Congres Wij duiken veilig – ‘Domme’ fouten?
Een van de sprekers op Wij duiken veilig op vrijdag 27 september is Guy Thomas. Ook in zijn presentatie draait het om mentaliteit, gedrag en systemen. Want hoe en waar ontstaat een duikongeval?
«Een duikongeval is vaak een domme fout.» Deze statement komt binnen. En Guy Thomas, die bij DAN Europe verantwoordelijk is voor de programma’s op het gebied van duikveiligheid, zegt het zonder blikken en blozen.
«Een ongeval staat vaak niet op zich,» licht Guy toe. «Daar gaan misschien al 200 duiken aan vooraf, waarbij steeds alles goed is gegaan. Maar waarbij de duiker of duikpro de lat voor zichzelf steeds iets lager heeft gelegd en zo het risico steeds weer verhoogt.» Want dat is het! Als jij als duiker elke keer met een fles die tot 200 bar is gevuld, het water in gaat en altijd met 100 bar bovenkomt, dan kun je ook wel gaan duiken als er een keer 180 bar in zit of de volgende keer misschien wel 150 bar. Toch?
«Nee,» zegt Guy. »Dat is precies wat je niet moet doen. Dit is gemakzucht en de mens eigen.» Je doet het immers ook in het dagelijks leven. Die weg waar je 100 km per uur mag rijden, je rijdt een keer 120 en het gaat goed. Dus…waarom zou je het de volgende keer niet ook doen en de keren erna misschien wel 130 km/uur. Tot na 100 ritten je toch echt niet meer op tijd kunt remmen. Ouch!
Tijdens zijn presentatie laat Guy Thomas aan de hand van praktijkvoorbeelden zien hoe een ongeval ontstaat, en dat heeft veel al te maken met het denken van de duiker. «Het betekent dat we bij de analyse van een ongeval niet alleen naar de duik en de omstandigheden op het moment van het ongeval kijken, maar ook naar alles wat eraan vooraf is gegaan.»
Bron: Shutterstock
Maken beroepsduikers geen fouten?
Zijn praktijkvoorbeelden zullen grotendeels gericht zijn op situaties met recreatieve duikinstructeurs. Maken beroepsduikers dan geen fouten? «Minder snel,» antwoordt Guy, «en dat heeft alles te maken met de strikte protocollen en regels die binnen de sector gelden. Een beroepsduiker heeft vaak ook één duidelijk omschreven taak als hij het water in gaat.»
Een recreatieve duikinstructeur heeft geen supervisor die het protocol en zijn veiligheid bewaakt, en is verantwoordelijk voor andere duikers. Geen situatie waarin je kunt verslappen. Want als er iets fout gaat, heeft dat ook met het oog op aansprakelijkheid grote consequenties voor hem of haar. Nog een reden om vooraf de risico’s goed in kaart te brengen en de regels na te leven.
HIRA
Met het oog daarop heeft DAN het programma HIRA ontwikkeld – Hazard Identification and Risk Assessment. Het programma kent twee versies op verschillende niveaus: enerzijds voor duikprofessionals, anderzijds voor de eigenaren van duikcentra. In beide gevallen leren de deelnemers om het risico van elke schakel binnen de duikactiviteit c.q. elke zone van het duikcentrum te analyseren. Dat doen zij zelf, DAN biedt de tools.
Ook als duikprofessional moet je regels volgen. Dat gaat zeker makkelijker als je ook de achtergrond en het doel van de regels begrijpt. Om maar te zwijgen van de gevolgen die een klein foutje voor een duikprofessional, de eigenaar van het duikcentrum en de cursisten kan hebben. Ken de risico’s!
