De kleine lettertjes – de opzichtclausule in de aansprakelijkheidsverzekering

Verzekeringspecialist John Schox probeert je door de jungle van de kleine lettertjes heen te helpen. Want hoe zit met schade aan iets wat je ‘op zicht’ hebt?

Foto: René Weterings

Altijd duikt Jaap met zijn eigen duikuitrusting, waarvoor hij een onderwatersportverzekering heeft afgesloten. Alleen net die dag is hij zijn lamp vergeten en leent hij er één van zijn duikmaten. Nooit gebeurt het hem, maar hij verliest de lamp. Kennelijk had hij hem niet goed aan zijn jacket bevestigd. «Geen probleem,» zegt hij tegen de eigenaar van de lamp, «ik bel mijn verzekering en regel het voor je.» Maar zijn verzekeringsadviseur vertelt hem dat juist deze schade niet onder zijn onderwatersportverzekering valt. Het is immers niet zijn eigen lamp. In dit geval moet hij het claimen op zijn particuliere aansprakelijkheidsverzekering. Of de schade gedekt is, hangt af van de opzichtclausule.

Wat is een opzichtclausule?

In de polisvoorwaarden van elke aansprakelijkheidsverzekering – particulier en bedrijfsmatig – staat een opzichtclausule.  Als deze clausule van toepassing is, is de schade niet of niet volledig verzekerd.

Om de opzichtclausule te kunnen begrijpen gaan we terug naar de essentie van de aansprakelijkheidsverzekering. Deze dekt schade door aansprakelijkheid: schade die je aan een ander toebrengt. Schade aan eigen zaken is niet gedekt. Je kunt jezelf immers niet aansprakelijk stellen. Schade die door een verzekerde op de polis wordt toegebracht aan een andere verzekerde, is ook niet gedekt.
De opzichtclausule betreft schade aan zaken die weliswaar van een ander zijn, maar die je gebruikt ‘alsof ze jouw eigendom zijn’.  Het ‘opzichtrisico’ wordt daarom ook wel het ‘eigenaars­risico’ genoemd. Bij de opzichtclausule gaat het dus om zaken die je bijvoorbeeld hebt geleend, gehuurd of  in gebruik hebt.

Voorbeeld van een opzichtclausule:
‘Voor schade aan zaken die veroorzaakt is gedurende de tijd dat verzekerde of een ander voor haar deze zaken in beheer, in huur, ter vervoer, in gebruik, ter bewerking, ter behandeling, voor herstel of om een andere reden onder zich heeft met inbegrip van de schade wegens het niet of niet naar behoren kunnen gebruiken van deze zaken.’

Gedekt?

In vrijwel alle aansprakelijkheidsverzekeringen voor bedrijven (AVB) is elke vorm van opzichtschade uitgesloten. Bij de aansprakelijkheidsverzekeringen voor particulieren (AVP) zijn enkele vormen van opzichtschade gedekt, maar meestal niet.

Voorbeelden uit het dagelijks leven:
Op de meest uitgebreide rijwielverzekering is schade die je zelf per ongeluk veroorzaakt aan je fiets, gedekt. Als je een fiets huurt of leent, dan valt de schade onder de opzichtclausule van de aansprakelijkheidsverzekering (soms gedekt op je AVP).

Als je kind tijdens het voetballen de auto van de buurman beschadigt, dan is deze schade gedekt onder je aansprakelijkheidsverzekering. Als je kind de leaseauto van je werkgever beschadigt, valt de schade onder de opzichtclausule (niet gedekt op je AVP).

Foto: Edwin van der Sande

Tip

Pas op met het (uit)lenen van kostbare zaken. Als je kostbare zaken leent of uitleent -een onderwatercamera, een boot, enz.-, is het goed om te controleren in hoeverre eventuele schade gedekt is bij de uitlener of onder de polisvoorwaarden van degene die leent.

Bedrijfsmatige aansprakelijkheidsverzekeringen

In bedrijfsmatige aansprakelijkheidsverzekeringen (zoals voor duikscholen en verenigingen) is het opzichtrisico vrijwel altijd standaard uitgesloten. Terwijl het toch heel belangrijk is! Als duikschool of vereniging is het heel waarschijnlijk dat je ook met eigendommen van anderen werkt. Je huurt misschien een zwembad of je onderhoudt duikmaterialen voor je klanten – het gaat om alles wat niet het eigendom van de duikschool of vereniging is.

Voorbeelden
Je huurt een zwembad(ruimte) om les te kunnen geven. Er ontstaat schade aan de vloer omdat een van de deelnemers een loodgordel laat vallen. Helaas…. schade niet standaard gedekt onder de AVB.
Je neemt de duikspullen van de clubleden in jouw bus mee naar de duiklocatie. Je moet remmen en alles vliegt door de bus. Helaas…. schade niet standaard gedekt onder de AVB.
Je onderhoudt de ademautomaat van een klant. Je laat hem vallen en daar kan hij niet tegen. Helaas…. schade niet standaard gedekt onder de AVB.

Extra verzekeren op AVB
Een ongeluk zit in een klein hoekje. Bedrijfsmatig kan je het opzichtrisico gedeeltelijk meeverzekeren. Informeer bij je adviseur en/of verzekeringsmaatschappij naar de mogelijkheden of er een clausule aan je AVB kan worden toegevoegd.
Ben je een bedrijf of vereniging, controleer je AVB-polis of je voldoende verzekerd bent voor dit soort zaken. Kom je er niet uit, neem contact met John op.

Deze rubriek wordt je aangeboden door Leo Blokland en John Schox, soms gezamenlijk, soms één van hen. Heb je vragen of opmerkingen naar aanleiding van deze tips, laat onder aan dit artikel een reactie achter. Je kunt hun ook een e-mail sturen.

Klik voor meer juridische en verzekeringsgerelateerde onderwerpen…