Lille Bælt in Denemarken: een verrassend alternatief!

Denemarken. Een land dat bestaat uit vele eilanden, en omgeven is door water. Je zou dus verwachten dat in Denemarken voldoende duikmogelijkheden aanwezig zijn. Wij gooiden onze duikspullen in de kofferbak en reisden op goed geluk af naar Denemarken om te gaan duiken in de Lille Bælt.

We arriveren in het plaatsje Middelfart dat op het eiland Fyn ligt. Middelfart ligt aan de Kleine Belt (Lille Bælt) die loopt tussen Jylland (Jutland) en Fyn (Funnen). Vanuit het Kattegat lopen de Kleine Belt en de Store Bælt (Grote Belt) om het eiland Fyn heen, om vervolgens uit te komen in de Oostzee. Middelfart is een leuk klein stadje van ongeveer 20.000 inwoners. Rondom Middelfart ligt een aantal duikplaatsen in de Kleine Belt. Middelfart is een goede uitvalsbasis. We overnachten net buiten Middelfart op camping Hindsgavl. De camping beschikt over een eigen vulstation, erg handig voor ons duikers.

Zeeland?

Het beeld dat veel duikers hebben, is dat Denemarken lijkt op het duiken in ons eigen Zeeland. Klopt dat beeld? Het antwoord is een beetje een open deur: ja en nee. We vertellen je waarom.
Het zicht laat zich vergelijken met dat van de Grevelingen, het ligt vaak tussen de 5 en 10 meter. Bijkomend voordeel is dat het qua duikersaantallen rustiger is dan in Zeeland, ook dat komt het zicht ten goede. Hoewel het getijdenverschil zeer klein is (slechts een halve meter) laat de stroming zich juist weer vergelijken met de Oosterschelde. Het water kan er stilstaan, maar het kan er ook gieren van de stroming, iets waar de Kleine Belt ‘berucht’ om is. Ervaren duikers kunnen hier prima driftduiken maken. Veel soorten die je in Zeeland tegenkomt, vind je ook in Kleine Belt. Zeeanjelieren, geweisponzen, broodsponzen, tubularia, en grondels zijn ook in de Kleine Belt allemaal te vinden. Daarnaast vind je onderwaterleven dat niet of nauwelijks in Zeeland voorkomt. Opvallend zijn de enorme hoeveelheid lipvissen, wulken en zeedahlia’s. Moet je in Zeeland moeite doen om deze dieren te vinden, in de Kleine Belt vind je ze met je ogen dicht.

Verrassend voor ons is de aanwezigheid van kelp. De kelp zelf is niet hoog maar de hoeveelheid is soms groot zodat je af en toe net door een kelpwoud heen duikt. Anderzijds vind je veel voorkomende Zeeuwse dieren juist niet in de Kleine Belt (of wij hebben ze niet gevonden?) zoals naaktslakken, baksteenanemonen, de prachtig gekleurde botrylloides en oesters. Dat laatste vinden we niet erg overigens….Onze indruk is dat de soortenrijkdom in de Kleine Belt iets minder is dan in Zeeland, maar dat de soorten die wel aanwezig zijn, juist veel uitbundiger voorkomen ten opzichte van Zeeland. Maar na slechts een paar duiken in de Kleine Belt moet dit beeld niet als algemeen voor Denemarken worden opgevat. Er zijn in Denemarken veel meer duikplaatsen die ongetwijfeld een totaal ander beeld zullen laten zien dan de duikplaatsen rond Middelfart.

Duikplaats Søbadet: de drop-offstek

De eerste twee duiken maken wij vlakbij camping Hindsgavl. Vanaf de camping slaan we meteen rechtsaf de weg Søbodvej in en al na 400 meter verschijnt de duikplaats Søbadet. We parkeren de auto bij het gebouw (politiehondenschool) en lopen naar de waterkant. Aan de duikboeien in het water zien we dat het redelijk stroomt. Dat blijkt een understatement want eenmaal in het water worden we letterlijk weggeblazen door de stroming. De meeste Denen die hier duiken, geven aan dat je op elk moment van de dag kan duiken in de Kleine Belt. Voor ervaren duikers is dat te doen, maar beginnende duikers raden wij af in deze sterke stroming te duiken. Op de camping kunnen ze een getijdenvoorspelling voor je uitprinten. De voorspelling wordt weergegeven in de vorm van een sinusgolf. De top en het dal van deze golf geven het tijdstip van hoogwater en laagwater aan. Onze ervaring is dat als je op deze momenten duikt, er nauwelijks stroming aanwezig is.

De duikplaats zelf is prachtig. Vanaf de waterkant duik je loodrecht van de kant af. Søbadet loopt geleidelijk af tot circa 9 meter diepte. Vanaf hier begint een drop-off van 3 meter. Dan volgt een plateau van 2 à 3 meter breed, gevolgd door weer een drop-off van 3 à 4 meter. Je kunt zowel linksaf als rechtsaf duiken, mede afhankelijk van de stromingsrichting. De loodrechte wanden zijn werkelijk prachtig begroeid. De sterke stroming voert ons in hoge snelheid langs de wand en we zien voornamelijk zeeanjelieren, geweisponzen en tubularia. Ondanks de stroming is het zicht prima, een meter of acht. Langs de drop-off wemelt het er van de lipvissen.

In de middag duiken we er voor de tweede keer, nu met laag water. De stroming van vanochtend is nagenoeg weg. Dit geeft ons de mogelijkheid de drop-off eens beter te bekijken. Tussen alle zeeanjelieren en geweisponsen door vinden we wit rood gekleurde zakpijpen die diep in de bodem zijn ingegraven. Op eens valt ons oog op een bijzonder visje; we kunnen het niet precies identificeren maar het lijkt op een Decorated Warbonnet. Het ‘kroontje’ op de kop van de vis ziet er in ieder geval prachtig uit! Ook vinden we vele zeedahlia’s in diverse kleuren. Op het plateau tussen de twee drop-offs liggen af en toe rotsblokken die mooi begroeid zijn met kelp.

Duikplaats Amoniakhaven: Bruinvissen

’s Avonds eten we in Cafe Razz in Middelfart. Het Cafe ligt langs de kade aan de Kleine Belt. Opeens zien we iets zwarts uit het water opduiken. We kijken nog eens goed……ja, ons vermoeden is juist: bruinvissen. Een tijd lang turen we over de Kleine Belt en zien diverse Bruinvissen zwemmen.

Na zo’n prachtige dag was slapen geen enkel probleem. Ken je dat, na een dag duiken zit je ’s avonds nog een beetje te lezen en voor je het weet val je in slaap. De volgende dag valt de kentering vroeg en dus moeten we ook vroeg uit de veren! Na de eerste dag die al prachtig was konden we niet wachten om hier ook eens te gaan kijken. De duikstek ligt aan de overzijde van de Kleine Belt, aan het einde van de weg Lyngsoddevej. Eenmaal aan de waterkant aangekomen zou je zo kunnen denken dat je naast de Zeelandbrug staat. Alleen deze brug is net wat hoger! Over de brug loopt de snelweg E20 richting Odense. Gisteren hadden we wat informatie gekregen over de duikstek. Het zou een zandbodem zijn met hier en daar stenen erop die prachtig begroeid zijn. Het water ziet er helder uit en voor zover we kunnen zien aan de oppervlakte is er nauwelijks stroming. Wanneer we in het water stappen, blijkt dat inderdaad zo nauwelijks stroming, een lekker relaxed duikje.

We besluiten om rechtsaf te gaan en na een paar minuten duiken, kijken we elkaar aan. Dit is toch niet wat de man ons gisteren verteld had? Dit is een zandbodem met wat rommel en grote kiezelstenen erop maar zeker geen mooi begroeide rotsblokken. We besluiten om daarom maar links af verder te duiken (richting de brug) rond een meter of 9. Het duiken hier is wat mysterieus, je duikt door het kelp heen en je weet niet wat er achter zit. Dan opeens uit het niets duiken de rotsblokken op en inderdaad ze zijn prachtig begroeid met kleine anjelieren en broodspons. Op de grond zien we ineens een rood botervisje zitten, da`s grappig ze zien er precies hetzelfde uit zoals we ze in Zeeland kennen, alleen dan rood. Ook kun je hier weer prachtige dahlia’s vinden op de bodem, verstopt tussen het kelp, dus we moeten goed zoeken. We verbazen ons over de lipvissen die toch steeds met ons mee zwemmen als ik naast me een bekend geluid hoor, het is m’n buddy die wat gezien heeft en dat aan mij wil laten zien. Alleen deze keer zit hij wild te gebaren in de richting van het rif af. Ik kijk en zie nog net een school vis wegzwemmen, zou hij dat bedoeld hebben? Hij maakt het gebaar van een grote vis, je kent het wel. Ok nou die heb ik dan weer net gemist. We vervolgen onze weg en genieten van het mooie onderwater landschap. Wanneer we de tegengestelde richting opzwemmen, merken we dat het toch weer een klein beetje is gaan stromen, maar je kunt er met gemak tegen in zwemmen deze keer.

Als we boven komen, vraag ik aan m’n buddy wat hij nou gezien heeft en hij zegt dat het waarschijnlijk een bruinvis was die achter een school vis aan zat. Wow, dat is gaaf, als je geluk hebt zie je ze alleen boven water dacht ik maar dus blijkbaar ook onder water.

Praktische (duik)informatie

Samenvattend is de omgeving van Middelfart in Denemarken een prachtige duikbestemming. Het onderwaterleven is deels vergelijkbaar met Zeeland, maar deels ook weer anders, wat het dus zeker de moeite waard maakt om hier te gaan duiken. Het ligt slechts op 7 uur rijden van midden Nederland. Te ver weg voor een weekend. Maar wel een prima alternatief voor lang weekend (tijdens de feestdagen om zo het drukke Zeeland te mijden) of een vakantieweek tussendoor als je eens wat anders wilt dan de Rode Zee.

Hoe kom je er: rijd via de A1/E30 naar Enschede en vervolgens Osnabruck. Bij Osnabrück rijd je vervolgens via Bremen, Hamburg naar Flensburg nabij de Duits-Deense grens. In Denemarken volg je de E45 naar Kolding. Voorbij Kolding neem je de E20 richting Odense. Op de E20 neem je de afslag naar Middelfart.

Overnachting: Camping Hindsgavl. Naast kamperen kun je hier ook huisjes huren. De camping beschikt over een vulstation. Meer informatie vind je op www.hindsgavl-camping.dk/Engelsk/WebSide.htm.

Zicht, temperatuur en stroming: Het zicht is prima, tussen de 5 en 10 meter. De temperatuur is vergelijkbaar met Zeeland, slechts enkele graden kouder. In de zomer (18 graden) kun je met een natpak duiken, maar doorgaans is een droogpak het meest comfortabel. Het kan flink stromen in de Kleine Belt. Via de getijdenvoorspelling (verkrijgbaar op camping Hindsgavl) is een goede inschatting te maken, maar het blijft onvoorspelbaar. Kijk voorafgaand aan de duik eerst zelf hoe de stroming is. Ervaren duikers kunnen een driftduik maken, maar beginnende duikers raden wij af in de stroming te duiken. Dit geldt bij zeer sterke stroming ook voor ervaren duikers! Kom liever een paar uur later terug, vaak is de stroming dan nagenoeg verdwenen.

Duikplaatsen: Wij hebben geen gids kunnen vinden met een overzicht van de duikplaatsen. Op camping Hindsgavl kunnen de campingeigenaren je een aantal duikplaatsen aangeven. Op deze duikplaatsen kun je aan de lokale Deense duikers vragen naar de duikomstandigheden, en naar andere duikplaatsen in de buurt. Denen zijn zeer bereid je verder te helpen. Op duikplaats Amoniakhaven staat het clubgebouw van de lokale duikvereniging. Indien er ’s avonds of in het weekend mensen aanwezig zijn, kun je hier naar alle waarschijnlijkheid ook een hoop duikinfo halen.

Scheepvaart Kleine Belt: De Kleine Belt wordt ook actief gebruikt door de scheepvaart. Maak dus nooit een vrije opstijging in het water, maar duik altijd naar de kant, en maak je opstijging pas nabij de kant. We raden je aan een decoboei mee te nemen, en als je erover beschikt een duikvlag.

Denemarken: Naast duiken is in Denemarken een hoop te doen. Het land is geschikt om te wandelen, kanoën, en fietsen. Een aanrader zijn de kliffen van het eiland Møn: imposante witte kalkrotsen die ruim 100 meter loodrecht uit het water oprijzen. Ook de stad Kopenhagen is een aanrader.