deze medicijnen is het verstandig om conservatief te duiken, zie daarvoor ook het artikel ‘Conservatief duiken: hoezo?’, omdat een hoge concentratie stikstof of gasbellen in de bloedbaan mogelijk meer problemen kan geven door deze medicijnen.

Hoe dan ook: bespreek altijd de reden waarom je deze medicijnen slikt, met je duikerarts.

Andere medicijnen
Ik had gezegd dat ik het in zou delen in twee groepen, en dan kom ik toch met een derde groep. Ach, dokters zijn eigenwijs.
Ik heb al eerder het artikel geschreven ‘Mag ik duiken met pijnstillers?’, maar hier wil ik daar een korte toevoeging bij maken. Duiken met een pijnstiller (met name ibuprofen, naproxen of diclofenac) en een bloedverdunnend medicijn is extra onverstandig. Na inname van een pijnstiller van deze groep is duiken 24 uur echt af te raden, in geval van aspirine zelfs 7 dagen. Niet doen dus! Van bepaalde nieuwere medicijnen om de stolling te beïnvloeden, zoals ‘rivaroxaban’ of ‘dabigatran’, weten we eigenlijk niet zo goed wat het effect op duiken is. Deze zijn nog niet zo heel lang op de markt dat we uit ervaring kunnen putten. En je kunt je voorstellen dat we niet zomaar patiënten als proefkonijn gebruiken om dit uit te zoeken. Het lijkt erop dat dit veilig zou moeten kunnen, maar bespreek dit altijd met de duikerarts.

Nogmaals: de reden waarom deze medicijnen nodig zijn, zijn vaker de reden om niet te duiken dan de medicijnen die je ervoor slikt.
En als je twijfelt doe je er goed aan om contact op te nemen met een duikerarts, bijvoorbeeld via www.duikgeneeskunde.nl of het Duikmedisch Centrum van de Koninklijke Marine: 088 950 1417.

Heb je meer vragen over duikmedische zaken, neem dan contact op met je duikerarts. Je kunt ook een vraag sturen naar de Nederlandse Vereniging voor Duikgeneeskunde (NVD) of telefonisch contact opnemen met het Duikmedisch Centrum (088 950 1417).

3 reacties

  1. Vorig jaar maart een Tia gehad, na 3 uur spraak weer terug en geen rest verschijnselen. Wel aan de bloedverdunner en cholesterol verlagers. Volgende week ga ik naar Egypte en wil eigenlijk wel een voorzichtige duik maken. (Max 18 mtr rustig dalen en stijgen) ik lees verschillende reacties over gevaren en wel of niet duiken. Wie heeft hier ervaring mee of tips?

    REAGEREN
    • Beste Gerard,
      Goed dat je deze vraag stelt. Mag ik zo vrij zijn om je adviseren om met een duikerarts contact op te nemen. Dat kan bijvoorbeeld met het duikmedisch centrum van de Koninklijke Marine, maar er zijn ook veel sportduiker artsen in den lande die op korte termijn advies kunnen geven.
      Het niet of wel duiken, en onder welke randvoorwaarden dat mogelijk zou kunnen, heeft best wel wat nuances. Dat is afhankelijk van de persoonlijke gezondheidsaspecten, die zich niet zo makkelijk in een berichtje op deze site laten vangen.
      Hopelijk zijn er mogelijkheden om te gaan duiken.
      Hartelijke groet,
      Thijs Wingelaar

      REAGEREN
  2. Beste Thijs.
    Vraag; sinds kort slik ik Apixaban 5mg ga nog steeds duiken en een keer per jaar naar het buitenland.
    Kan dit nog want ik heb hartritme stoornis.
    Hoor het graag van je. Met vriendelijke groet,
    Jan Snaphaan

    REAGEREN

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Velden met * zijn verplicht *

Nieuwsbrief