Congres Wij Duiken Veilig: duikorganisaties gaan kennis delen en samenwerken
Er is bij recreatieve duikorganisaties en beroepsduikers – zowel commercieel als militair en brandweer – behoefte aan meer samenwerken en kennis delen. Het uitverkochte congres Wij Duiken Veilig op 27 september in Expo Houten toonde dat aan. De initiatiefnemers van het congres – Cees den Toom van Scuba-Academie, marineman Sander Kool, advocaat en duiker Leo Blokland en onze eigen Linda Ferwerda van DuikeninBeeld, met ondersteuning van Patrick van Brienen van de Exhibition Company – hebben besloten om een platform op te richten waarin die gewenste samenwerking vorm gaat krijgen.
Het congres in Expo Houten was volledig uitverkocht. Foto: The Exhibition Company BV.
Leo Blokland, legal advisor bij DAN Europe: ,,We zullen op korte termijn in contact treden met de organisaties die aan het congres deelnamen en een overleg over concrete doelen gaan faciliteren. Figuurlijk gesproken zie ik enkele ronde tafels voor me waar concrete uitwisselingsafspraken worden gemaakt.’’
Cees den Toom en Sander Kool schetsten bij de opening van het congres hun droom: een gezamenlijk kennisplatform waar zowel recreatieve duikers als beroepsduikers een plek krijgen. ,,Een plek waar sprake is van open communicatie en respect voor elkaar, een plek waar kennis wordt gedeeld’’, aldus Kool. ,,Nu wordt er nog weinig kennis gedeeld.’’ Den Toom hoopt dat er meer verbinding komt tussen verschillende duikorganisaties – zowel recreatief als commercieel – en dat er straks sprake is van minder verzuiling in de duikbranche. ,,We kunnen veel van elkaar leren.’’
Garreth Lock over The Human Factor. Foto: The Exhibition Company BV.
De factor mens
Engelsman Gareth Lock – eigenaar van The Human Diver – traint duikers zogeheten ‘Human Factors Skills in Diving’. Hij richt zich niet zozeer op technische duikvaardigheden als trimmen en vintechnieken, maar op hoe de menselijke geest werkt en hoe beslissingen in stressvolle situaties tot stand komen. Zijn lezing ging over hoe zulke niet-technische vaardigheden zouden moeten worden ingebouwd in duiktrainingen, om de duikveiligheid te vergroten. En hij hield tegelijkertijd een indringend betoog. ,,Als we bij duikongelukken dingen blijven zeggen als ‘die duiker had pech’, of ‘dat was een hele domme fout, die zou ik nooit maken’, dan komen we niet zo ver.’’
Leo Blokland pleit voor een betere registratie van ongelukken en bijna-ongelukken en een koppeling met de gegevens van verschillende partijen. Juist omdat er in de duikwereld al snel met de vinger wordt gewezen als er iets (bijna) mis is gegaan, worden veel incidenten niet gemeld. ,,Een betere registratie is nodig om meer inzicht te krijgen in wat er precies gebeurd is. Nu weten we het vaak eigenlijk niet. We hebben de neiging – als er iets is gebeurd – om onmiddellijk maatregelen te nemen, nieuwe regels op te stellen. Maar wat we vergeten is op zoek te gaan naar de dingen die we niet weten.’’
Jur van Kasteren tijdens de presentatie van zijn rapport. Foto: The Exhibition Company BV.
Hoe meer regels, des te minder werktevredenheid
Die ‘risico regelreflex’ – de neiging om na veiligheidsincidenten meteen met maatregelen en nieuwe regels te komen – is iets waar volgens luitenant-ter-zee Jur van Kasteren voorzichtig mee omgegaan niet worden. Hij deed onderzoek naar de exponentieel toegenomen regeldruk bij de marine en ontdekte dat de steeds groeiende stapel regels en richtlijnen de veiligheid niet vergroot. ,,Hoe meer de nadruk ligt op compliance, het naleven van de regels, hoe meer de werktevredenheid afneemt. En het heeft geen effect op het ervaren van een gevoel van veiligheid’’, zei hij.
Uit alle discussies en gesprekken tijdens het congres ‘Wij Duiken Veilig’ bleek telkens weer een grote bereidheid om meer met elkaar in gesprek te gaan. Zo bood bijvoorbeeld de voorzitter van de stichting Werken Onder Overdruk de vrijwilligersorganisatie Ghost Fishing aan om mee te denken over het onderwerp ‘veilig onder water werken met vrijwilligers’.
Platform
Sander Kool: ,, Het is belangrijk dat we de deelnemers van het congres die handreikingen hebben gedaan, daarbij gaan helpen. Vandaar het plan om snel een platform op te zetten. Het moet een platform met draagkracht en mandaat worden.’’
De lezingen op het congres Wij Duiken Veilig komen binnenkort online op het platform Wij Duiken Veilig.
