Expositie: Haai, een ijzersterk design
Van 26 juni 2016 t/m 15 januari 2017 is in het Natuurhistorisch Museum Maastricht een expositie gewijd aan de haaien.
Haaien boezemen veel mensen angst in. En toch zal lang niet iedereen deze dieren ooit in hun natuurlijke leefomgeving aanschouwen. Komt deze vrees voort uit de beroemde ‘nagelbijtmomenten’ uit de film Jaws (1975)? Of door de vaak huiveringwekkende berichten in de pers als er weer eens een haai een mens heeft aangevallen? Wie zal het zeggen?
Die angst is echter nergens goed voor! Voor deze dieren geldt zonder meer dat ‘onbekend ook onbemind’ maakt, en daar moeten we echt iets aan doen. Goedbeschouwd behoren haaien tot de grootste succesformules van de evolutie van dierlijk leven op aarde. In de hedendaagse oceanen worden nog steeds nieuwe, onbeschreven soorten gevonden, zeker uit de diepere delen daarvan. Een slordige 400 miljoen jaar geleden kwamen er al vissen voor die we nu zonder enige twijfel als haaien zouden bestempelen. Dat bewijst dat de ‘uitvinding’ van de haai eigenlijk meteen goed was, en er daarna maar weinig aanpassingen nodig waren! Kortom: een ijzersterk design. We zouden haaien dus juist met bewondering en respect moeten benaderen. Hun plek binnen de voedselketen is onbetwist als de beste opruimers en schoonmakers van de zeeën en oceanen. Eigenlijk is dat al meer dan 300 miljoen jaar het geval …
We kennen meer dan 1100 soorten haaien en roggen, maar er zijn al tal van uitgestorven soorten (fossielen). Dat laten we zien in onze tentoonstelling. Vragen als ‘Hoe voelt een haaienhuid?’en ‘Hoe zit het met die tandwisseling?’ komen ook aan bod. Maak kennis met het fenomeen ‘haai’ en met de meer dan 100 uitgestorven soorten uit onze contreien. Inclusief de voorloper van de witte haai die hier ruim 12 miljoen jaar geleden rondzwom …
Programma voor jong en oud
Tijdens de duur van de tentoonstelling worden op gezette tijden speciale activiteiten, zoals zondagmiddaglezingen, een anatomische haaienles en een weekend van fossiele haaien georganiseerd. Ook voor kinderen is er van alles te beleven. Gezellige haaienmiddagen waarbij kinderen van 6 – 12 jaar een hele middag aan de slag gaan met deze bijzondere dieren.
Lezingen
Op verschillende zaterdag- of zondagmiddagen worden er lezingen verzorgd door sportduikers en natuurbeschermers uit Nederland en België: Katrien Vandevelde en Jan Wouters, Krien Hansen en Dos Winkel (www.seafirst.nl). Ze vertellen ons hoe het is om oog-in-oog te zwemmen met deze fascinerende dieren, en hoe hard we moeten werken aan hun wereldwijde bescherming.
Een anatomische haaienles
In de museumtuin kunt u een heuse anatomieles volgen. Voor uw ogen worden dode haaien ontleed en Frederik Mollen (Elasmobranch Research, Bonheiden) vertelt u alles over allerlei details van de huid, de vinnen, de kieuwen en de kaken. Waarom zijn er zoveel rijen reservetanden, wat is de functie van de kieuwspleten en hoe zit dat met die huid die uit huidtandjes bestaat? Wist u dat een haai geen zwemblaas heeft zoals de meeste vissen? Alles wat u altijd al had willen weten, kunt u nu vragen aan onze specialist. Voor mensen met een sterke maag een absolute must.
Verzamelt u ook haaientanden?
Wist u dat heel veel mensen deze bijzondere hobby delen? Fossiele haaientanden zijn gewilde verzamelobjecten – waarom is dat eigenlijk? Wat is daar zo speciaal aan en vooral, waar vind je ze? Ontmoet de verzamelaars, bewonder hun collecties en hoor hun verhalen, van vindplaatsen dichtbij maar ook (heel) ver weg.
Data en meer info staan op de website van het museum.
