Kleurrijk heden en verleden

Ik heb een blauwe kraal! Een authentieke blauwe kraal uit de zeventiende eeuw. Hij heeft mij gevonden in het water van St. Eustatius…

Blue beads. Blauwe kralen. Ooit kochten de Hollanders voor dertig van deze glazen blauwe kralen Manhattan van de indianen. Inmiddels is Manhattan iets meer waard geworden, of zijn het de kralen die hun waarde hebben verloren? In de zeventiende eeuw, toen Statia of St. Eustatius het bloeiende handelscentrum van de Caribbean was, werden de slaven in kralen betaald.

Rijk verleden

Geschiedenis, daar kun je niet omheen tijdens een vakantie op St. Eustatius. Simpelweg, omdat het Caribische eiland historie ademt. De vlag van Fort Oranje wappert fier boven me als ik op mijn ligbedje bij het zwembad van The Old Gin House lig. Zittend in een schommelstoel op de veranda van dit prachtige, in koloniale stijl ingerichte hotel waan je je in de Gouden Eeuw, tot je door een toeterende auto weer uit je dromen wordt gehaald. Vlak naast het hotel loopt het Slavenpad naar Oranjestad, de hoofdstad van Statia. Het is even hijgen, maar de slaven liepen het pad vroeger ook, dus waarom ik niet?

Het centrum(pje) van Oranjestad is in oude glorie hersteld. Koloniale huizen en huisjes in pastelkleuren met veranda’s bepalen het straatbeeld. Boven op het fort staan de kanonnen gericht op de zee…de vijand zou geen kans hebben. Statia was het middelpunt van het Caribisch Gebied. Ooit was het een rijk eiland, de Golden Rock, zoals het nog steeds wordt genoemd, nu een bijzondere gemeente van Nederland.

Oude resten onder water

Ook onder water vind je de historie terug. Bij Double Wreck liggen oude ankers en resten van historische wrakken. Met daartussen enorme pijlstaartroggen die roerloos in het zand liggen – haast onzichtbaar, alleen twee lodderige ogen komen er bovenuit. Roerloos blijf ik ernaast liggen. Ineens komt er lichte beweging in het zand, steeds meer zand wordt er opgedwarreld totdat de rog ineens omhoog komt en in een enorme zandwolk wegvliegt. Een stuk verder zie ik hem, als de wolk weer is opgetrokken, een buiklanding maken.
Vlak naast een groot anker, waar ik nog net een schildpad achter langs zie zweven. Alsof het in scene is gezet. Maar nee, op deze plek is dit een heel gewoon beeld.

Blue Bead Hole

Maar de echte historie vind je vooral op de duikstek Blue Bead Hole. De plaats waar volgens de overlevering de slaven na het afschaffen van de slavernij hun blauwe kralen in zee gooiden. Of was het een VOC-schip dat hier met een lading blauwe kralen (die in Amsterdam werden gemaakt) is vergaan? In elk geval, blauwe kralen of niet, deze plek is een macroparadijs. Als ik afdaal, zie ik een pijlstaartrog boven de zandbodem zweven. Even verder liggen twee flying gurnards, vliegende ponen, goed gecamoufleerd op het zand. Als ik dichterbij kom, blijven ze rustig liggen om dan ineens weg te ‘vliegen’.

De hele duik speur ik de bodem af, op zoek naar kleine kraaloogjes en millimeter grote kopjes die een holletje in en uit schieten. Hier moet je geduld hebben, maar dat loont. Ik zie vechtende zeilvinblenny’s. Hun holletjes liggen naast elkaar. Steeds weer komt er een kopje naar buiten…en weer naar binnen. Maar als de verkennende fase over is, komen ze allebei naar buiten, worden de vinnen gespreid en vechten ze als kemphanen. En geloof me, ze zijn megaklein. Dit is genieten, hier kan ik uren naar kijken.
Neem de blenny’s die met hun eigen spiegelbeeld willen vechten. Gids Glenn heeft een spiegeltje meegenomen dat hij in het zand zet, vlak voor een holletje. Geweldig om te zien hoe ‘menselijk’ nieuwsgierig het visje is. Hij kijkt om het hoekje van de spiegel en snapt er niets van…daar ziet hij zijn ‘soortgenoot’ niet.

Maar ineens, zwemmend over het zand, wordt mijn blik gevangen….iets blauws. Yes, een blauwe kraal, ik juich door mijn ademautomaat. Mijn buddy’s die op enige afstand met hun neus in het zand liggen, kijken verschrikt op om vervolgens een hoeragebaar te maken. De blauwe kraal heeft mij gevonden….niet ik de kraal.
En wat dat betekent? Volgens de eilandbewoners dat ik zeker weer terugkom naar dit kleurrijke eiland. En eerlijk…ik wil niets liever!

Meer lezen over dit eiland waar ik samen met Ron Offermans was, klik hier voor het verhaal over de ongelooflijke veelzijdigheid van de onderwaterwereld van Statia. Je zult je verbazen waar een klein eiland groot in kan zijn.

Foto’s: Ron Offermans