Nederland speelt leidende rol bij bescherming van Caribische haaien

Gisteren is in Miami een belangrijk stap gezet voor bescherming van haaien in het hele Caribisch gebied. Op aandringen van Nederland is besloten om acht soorten voor te dragen voor bescherming onder het Specially Protected Areas and Wildlife (SPAW) Protocol, het enige grensoverschrijdende wetgevende instrument voor natuurbescherming in de Cariben.

Afgevaardigden uit 14 Caribische landen (Nederland vertegenwoordigt hierin de Caribische eilanden Saba, St. Eustatius en Bonaire) waren deze week bijeen in Miami om afspraken te maken over bescherming van natuurgebieden en diersoorten als onderdeel van het SPAW-protocol. In dit protocol worden door de aangesloten landen keiharde afspraken gemaakt om bescherming van dieren die leven in unieke en/of kwetsbare leefomgevingen te garanderen. Tot op heden zijn er geen haaien en roggen in het protocol opgenomen terwijl juist die in het bijzonder bedreigd worden in deze gebieden. Oorzaak is vaak menselijk handelen zoals overbevissing en vernietiging van essentieel leefgebied zoals koraalriffen en mangrovebossen.

“Wij zijn zeer verheugd dat ons voorstel op zo veel steun kon rekenen” aldus Paul Hoetjes, coördinator natuurbeleid in Caribisch Nederland van het ministerie van EZ. “Een jaar geleden hebben wij het Yarari haaien- en walvissenreservaat in de wateren van Bonaire en Saba ingesteld. Bescherming van haaien in de hele Cariben is de logische volgende stap.”

Bedreigde soorten
Het Ministerie van Economische Zaken heeft in overleg met de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging (NEV) een shortlist van acht soorten, te weten de drie soorten hamerhaai, de walvishaai, Oceanische witpunthaai, zaagvis (waarvan weinig mensen weten dat het een haaiensoort is) en twee soorten mantaroggen voorgedragen om opgenomen te worden in de lijst met beschermde soorten. Het zijn allen soorten die door menselijk handelen bedreigd worden in hun voortbestaan in het Caribisch gebied en die bescherming nodig hebben om voor de toekomst behouden te blijven. De goedkeuring van het voorstel is een belangrijke eerste stap naar definitieve opname in het protocol. In februari wordt definitief gestemd en zal besloten worden of de bescherming daadwerkelijk van kracht wordt.

Irene Kingma, directeur van de Nederlandse Elasmobranchen Vereniging: “Sinds 2015 zijn wij partner in het Save our Sharks project van de Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) dat tot doel heeft om haaienbescherming in het Nederlands Caribisch gebied op de kaart te zetten. Dat we nu een rol hebben kunnen spelen bij grensoverschrijdend beheer, en hard op weg zijn haaien in het héle Caribisch gebied de bescherming te geven die ze verdienen is fantastisch. Wij zien de definitieve stemrondes in februari positief tegemoet.”

Achtergrond
Haaien en roggen behoren tot de Elasmobranchen, een subklasse van de kraakbeenvissen. Elasmobranchen helpen om onze mariene-ecosystemen gezond en productief te houden. Haaien en roggen leveren als grote roofvissen een onmisbare bijdrage aan de instandhouding van het natuurlijk evenwicht van de riffen, hun biodiversiteit en hun duurzame functie. Uit al het beschikbare bewijsmateriaal blijkt dat het aantal haaien in het gebied fors is afgenomen, een ontwikkeling die de grote achteruitgang van haaienpopulaties wereldwijd weerspiegelt. De International Union for the Conservation of Nature (IUCN) schat dat momenteel een kwart van de haaien en roggen met uitsterving wordt bedreigd, hoofdzakelijk als gevolg van overbevissing en het verdwijnen van leefgebieden.