Expeditie Saba Bank 2018 – De tien hoogtepunten van het rif

Het reliëf van het rif wordt gemeten en de vissen worden geteld. De onderzoekers op de Saba Bank werken hard! Een nieuwe blog van de Saba Bank, dit keer van Marin van Regteren.

Vissen tellen

We staan met z’n achten plus duikleider Kirstin in de startblokken, in een lange rij met automaten in en vinnen aan. Dan geeft de kapitein het teken en gaan we, in rap tempo, een voor een te water vanaf de zijkant van de boot. Zodra ik in het water lig en op mijn rug richting de boei zwem, pak ik een fles uit mijn netje. Na een paar keer spoelen, vul ik die met oppervlaktewater, waarvan ik later aan boord de voedingsstoffen ga bepalen. Dan zoek ik mijn buddy Ayumi en kunnen we afdalen met de rest van de groep. Eenmaal beneden aangekomen zwem ik vijftig meter meetlint uit terwijl mijn buddy voor mij zwemt en de vissen telt. Bij het uitrollen van het van lint word je soms verrast, ik kijk op en … oog in oog met een mega Caribische kreeft!

Caribische kreeft op de Saba Bank (foto: Oscar Bos)

De complexiteit van het rif

Op de terugweg meet ik het reliëf van het rif, door elke vijf meter de hoogte van het koraal op te schrijven. Zo krijg je tien hoogtemetingen per transect van vijftig meter. Dit is een maat voor de complexiteit van het rif, ofwel de hoeveelheid verstopplekjes voor vissen en andere onderwaterbeesten, of zelfs de verpleegsterhaai van vanochtend: een vreugdegilletje! Daarna neem ik het tweede watermonster op de bodem bij de koralen.

Hoogtemetingen van het rif door Marin (foto: Oscar Bos)

Filteren van water voor voedingsstoffen (foto: Oscar Bos)

Vallende kippen

Eenmaal boven water verwerk ik aan dek de watermonsters. Alle spullen daarvoor zitten in een kist, die aan de boot is vastgesnoerd. De wind zorgt voor extra uitdaging: we moeten goed opletten dat er geen zakken, dopjes en filters wegwaaien. Gelukkig beschermt de kist ons ook een beetje tegen de wind. Het water uit de literflessen filteren we, en schenken we over in kleine buisjes, die in Nederland verder worden verwerkt. Ze moeten bevroren mee naar huis, dus ik kijk kok Julian lief aan en vraag hem of hij plaats kan maken in de vriezer vol met eten voor deze expeditie. Je moet uitkijken dat er geen bevroren kip op je hoofd valt terwijl je de potjes (rechtop) netjes wegstopt. Dan snel de vriezer weer dicht. Vlak daarna komt een grote golf, en terwijl de snijplanken en schalen uit de keukenkasten vliegen, vangt Julian in een reflex de koekenpan met hete olie. Het is hier wel koken met hindernissen, toch zorgt hij ervoor dat er elke dag weer een heerlijk maaltje voor ons klaar staat. Met als kers op de taart het toetje van vanavond: warme brownie met chocolade ijs!

Vissen en hun schuilplaatsen op de Saba Bank (foto: Oscar Bos)

Disco-algen

In het donker liggen we voor anker in de luwte van de bergen van Saba, wat een rust. In het licht van de boot jagen de tarpons -grote zilveren vissen met laserogen- op vliegende vissen: hap raak! Met onze eigen buikjes gevuld staan we op het duikdek; lekker die natte pakken weer aan voor (mogelijk de enige) funduik van de week. De waterflessen, leitje en het meetlint blijven nu aan boord. Ook tijdens deze nachtduik worden we getrakteerd op mooie koralen, sponzen en allerlei kleine beestjes. Een reuze medusaster verschijnt: een soort zeester met duizenden gekrulde tentakels. We draaien onze lamp de andere kant op, weg van het dier. In het donker zorgt de stroming tussen de tentakeltjes voor een lichtshow van discoalgen!

Medusaster (soort zeester) (Foto: Erik Meesters)

Tekst: Marin van Regteren

Marin van Regteren, in het dagelijks leven onderzoeker aan kwelders in de Waddenzee, doet onderzoek naar opname en uitstoot van voedingsstoffen door het koraalrif.

Van 17-25 november 2018 gaan onderzoekers van Wageningen Marine Research en andere instituten de toestand van het koraalrif onderzoeken op de Saba Bank. De Saba Bank ligt bij het Bovenwindse eiland Saba en is een uniek gebied zo groot als de Waddenzee met een uitzonderlijk hoge biodiversiteit van vis, koraal, algen en sponzen.