Fototips van Ron: de snotolf
Binnenkort komen ze weer. De ontegenzeggelijk leukste en koddigste vis die hier in Nederland te fotograferen is: de snotolf. Fotograaf Ron Offermans geeft je tips & tricks om deze bijzondere vissen te fotograferen.
Ik kan mij de eerste keer dat ik hem tegenkwam in Zeeland, nog goed herinneren. Ik was nog niet zo heel goed ingevoerd in het Nederlandse onderwaterleven en tot dan toe hoofdzakelijk grondeltjes en botervisjes tegengekomen onder water. Totdat ik tijdens een duik met heel slecht zicht ineens oog in oog kwam te staan met een snotolf op nog geen 20 cm afstand. Even dacht ik last te hebben van een stikstofnarcose, maar dat kon niet omdat ik er nog maar net in lag en nog niet dieper dan 15 meter was geweest. De kop van een snotolf op die afstand heeft iets menselijks. Waarschijnlijk door de kleur van het beest maar vooral natuurlijk die lippen!
De snotolf is vanaf dat moment altijd een van mijn favoriete foto onderwerpen gebleven. Jammer dat de periode om snotolven te fotograferen altijd maar zo kort is. Als je om de een of andere reden een paar weken uit de roulatie bent, kun je het zo missen. De periode in het jaar kan wel een beetje variëren. Waar dat precies aan ligt kan ik niet exact aangeven. Probeer er in ieder geval al in eind februari rekening mee te houden. Maart en april zijn wel de maanden waarbij je de meeste kans hebt. Overigens fotograferen we voor 99% de mannelijke snotolf hier in Zeeland. Het vrouwtje laat zich nauwelijks zien. Het mannetje komt het eerst naar Zeeland om op zoek te gaan naar een geschikte plek voor een nest. In die periode ondergaat hij een kleurverandering die hem uiteindelijk zijn prachtig mooie rode uiterlijk geven. Hiermee hoopt hij vrouwtjes aan te trekken die maar heel even de Oosterschelde of Grevelingen op zwemmen. Als zij een geschikte partner heeft gevonden, die ook nog eens een mooie plek heeft uitgekozen voor haar eitjes, deponeert ze haar legsel snel en is ze meteen weer met de noorderzon vertrokken. Dit moment fotograferen is natuurlijk de wens van heel veel fotografen. Tot nu toe is het nog maar enkelen gelukt. Het vrouwtje is te herkennen door het ontbreken van de opvallende rode kleur. Zij is ook een stuk groter en meestal blauw/paars van kleur.
Als je de paring wilt fotograferen, moet je eerst op zoek gaan naar een mannetje dat smachtend ligt te wachten bij zijn nestplek. Dat kan dagen duren en het moment van de paring kan natuurlijk ook ’ s nachts gebeuren.
Wel is het zo dat wanneer je eenmaal een mannetje hebt gevonden, je er ook verschillende malen naartoe kan gaan omdat hij nooit ver bij het nest vandaan zal zijn. Als hij bij een plotseling gevuld nest de eitjes bewaakt, is hij daar helemaal niet meer bij weg te slaan. Hij bewaakt het, blaast er vers zuurstofrijk water overheen en houdt het schoon door o.a. onbevruchte eitjes te verwijderen.
Als je zelf nog geen nest hebt gevonden kun je altijd aan duikers, die net uit het water komen, vragen of ze ook snotolven hebben gezien. Als ze goed kunnen duiden waar ze die hebben gezien, moet je daar als eerste gaan kijken.
Benader ze omzichtig. Meestal komen ze wel op je af om je weg te jagen. Blijf niet te lang want dat wegjagen is uiteindelijk uitputtend voor de snotolf en gaat ten koste van de verzorging van het nest. Het zijn slechte zwemmers en als er veel stroming staat kunnen ze zichzelf vastzuigen aan het harde substraat door middel van speciaal gevormde borstvinnen.
Gebruik een korte groothoeklens. Een snotolf is te groot voor je macrolens en een fish-eye vertekent de vis die toch al zo’n vreemde vorm heeft. Probeer je flitslicht te mengen met het bestaande licht zodat het rood van de snotolf mooi contrasteert met het groen van de achtergrond.
Ik zou zeggen: laat ze maar komen!
Laat je snotolffoto’s zien!
Heb je de snotolven op de foto gezet? Wij kunnen niet wachten tot je de foto’s met ons deelt. Plaats ze in je album in de fotogalerie en geef ze de tag ‘snotolf’ mee. Heb je nog geen account op DuikeninBeeld, registreer je zodat ook jij je foto’s kunt laten zien.
Ron Offermans geeft fototips voor beginners en gevorderden. Klik hier voor meer Fototips van Ron.
[Dit artikel werd eerder gepubliceerd in februari 2018]